Borsa İstanbul ve Belirsizlik Endeksi Arasındaki İlişkilerin Doğrusal Olup Olmadığına Dair İncelemeler (1998:01-2018:12)

Year 2020, Volume: 24 Issue: 1, 429 - 446, 15.03.2020

Khatereh Sadeghzadeh Lütfü Aksu

Abstract

Belirsizlik olgusu geleceğin bilinmezliğinin yarattığı bir olgudur. Ekonomik unsurların tam olarak öngörülmesi tam piyasa etkinliği olarak tanımlanırken, gerek siyasal, gerekse doğal öngörülemez olgular ekonomik unsurlarda belirsizliği ve dolayısıyla öngörülemezliği doğurmaktadır. Risk unsuru yatırımcı için hem yüksek kazanç hem de büyük zarar etme anlamı taşıyabilmektedir. ABD ekonomisi bazlı olarak Baker vd. tarafından geliştirilen belirsizlik endeksi küresel ölçekte de yatırımcılar için pozisyon alma imkanı sunduğu gözlenmektedir. Çalışmada belirsizlik endeksi ile Borsa İstanbul100 endeksi arasındaki ilişkiler simetrik ve asimetrik boyutta araştırılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre iki değişken arasında simetrik ilişkiler yakalanamamış iken, asimetrik ilişkilerin var olduğu tespit edilmiştir. Asimetrik ilişkilerde uzun dönemde belirsizlik endeksindeki pozitif ve negatif şokların borsa endeksini ters yönde etkilediği görülmüştür. Buna göre belirsizlikte artışlar borsadan çıkışları tetikleyerek farklı yatırım araçlarına doğru ikame etkisi doğurmaktadır. Diğer bir ifadeyle küresel olumsuzluklar yayılma etkileri ile BİST100’ü de olumsuzlaştırmaktadır. Diğer taraftan küresel ölçekte belirsizlikte iyileşmeler ise borsaya olumlu katkılarda bulunmaktadır.

Keywords

Küresel belirsizlik endeksi, BİST100 endeksi, ARDL ve NARDL yaklaşımı

Investigation on Linearity or not Linearity of the Relationships between Stock İstanbul and Uncertainty Index (1998:01-2018:12)

Abstract

The phenomenon of uncertainty is a phenomenon created by the unknown of the future. While the full prediction of economic factors is defined as full efficient market, both political and natural unpredictable phenomena lead to uncertainty in economic factors and thus unpredictability. The risk factor can have both high profit and great loss for the investor. The uncertainty index and based on the US economy developed by Baker et al. provides investors with the opportunity to take positions on a global scale. In the study, the relationship between uncertainty index Stock İstanbul 100 index was investigated on symmetric and asymmetric dimensions. According to the results of the study, symmetrical relations between two variables could not be detected, but asymmetric relations were found. In asymmetric relations, positive and negative shocks in the uncertainty affect the stock index in the long run. Accordingly, the increase in uncertainty creates a substitution effect towards different instruments by triggering exits from the stock market. In other words, global adversities negate BİST100 with diffusion effects. On the other hand, improvements on a global scale contribute positively to the stock market. 

