GÖSTERGEBİLİMSEL BİR REKLAM ANALİZİ: BURGER KİNG “ATEŞ SENİ ÇAĞIRIYOR”
Yıl 2019,
Sayı: 18, 105 - 124, 30.10.2019
Nuri Paşa Özer
,
Ali Erkam Yarar
Öz
Göstergeler dünyasında her göstergenin kültür içerisinde seslendiği ve ifade ettiği bir anlam vardır. İnsanlar bu anlamlar aracılığıyla yaşam dünyalarını kavrayabilir ve kendi konumlarını idrak edebilirler. Hiç şüphesiz ki reklamlar günümüz dünyasının en büyük gösterge taşıyıcıları ve aktarıcıları konumundadır. Aynı zamanda reklamlar insanlarda verili olan ya da sistem tarafından üretilen kodları kullanarak onlara seslenmektedir. Bu seslenme esnasında bireylerin kim olduğuna dair ya da kim olmaları gerektiğine dair belirli kodlar aktarılmaktadır. Çalışmada Burger King firmasının “Ateş Seni Çağırıyor” temalı reklamları göstergebilim çerçevesinde analiz edilmiştir ve elde edilen bulgular yorumlanmıştır. İncelenen iki reklamın, kültürümüzdeki seslendiği anlamlar, mitler, inanışlar açısından ne anlama geldiği çözümlenmeye çalışılmıştır. İncelenen tüm reklamlar (iki reklam) benzer bir anlatım diline sahiptir ve aynı mitsel kodları aktarmaktadır. Aynı zamanda ikili karşıtlık sistemi (Binary opposition) ile incelenen reklamların anlam dünyasına ışık tutulmaya çalışılmıştır. İkili karşıtlık sistemi ile incelenen reklamlarda ürünü kullanan ve tüketen ile kullanmayan ve tüketmeyen arasındaki bariz göstergesel farklar gözler önüne serilmiştir.
Kaynakça
- BARTHES, Roland (1979). Gösterge Bilim İlkeleri, (Çev: Berke Vardar ve Mehmet Rıfat), Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- BARTHES, Roland (2014). Çağdaş Söylenler, (Çev. Tahsin Yücel), (4. Baskı), İstanbul: Metis Yayınları.
- BERGER, Arthur Asa (1993). Kitle İletişiminde Çözümleme Yöntemleri, (Çev: Murat Barkan vd.), Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Basımevi.
- BERGER, John (1995). Görme Biçimleri, (Çev: Yurdanur Salman), (6. Baskı), İstanbul: Metis Yayınları.
- BERGER, Peter. L. ve LUCKMANN, Thomas (2008). Gerçekliğin Sosyal İnşası, (Çev: Vefa Saygın Öğütle), İstanbul: Paradigma Yayıncılık.
- BULDUKLU, Yasin ve KARAÇOR, Süleyman (2019). Kitle İletişim Kuramları, Konya: Çizgi Kitabevi.
- BULDUKLU, Yasin (2015). İmaj Yönetimi, Yaklaşımlar, Taktikler, Stratejiler, Konya: Literatürk.
- CEVİZCİ, Ahmet (2010). Felsefe Tarihi, (2. Baskı), İstanbul: Say Yayınları.
- CULLER, Jonathan (1985). Suassure, (Çev: Nihal Akbulut). İstanbul: AFA Yayıncılık.
- FISKE, John (2003). İletişim Çalışmalarına Giriş,(Çev: Süleyman İrvan), Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
- SATIR, M. Emin (2018). “İdeoloji ve Sanat İlişkisi Bağlamında Sovyet Anıtsal Propagandası”, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7-3, 565-583.
- SIĞIRCI, İlhami (2016) Göstergebilim Uygulamaları, Metinleri, Görselleri ve Olayları Okumak, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- ELIADE, Mircea (2001). Mitlerin Özellikleri, (Çev: Sema Rıfat), (2. Baskı). İstanbul: Omnia Yayıncılık.
- ODABAŞI, Yavuz (2017). Tüketim Kültürü, Yetinen Toplumdan Tüketen Topluma, İstanbul: Aura Kitapları.
- ÖZBUDAK, Sibel, ŞAFAK, Balki, ALTUNTEK N.Serpil (2007). Antropoloji Kuramlar, Kuramcılar, (2. Baskı), Ankara: Dipnot Yayınları.
- POLAT, Yusuf (2013). Taarruz/Eğlendirerek Hükmetmek Halklara Karşı Kitle Kültürü, Ankara: Heretik Yayıncılık.
- RIFAT, Mehmet (2009). Göstergebilimin ABC’si, (3. Baskı), İstanbul: Say Yayınları.
- SAUSSURE, Ferdinand. de (1998). Genel Dilbilim Dersleri, (Çev. Berke Vardar), İstanbul: Multilingual.
- WERNICK, Andrew (1996). Promosyon Kültürü; Reklam, İdeoloji ve Sembolik Anlatım, (Çev: Osman Akınhay), Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
- WILLIAMSON, Judith (2001). Reklamların Dili; Reklamlarda Anlam ve İdeoloji, (Çev: Ahmet Fethi), Ankara: Ütopya Yayınları.
- YAZIR, Elmalılı. Hamdi (2013). Kuran-ı Kerim Ve Açıklamalı Meali, İstanbul: Huzur Yayınevi.