Umut Adası Filminde Göç Süreci: Emek, Sosyo-Ekonomik Çatışmalar ve Uyum Perspektifinden Bir İnceleme

Year 2020, Volume: 24 Issue: Özel Sayı, 101 - 120, 31.12.2020

Fethiye Tilbe , Ali Tilbe

Abstract

Senaryosunu Ayşe Öztürk’ün, yönetmenliğini ise Mustafa Kara’nın yaptığı ve 2006 yılında gösterime giren Umut Adası filmi, Türkiye'de yaşadıkları bir takım tehditlere bağlı göreli güvensizlik algısı nedeniyle çözümü ulusötesi göçte arayan ve yolları Londra'da kesişen Asil (Halef Tiken), Yusuf (Gürkan Tavukçuoğlu), Vildan (Arzu Yanardağ) ve Tuğra (Alican Yücesoy) öyküsünü yaşanmış deneyimlerden devinimle seyirciyle buluşturmuştur. Eğretilemeli ve simgesel bir anlam taşıyan film, bir ada devleti olan Britanya’yı ve oradaki güvenlikli ve esenlikli yaşam arayışlarını imlemektedir. Kimileri dil öğrenmeyi ya da iş bularak ekonomik refaha ulaşmayı hedeflerken, kimileri de Türkiye’de işlediği suçlardan kurtulmak ya da çocuklarına güzel bir gelecek kurmayı düşlemektedir. Filmin odağında, alanyazında düzensiz göç olarak tanımlanan ve yasadışı yollarla yurtdışına göç eden insanların acıklı ve hüzünlü öyküleri yer almaktadır. Bu çalışmada, Umut Adası filminde işlenen öyküleri kurmaca ve gerçeklik bağlamında emek, sosyo-ekonomik çatışmalar ve uyum olguları çerçevesinde izleksel bir yaklaşımla göç öncesi, göç sırası ve göç sonrası olmak üzere üç aşamada incelemeyi amaçlıyoruz.