Keywords

Global uncertainty index, BİST100 index

References

• Al-Naif, Khaled Lafi (2017). “The Relationship Between Interest Rate and Stock Market Index: Empirical Evidence from Arabian Countries”, Research Journal of Finance and Accounting, 8 (4): 181-191.
• Altay, Erdinç (2015). “Knight Belirsizliği: Risk ve Muğlaklığın Borsa İstanbul Aşırı Getiri Oranları Üzerindeki Etkisi”, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, 9 (2): 45-72.
• Arouri, Mohamed, Christophe Estay, Christophe Rault and David Roubaud (2016). “Economic Policy Uncertainty and Stock Markets: Long-Run Evidence from the US”, Finance Research Letters, 18: 1-10.
• Aydın, Derya Güler (2005). “A. Smith ve J. A. Schumpeter’in Dinamik Rekabet Teorileri”, H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23 (1): 1-15.
• Badshah, Ihsan, Riza Demirer and Tahir Suleman (2018). “The effect of economic policy uncertainty on stock-commodity correlations and its implications on optimal hedging”, SSRN Electronic Journal, 1-24. (Erişim: Aralık 2019) ,https://www.researchgate.net/publication/327280713_The_effect_of_economic_policy_uncertainty_on_stock-commodity_correlations_and_its_implications_on_optimal_hedging_Energy_Economics_forthcoming
• Baker, Scott R., Nicholas Bloom and Steven J. Davis (2013). Measuring Economic Policy Uncertainty, (Erişim: Aralık 2019), https://www.policyuncertainty.com/media/EPU_BBD_2013.pdf
• Baker, Scott R., Nicholas Bloom and Steven J. Davis (2015). “Measuring Economic Policy Uncertainty”, NBER Working Paper 21633. (Erişim: Aralık 2018), https://www.nber.org/papers/w21633.pdf
• Baker, Scott R., Nicholas Bloom, and Steven J. Davis (2016). Measuring Economic Policy Uncertainty, The Quarterly Journal of Economics, 131 (4): 1593-1636.
• Baker, Scott R., Nicholas Bloom, Steven J. Davis and Kyle Kost (2019). “Policy News and Stock Market Volatility”, NBER Working Paper 1050. (Erişim: Aralık 2019), https://www.nber.org/papers/w25720.pdf
• Bird, Ron, Krishna Reddy and Danny Yeung (2011). “The relationship between uncertainty and the market reaction to information: How is it influenced by market and stock‐specific characteristics?”, International Journal of Behavioural Accounting and Finance, 4 (2): 1-41.
• Connolly, Robert, Chris Stivers and Licheng Sun (2005). “Stock Market Uncertain and the Stock-Bond Return Relation”, NBER Working Paper 21633. (Erişim: Aralık 2019), https://www.nber.org/papers/w21633.pdf
• Davids, Steven J. (2016). “An Index of Global Economic Policy Uncertainty”, NBER Working Paper Series, Cambridge, MA 02138, pp: 1-16. (Erişim: Aralık 2019), https://www.nber.org/papers/w22740.pdf
• Eyüboğlu, Sinem ve Kemal Eyüboğlu (2018), “Borsa İstanbul Sektör Endeksleri ile Döviz Kurları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi: ARDL Modeli”, Ömer Haslisdemir Üniversitesi İİBF Dergisi, 11 (1): 8-28.
• Escobari, Diego and Mohammad Jafarinejad (2018). “Investors’ Uncertainty and Stock Market Risk”, Munich Personal RePEc Archive (MPRA), pp: 1-28.
• Gao, Jun, Sheng Zhu, Niall O’Sullivan and Meadhbh Sherman (2019). “The Role of Economic Uncertainty in UK Stock Returns”, Journal of Risk and Financial Management, 12 (5): 1-16.
• Korkmaz, Özge ve Selim Güngör (2018). “Küresel Ekonomi Politika Belirsizliğinin Borsa İstanbul’da İşlem Gören Seçilmiş Endeks Getirileri Üzerindeki Etkisi”, Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6: 211-219.
• Pesaran, M. Hashem, Yongcheol Shin and Richard J. Smith (2001), “Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships”, Journal of Applied Econometrics, 16, 289-326.
• Sadegzadeh, Khatereh ve Bekir Elmas (2018), “Makroekonomik Faktörlerin Hisse Senedi Getirilerine Etkilerinin BIST’de Araştırılması”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 80: 207-232.
• Sadeghzadeh, Khatereh, Hayati Aksu ve Ömer Selçuk Emsen (2019). “İran Borsası ve Reel Döviz Kuru Arasındaki Simetrik ve Asimetrik İlişkilerinin İncelenmesi”, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20 (1): 181-192.
• Shaikh, Imlak (2019). “On the Relationship between Economic Policy Uncertainty and the Implied Volatility Index”, Sustainability, 11 (6): 1-11.
• Shin, Yongcheol, Byungchul Yu and Matthew Greenwood-Nimmo (2014). “Modelling Asymmetric Cointegration and Dynamic Multipliers in a Nonlinear ARDL Framework”, Festschrift in Honor of Peter Schmidt: Econometric Methods and Applications, eds. by R. Sickels and W. Horrace: Springer, 281-314. (https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1807745) (Erişim: Şubat 2018).
• Stivers, Chris and Licheng Sun (2002). “Stock Market Uncertainty and the Relation between Stock and Bond Returns”, Federal Reserve Bank of Atlanta Working Paper 2002-3, pp: 1-38.
• Tiryaki, Havva Nesrin and Ahmet Tiryaki (2019). “Determinants of Turkish Stock Returns under the Impact of Economic Policy Uncertainty”, International Journal of Economic and Administrative Studies, (22):147-162.