SİLVAN KAZÂSI’NDA YERLEŞME VE NÜFUS (XIX. YÜZYILIN İKİNCİ YARISI)

Year 2008, Volume: 15 Issue: 38, 289 - 312, 28.02.2010

Mehmet Demirtaş Mehmet Demirtaş

Abstract

XIX. yüzyılın ikinci yarısında Silvan, Diyarbekir Sancağı’na bağlı bir
kazâ merkeziydi. Bu dönemde kazâda soysal ve ekonomik hayatı etkileyen
önemli gelişmeler meydana gelmiştir. Bunlar; aşiretlerin kendi aralarındaki
çatışmaları, çevreye rahatsızlık veren ve güvenliği bozan taşkınlıkları,
bölgede zaman zaman görülen ve afet veya tabii afet olarak nitelenebilecek
çekirge istilaları, kıtlıklar, aşırı yağışlar, kuraklıklar, salgın hastalıklar ve
hayvan hastalıkları gibi olaylardı. Söz konusu dönemde kazâda yaşayan
nüfusun ağırlıklı bir kısmını Müslümanlar meydana getirmiş iken gayr-i
müslim nüfusun da Müslümanlarla bir arada sakin bir hayat sürdürdüğü
görülmektedir. Bu arada şehirde huzuru bozmaya yönelik çeşitli çabalar
olmakla birlikte genel olarak XIX. yüzyılın sonuna kadar herhangi ciddi bir
olayın yaşanmamış olması önemlidir. Bu makalede, XIX. yüzyılın ikinci
yarısında Silvan’da sosyal hayatı etkileyen olaylar ile Silvan’da yerleşme ve
nüfus konusu incelenmeye çalışılmıştır.

Keywords

Yerleşme, Aşiret, Afet, Göçebe, Nüfus, Silvan