YAKIN DÖNEM TARİHSEL ROMANLARDA ÇATIŞMA ALANLARI VE TARİHSEL ROMANLARIN “ULUSAL KİMLİK” EDİNMEDEKİ ROLÜ

Year 2007, Volume: 14 Issue: 35, 135 - 156, 28.02.2010

Osman Gündüz

Abstract

Ulusların tarihsel serüvenleri içinde yaşadıkları olağanüstü dönemler
vardır ve bu dönemler daha çok kurmaca metinler aracılığıyla
zenginleşir, anlam kazanır ve ulusal kimlik edinmede önemli görevler
üstlenirler. Burada bir yönüyle ele aldığımız Milli Mücadele Dönemi
de Türk ulusunun binlerce yıllık tarihi içinde yaşadığı var olma mücadelesinin uç noktalarından biridir ve ulusumuz için yaşamsal bir
öneme sahiptir. Bu yüzden Cumhuriyet kuşağı romancılarının büyük
bir bölümü ulus olma, toplumda ulus bilinci uyandırma ve ulusal kimlik
edinme sürecinin hız kazandığı bu dönemde yaşananları kurmaca
metnin dünyasından vererek, bir yandan savaşın nedenlerini ve sonuçlarını
sorgulamış; bir yandan da ulusumuzu bekleyen çatışma
alanlarına ve bunların sürekliliğine işaret ederek toplumsal duyarlılığı
canlı tutmuşlardır.

Keywords

Milli Mücadele, ulusal kimlik, yerli işbirlikçiler, işgal güçleri, öteki

References

• AKTAŞ, Şerif, “Kurtuluş Savaşı’nı Yapan İki İnsan Tipinin Hikayesi: Küçük Ağa”, Millî Kültür 43, 1983.
• ALANGU, Tahir, Cumhuriyetten Sonra Hikaye ve Roman 1-3, İstanbul: İstanbul Matbaası Yayınları 1965.
• ARSEVEN, Tülin, “Romancı Olarak Attilâ İlhan”, MEB Bilim ve Aklın Aydınlı- ğında Eğitim, s. 42-43, 9-10.2003.
• BİNYAZAR, Adnan, “Tozduman İçinde / Vatan Dediler”, Türk Dili Türk Roma- nında Kurtuluş Savaşı Özel Sayısı 278, TDK Yayınları Temmuz 1976.
• DEMİRCİ, İbrahim, “Romanımızın 27 Yılına Bakış (1923-1950)”, Hece Türk Romanı Özel Sayısı 65/66/67, Mayıs/Haziran/Temmuz 2002.
• DOĞAN, Mehmet H., “Türk Romanında Kurtuluş Savaşı”, Türk Dili Türk Ro- manında Kurtuluş Savaşı Özel Sayısı 278, TDK Yayınları Temmuz 1976.
• EMİL, Birol, Reşat Nuri Güntekin’in Romanlarında Şahıslar Dünyası, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları 1984.
• ENGİNÜN, İnci, Halide Edip Adıvar’ın Romanlarında Doğu ve Batı Meselesi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları 1998.
• GÖĞEBAKAN, Turgut, “Kurtlar Sofrası, Sırtlan Payı, Dersaadette Sabah Ezan- ları, Allahın Süngüleri”, Türk Romanında Kurtuluş Savaşı –inceleme-, (haz. Mürşit Balabanlar), İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları 2003.
• GÜNDÜZ, Osman, “Cumhuriyet Dönemi Türk Romanı” <Yakın dönem tarihsel romanlarda karşı güç ya da ‘öteki’> Yeni Türk Edebiyatı El Kitabı, Ankara: Grafiker Yayınları 2004.
• İLHAN, Attilâ, “İşe Kurtuluş Savaşı’ndan Başlama Zorunluluğu”, Türk Dili Türk Romanında Kurtuluş Savaşı Özel Sayısı 298, TDK Yayınları, 1976.
• KIYMAZ, Ahmet, <1918-1928 arası> Romanda Millî Mücadele, Ankara: Akçağ Yay., 1991.
• MİLLAS, Herkül, Türk ve Yunan Romanlarında “Öteki” ve Kimlik, İstanbul: İleti- şim Yay. , 2005.
• ÖZERDİM, Sami N., “Kurtuluş Savaşı Yazını Zaman dizini”, Türk Dili Türk Romanında Kurtuluş Savaşı Özel Sayısı 278, Temmuz 1976
• SUNATA, İsmail Hakkı, İstanbul’da İşgal Yılları, İstanbul: T.İŞ Bankası Yayın- ları Ocak 2006.
• TEMEL, Mehmet, “Mütareke Dönemi İstanbul’unda Sosyal Yaşam ve Sorunla- rı”, Türkler Ansiklopedisi, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları, c. 14, s. 162- 168.
• TOKTAŞ, Şule, “Türk Vatandaşlığının Gayri Müslim Yorumları: Vatandaşlık Kurgusu ve Türkiye’deki Yahudi Azınlık”, Türk(iye) Kültürleri, (Derl. Gönül Putlar-Tahire Erman), İstanbul: Kültür Araştırmaları Derneği 2005.
• TÖRENEK, Mehmet, Türk Romanında İşgal İstanbulu, İstanbul: Kitabevi Ya- yınları, 2002.
• TÜRKEŞ, A. Ömer, <Kurtuluş Savaşı’nı konu alan romanlara> Genel Bir Bakış; Türk Romanında Kurtuluş Savaşı, (haz.: Mürşit Balabanlar), İstanbul: Tür- kiye İş Bankası Yay. 2003.
• _______________, “Tarihi Roman, Roman Gibi Tarih”, Virgül, sy. 9. Haziran 1998.
• _______________, “Seninle Güler Yüreğim”, Kitap Gazetesi, Sahaf@Pandora com.tr. 2006.
• YAKAR, Aytekin, Türk Romanında Milli Mücadele, Ankara: DTCF Yayınları. 1973.