Keywords

Sinemada Göç, İşgücü Piyasasında Göçmenler, Uyum, İngiltere'ye Göç

References

• Agocuk, P., Kanlı İ., & Kasap, F. (2017). “1990’lı Yıllardan Günümüze Türk Sinemasında Dış Göç Temsili ve Göçmen Kimlik Sorunsalı”. Journal of History Culture and Art Research, 6 (3), 505-523.
• Anık, M. (2011). Çokkültürlü Bir Toplumda Kimlik Algısı: İsveç’te Yaşayan Türk Göçmenleri Örneği. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Sakarya: Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Anık, M. (2012). “Türk Sinemasında Yurtdışına Göç Olgusu”. Ensar Yılmaz (Ed.), Türk Sinemasında Sosyal Meseleler (ss. 31-59) içinde. İstanbul: Başka Yerler.
• Berry, J.W. (1994). Acculturation and psychological adaptation: an overview. A. M. Bouvy, F.J.R. Van de Vijver, P. Boski & P. Schmitz (Eds). In: Journeys into Cross-Cultural Psychology (pp:129-141). Amsterdam: Swets & Zeitlinger.
• Berry, J. W. (1997). “Immigration, acculturation, and adaptation.” Applied Psychology, 46 (1), 5- 34.
• Berry, J. W. (2001). “A psychology of immigration”. Journal of Social Issues, 57 (3), 615-631.
• Berry, J. W. (2005). “Acculturation: Living successfully in two cultures”. International Journal of İntercultural Relations, 29 (6), 697-712.
• Bilecen, T. & Araz, M.- S. (2015a). “Londra’da Yaşayan Türkiyeli Göçmenlerin Etnik ve Mezhepsel Aidiyetlerinin Siyasal Tutum ve Davranışlarına Etkisi”. Göç Dergisi, 2 (2), 189-207.
• Bilecen, T. & Araz, M. S. (2015b). Influence of Ethic and Sectarian Origins on Political Choices of the Immigrants from Turkey in London. Ş. A. Koç ve M. Şiriner Önver (Ed.), In: Logic of Our Age: The Individual and Society in the Marketis Grasp (ss. 133-153). London: IJOPEC Publication.
• Dedeoğlu, S. (2014). Migrant Work and Social Integration Women’s Labour in the Turkish Ethnic Economy. London: Palgrave
• Enneli, P., Modood, T. & Brandley, H. (2005). Young Turks and Kurds, a Set of ‘Invisible’ Disadvantaged Groups. York: Joseph Rowntree Foundation.
• Genç H- N. (2017) “70’li Yıllardan 2010’lu Yıllara Almanya’ya Dış Göçün Türk Sinemasındaki Yansımaları”. A. Tilbe, S. Bosnalı, & Y. Topaloğlu (Eds.). The Migration Conference 2017 Seçilmiş Bildiriler (ss. 173-187) içinde. London: Transnational Press London.
• İçduygu, A. (2009).” Foreword: Turkish Migrant Participation in Civic and Political Life”. Turkish Studies. 10 (2), 135-137.
• Kartal, B. (2018). “Sığınmacı Statüsünün Dönüşümü ve Entegrasyon”. B. Kartal & U. Manço (Eds.). Beklenmeyen Misafirler, Suriyeli Sığınmacılar Penceresinden Türk Toplumunun Geleceği (ss.13-29) içinde. İngiltere: Transnational Press London.
• Keleş, R. (1972). Şehirciliğin Kuramsal Temelleri. Ankara: AÜ SBF Yayınları.
• Kesici, M. R. (2019). “The Visibility of an Invisible Community’s Labour Exploitation in an Ethnic Economy: A Comparative Study on Kurdish Movers in the United Kingdom”. Migration Letters, 17 (3), 461-470.
• Khattab, N., Sirkeci, I., Johnston, R., & Modood, T. (2011). “Ethnicity, religion, residential segregation and life chances”. T. Modood and J. Salt (Eds.). In Global Migration, Ethnicity and Britishness (pp.153-176). London: Palgrave, Macmillan.
• King, R., Thomson, M., Mai, N., & Keles, Y. (2008). Turks in London: Shades of Invisibility and the Shifting Relevance of Policy in the Migration Process (Working Paper, University of Sussex, Centre for Migration Research, No:1). Sussex: University of Sussex.
• Kula, N. & Koluaçık, İ. (2016). “Sinema ve Toplumsal Bellek: Türk Sinemasında Almanya’ya Dış-göç Olgusu”. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 6 (15), 384-411.
• Martin, P.-L. (1991). The Unfinished Story: Turkish Labour Migration to Western Europe. Geneva: International Labour Organisation.
• Neuloh, O. (1976). “Structural Unemployment in Turkey: Its Relation to Migration”. N. Abadan-Unat (Ed.). In: Turkish Workers in Europe, 1960-1975: A Socio-Economic Reappraisal (ss. 50-73). Leiden: E. J. Brill.
• O’reilly, K. & Benson, M. (2009). “Lifestyle Migration: Escaping To The Good Life?”. M. Benson & K. O’reilly (Ed.). In: Lifestyle Migration: Expectations, Aspirations And Experiences (ss. 1-13). Surrey: Ashgate Publishing Limited.
• Sirkeci İ., Bilecen, T., Çoştu Y., Dedeoğlu S., Kesici M. R., Şeker B. D., Tilbe, F., & Unutulmaz K. O. (2016). Little Turkey in Great Britain. London: Transnational Press London.
• Sirkeci, İ. & Cohen, J.- H. (2016). “Cultures of Migration and Conflict in Contemporary Human Mobility in Turkey”. European Review, 23 (3), 381–396.
• Sirkeci, İ. & Esipova, N. (2013). Turkish Migration in Europe and Desire to Migrate to and from Turkey. Border Crossing (Transnational Working Papers, No. 1301). London: Transnational Press London.
• Taş, L. (2013). “One State, Plural Options: Kurds in the UK”. The Journal of Legal Pluralism and Unofficial Law, 45 (2), 167-189.
• Tijdens, K. G., & Klaveren, M. V. (2011). Over- and underqualifiction of migrant workers. Evidence from Wage Indicator survey data. (AIAS Working Paper; No: 11-110). Amsterdam: University of Amsterdam.
• Tilbe, F. & Tilbe, A. (2018). “Kurgudan Gerçekliğe Türkiye’den İngiltere’ye Göç Olgusu: Umut Adası Filminden Sahaya Yansımalar” (Bildiri). Kartepe Zirvesi 2018, Kocaeli. https://www.youtube.com/watch?v=fdHoY0hFjk&list=PLsvhyE3zx6trMbHqw1e6RTtJoFZxWSNER&index=46
• Tilbe, F. (2020a). “Türkiye-İngiltere Göçünü Yeniden Düşünmek: Politik mi, Farklı ya da Çoklu Çatışmalar mı?”. Göç Meselesi, Pasajlar, 05, 281-309.
• Tilbe, F. (2020b). “Suriyeli Mültecilerin Uyum Sürecinde İşçi Örgütlerinin Aktörleş(eme)me Deneyimleri: Fenomonolojik Yöntembilimsel Bir İnceleme”. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25, 241-263.
• Tilbe, A. (2015). “Göç/göçer yazını incelemelerinde çatışma ve göç kültürü modeli” [bildiri]. (A. Tilbe ve ark. Ed.). 3rd Turkish Migration Conference, Charles University Prague, Turkish Migration Conference 2015 Selected Proceedings (25-27 June 2015), ss. 458-466. London: Transnational Press London.
• Toksöz, G. (2006). Uluslararası Emek Göçü. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• TÜİK, (2020). http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist
• Wahlbeck, Ö. (1999). Kurdish Diasporas. A Comparative Study of Kurdish Refugee Communities. London: Macmillan.
• Wets, J. (2006). “The Turkish Community in Austria and belgium: The Challenge of Integration”. Turkish Studies, 7 (1), 85-100.
• Zengin Çelik, H. & Tezcan S. (2017). “Türk Sinemasında Göç Temalı İstanbul Filmleri Üzerinden Kentlerdeki Mekânsal ve Toplumsal Değişimlerin İncelenmesi”. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2 (2), 619-636.