Abstract
Many important figures/poets created literary works are based upon cultural and literary tradition during one of the most important literary periods, the Classical Turkish Literature (Divan). Some of them belonged to various commercial chambers, crafts, some were officials, but stil produced literary works in line with the general principles of the tradition of the period.
There are some figures about whom, much is known, but no information about whose works is present. Knowledge about some of such figures can be found in tezkires (reminders) which are very important sources. One of these figures is Mühürdar Nigini Çelebi, who lived during the second half of the 17th century up to the first quarter of the 18th century. His real name is Mehmed and he was a sealer as well as calligrapher. There is some information about him in the reminders from the 18th century. Some other information can be found in works on painters of the day as he was one of them. In these resources, except for a few poetic lines, nothing is mentioned. Compilations, which are significant sources for our literature, help researchers to attain information about many works, hidden texts and poets whose names are either known or not. New poems belonging to poets can also be found in these compilations. One of the thousands of compilations, whose number is uncertain, belongs to Mühürdar Nigini. In his compilation, there are poems written by him as well as poems by known and unknown many other poets in addition to gazels, lines and other texts. The compilation, which brings together new poems unpublished anywhere else, is a significant resource for our literature. The dictionary, proverbs and idioms index present in the compilation as well as structured Arabic expressions are very significant fort he Turkish language. In addition, thre are many jokes, historical texts and letters in the compilation. A Persian Divan by Fasih Ahmed Dede is also given place in the source. In this article, first off all the painter and poet Nigini will be discussed and then some examples from his poetry will be presented.
Abstract
Türk edebiyatı tarihinin önemli süreçlerinden olan klasik Türk (Divan) edebiyatı döneminde, kültürel ve edebî mirası kullanarak eser veren nice şahsiyetler/şairler yetişmiştir. Bu şairler çeşitli meslek grubundan kişiler olabilmekte; bir devlet memuru da bu edebiyatın gelenekleri çerçevesinde eserler verebilmekteydi. Bu dönemde ismi bilinip eserleri hakkında bilgi bulunamayan birçok şair de vardır. Bunlardan bazıları hakkındaki bilgiler, edebiyatın önemli kaynaklarından olan tezkirelerde geçmektedir. Bu şairlerden birisi de 17. yüzyılın ikinci yarısı ile 18. yüzyılın ilk çeyreğinde yaşamış Mühürdâr Nigînî Çelebi’dir. Asıl adı Mehmed olan şair, mühürdâr olmanın yanında iyi bir hattattır. Kendisi hakkında 18. yüzyıl tezkirelerinde bilgiler mevcuttur. Hattat olduğu için hattatlar hakkında yazılan eserlerde de Nigînî’ye ait bilgiler görülür. Bu kaynaklarda şaire ait birkaç beyit dışında eserleri hakkında bilgi bulunmamaktadır.
Edebiyat tarihimiz açısından önemli kaynaklardan olan mecmualar; birçok esere, müstakil metinlere, adı bilinen veya bilinmeyen birçok şair hakkındaki bilgiye ulaşmamıza yardımcı olmaktadır. Şairlere ait yeni şiirler ve eserler de bu mecmualarda görülebilir. Sayısı kesin olmayan binlerce mecmuadan birisi de Mühürdâr Nigînî’ye aittir. Nigînî Mecmuası’nda, kendisine ait şiirlerin yanı sıra şiirleri bilinen ve bilinmeyen birçok şaire ait beyitler, gazeller ve metinler bulunmaktadır. Birçok şairin yayımlanmamış yeni şiirlerini barındıran mecmua, edebiyat tarihimiz açısından kayda değer bir eserdir. Mecmuada bulunan sözlük, atasözü ve deyimler dizini ile Arapça kalıp ifadeler, özellikle Türk dili açısından da zengin bir kaynak niteliğindedir. Ayrıca mecmuada, birçok yeni latife/fıkra, tarihî metin ve mektup da geçmektedir. Fasîh Ahmed Dede’nin Farsça divanının bir nüshası da yine Nigînî Mecmuası’nda görülür. Bu makalede, hattat ve şair Nigînî ile mecmuası tanıtıldıktan sonra Nigînî’nin şiirlerinden örnekler sunulacaktır.
Keywords
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Journal Section | Makaleler |
| Authors | |
| Publication Date | January 18, 2017 |
| Published in Issue | Year 2017 Issue: 58 |
