XVII. YÜZYIL MEVLEVÎ ŞAİRLERİNDEN ‘ABÎRÎ VE İKİ ESERİ

Year 2008, Volume: 15 Issue: 38, 95 - 110, 28.02.2010

Abdülbaki Çetin

Abstract

Bu makalede Mevlevî şairlerden Abîrî ve iki eseri tanıtılmıştır. Abîrî hakkındāa pek bilgimiz yoktur. Abîrî’den kısaca bahseden bazı kaynaklar ve çalışmalar, onun 15. yüzyıl Mevlevî şairlerinden olduğunu ve Kenzü’lesrâr adlı bir eserinin bulunduğunu bildirirler. Kenzü’l-esrâr’ından Abîrî’nin, Medh-i Resûlu‟llâh adlı bir eserinin daha olduğunu anlıyoruz. Eserlerinden hareketle Abiri’nin 17. yüzyıl Mevlevî şairlerinden olduğu tespit edilmiştir.

Keywords

Abîrî, Kenzü‟l-esrâr, Mesnevi, Mevlevî, Türkçe

References

• ABÎRÎ, Kenzü‟l-esrâr, Millî Kütüphane Cebeci İlçe Halk Ktp. Koleksiyonu 06 Ceb A 6.
• ABÎRÎ, “Efdaliyyet-i Nebiyyina Muhammed (s.a.s.) ala Sairi‟l-Enbiya” Süleymaniye Ktp. Hacı Mahmud Ef. Nr. 4489.
• AÇIK, Nilgün, Divan Edebiyatında Mevlevîlik Etkisi ve Mevlevî Şairler, Ankara, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara 2002.
• BAĞDATLI İSMAİL PAŞA, Îzâhu‟l-meknûn fi‟z-zeyl „alâ Keşfi‟z-zunûn „an Esâmi‟l-kutub ve‟l-funûn. C. II, (Yayımlayan: Ş. Yaltkaya, R. Bilge), Millî Eğitim Bakanlığı Yay., İstanbul 1071, 2. Baskı.
• CİN, Ali “Türkçede +sIz / +sUz Eki Üzerine”, TDAY-Belleten 2004/I, Ankara 2006, s. 19-43.
• CUNBUR, Müjgan, Dursun KAYA, Niyazi ÜNVER, Millî Kütüphane Yazmalar Kataloğu, (Türkçe Divanlar), C. V, Kültür Bakanlığı Yay., Ankara 2001.
• İKTYDK: İstanbul Kütüphaneleri Türkçe Yazma Divanlar Kataloğu, C. I, Millî Eğitim Bakanlığı Yay., İstanbul 1947.
• KORTANTAMER,Tunca, Eski Türk Edebiyatı -Makaleler-, Akçağ Yay., Ankara 1993.
• Mecelle: Bk. Müstakîm-zâde Süleymân Sa‟deddin Efendi.
• Müstakîm-zâde Süleymân Sa‟deddin Efendi, Mecelletü‟n-nisâb fi‟n-niseb ve‟l- künâ ve‟l-elkâb, [=Mecelle] Süleymaniye Ktp. Halet Ef. Nr. 628 (Tıpkıbasım: Kültür Bakanlığı, Ankara, 2000).
• OTURAKÇI, Nigar, On Beşinci Yüzyıla Kadar Tarihi Türk Lehçelerinde +sIz / +sUz, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Adana 2006, 406 s.
• ÖZCAN, Azmi, “Hilâfet”/“Osmanlı Dönemi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C. XVII, Türkiye Diyanet Vakfı, İstanbul 1998, s. 546-553.
• ÖZMEN, Mehmet, Ahmed-i Dâ‟î Divanı, C. I (Metin-Gramer-Tıpkıbasım), TDK Yay., Ankara 2001.
• TEKİN, Gönül A., Ahmed-i Dâ‟î: Çengnâme, Cambridge 1992.
• TUMAN, Mehmet Nail, Tuhfe-i Nâilî, (Hzl. Cemâl Kurnaz-Mustafa Tatçı), C. II, Bizim Büro Yay., Ankara 2001.
• Türkiye Yazmaları Toplu Kataloğu, CD II (Hzl. Dursun KAYA, Niyazi ÜNVER, E. Selma KUTLU, Hasan SOYAK, Milli Kütüphane Başkanlığı Yayınları, Ankara 2004.
• ÜSTÜNER, Ahat, “Eski Türkiye Türkçesinde –sUz Eki”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Elazığ 2001, C. 11, S. 2, s. 177-184. Web:
• http://www.yazmalar.org/detay_goster.php?k=77152 (06.03.2007, 18:18).
• http://www.yazmalar.org/detay_goster.php?k=687 (06.03.2007, 18:19).
• http://www.suleymaniye.gov.tr (06.03.2007, 14:39).
• https://www.yazmalar.gov.tr/detay_goster.php?k=77152 (02.08.2007, 15:19).