Öğrencilerin Grafik Tasarımda İmge ve Simgeleri Kullanma Becerilerinin Geliştirilmesine Yönelik Bir Eylem Araştırması

Year 2015, Volume: 19 Issue: 3, 0 - 0, 18.03.2016

Meryem Deveci Erol Bulut

Abstract

Özet: Araştırmanın temel amacı, Grafik tasarım eğitimi alan öğrencilerin evrensel kültür
bağlamında imge-simge okuryazarlıklarını geliştirebilecekleri bilgi ve becerilerin kazandırılmasıdır.
Bu nedenle tasarım konusunda eleştirel yaklaşımla öğeleri kullanma ve anlamlandırma
yetisi kazandırabilecek bir ders programının, belli bir zaman diliminde uygulanarak,
programın sağladığı gelişmenin düzeyi incelenmiştir.
Araştırmada uygulanmış olan öğretim programına dayalı olarak, aşağıdaki şu soruya yanıt
aranmıştır;
1. Kültürel imge ve simge okuryazarlığı ders programı, çalışma grubunun tasarımlarında
görsel dil oluşturmak için bilinçli olarak kültürel imge ve simgeleri kullanabilme becerilerine
etkisi nasıl olmuştur?
Araştırmada nitel araştırma modeli olan eylem araştırma deseni kullanılmıştır. Araştırmanın
çalışma grubunu, 2012-2013 Eğitim-Öğretim yılı II. yarıyılda T.C. Marmara Üniversitesi,
Atatürk Eğitim Fakültesi, Güzel Sanatlar Eğitimi Bilim Dalı Resim-İş Eğitimi Anabilim
Dalı, Grafik A.S.A. 3. sınıf, 11 öğrenci oluşturmaktadır. Çalışma grubunu A.S.A. dersini alan
tüm 3. sınıf öğrencilerinin katılımıyla oluşturulmuştur. Bu grubun çalışma grubu olarak belirlenmesindeki
neden; 3. sınıfın grafik tasarım dersinde 1 yıllık bir süreç geçirmiş olmaları
dolayısıyla tasarım disiplini konusunda deneyim kazanarak, grafik tasarımın genel biçim elemanlarını
kullanabilecek yeterlikte oldukları varsayılmalarıdır. Ayrıca, bu yeterliği kazanmış
olmalarıyla tasarımlarda çeşitli kavram ve göndermeleri farklı boyutlarda işleyebilir ve yorumlayabilir
düzeye hazır oldukları düşüncesi 3. sınıfın çalışma grubu olarak belirlenmesinde
etken olmuştur.
Araştırmada kullanılan veri toplama araçları; Öğrenci Günlüğü, Haftalık Ders Değerlendirme
Formu ve Çalışma Grubunun Tasarım Uygulamalarını Değerlendirme Formu’ndan
oluşmaktadır.
Eylem araştırması olarak planlanan çalışmada, farklı kaynaklardan veriler elde edilmiştir.
Araştırma sürecinde elde edilen tüm veriler nitel araştırma yöntemlerinde kullanılan ve
makro seviyede gerçekleştirilen betimsel çözümleme yaklaşımıyla gerçekleştirilmiştir.
Anahtar Kelimeler: İmge, simge, kültür, okuryazarlık, anlamlandırma, grafik tasarım.

An Action Research to Improve Image and Symbols Usage Skills of
Students in Graphic Design
Abstract: The main objective of the study is to gain the information and skills of which
students’ receiving the graphic design training might develop the image-symbol literacy in
the content of the universal culture. For this reason, in a certain time of period, the lecture
program has been applied for gaining the ability to use the objects with the critical approach
about the design and for gaining the ability of interpretation, and the level of the development
provided by the program has been examined.
Based on the training program applied on the study, following questions have been sought
to answer;
1. How is the effect of the cultural image and symbol literacy lecture program on the skills
to use the cultural image and symbol with intent for creation of the visual language in the
design of the study group?
Action study pattern which is the qualitative study model has been used in the study. The
study consists of the study group consisting of 11 students from the Graphic A.S.A. program
of Drawing-Work Teaching, Department of Fine Arts Teaching, Atatürk University; Faculty
of Education, Marmara University at 2nd term Academic year 2012-2013. The study group
has been created with the participation of the 3rd year students receiving the lecture Graphic
A.S.A. The reason why this group is chosen as the study group is that because they spent 1 year
in the graphic design lecture in the 3rd year, they have experience about the discipline of the
design, and they are sufficient to use the graphic design general form elements. In addition,
in the determination of the 3rd year students as a study group, the factor is the thought that
they are ready to process the various concept and understanding in the design in different
dimensions because they have gained this ability and they are ready to interpret.
Qualitative data collection tools consist of Student Journal, Weekly Lecture Evaluation
Form, and Evaluation Form for the Design and Application of the Study Group.
In the study, planned for the action study, the data has been obtained from different sources.
All data obtained in the study process has been realized with the descriptive analysis approach
which is used in the qualitative study methods obtained during the research and realized at
the macro level.
Keywords: Image, symbol, culture, literacy, interpretation, graphic design.