Anadolu ağızları söz varlığı üzerinde yapılan çalışmalar, başka ülkelerde yaşayan Türk topluluklarının dilinde de birçok ortak nokta olduğunu göstermektedir. Evlilik yoluyla kurulan akrabalıkta kullanılan ‘dünür’ ve ‘kız istemeye giden aracı kişi’ anlamında olan ḳuda ülkemizde özellikle Tatar göçmenlerinde ve Doğu Anadolu ağızlarında görülür. İlk olarak Mukaddimetü・l-Edeb’de tespit edilen ḳuda sözcüğünün Moğolca yoluyla dilimize geçtiği anlaşılmaktadır. Günümüz Türk lehçelerinde dünür karşılığı olarak genellikle ḳuda kullanılmaktadır. Oğuz lehçeleri arasında Anadolu ve Gagavuz Türkçelerinde dünür tercih edilmektedir. Doğu Anadolu ağızlarında yer yer ḳuda / ġoda / ġuda sözcükleri görülse de bunlar İlhanlı sonrası Moğol ve Tatarların etkisiyle ağızlara yerleşmiş biçimlerdir.
Studies done on vocabulary of Anatolian dialects indicate that there is a great deal of similarities between the vocabularies of the Turkic communities living in other countries. For instance, the word ḳuda used in matrimonial kinship means in law and mediator who goes to the girl’s family to ask for marriage can especially be seen among Tatar immigrants and in Eastern Anatolian dialects in Turkey. Ḳuda, first encountered in Mukaddimetü’lEdeb, seems to be originated in Mongolian. In today’s modern Turkish dialects spoken outside Turkey usually the word ḳuda is used for in laws. Anatolian and Gagavuz branches of Oguz dialects prefer the word dünür. Even though, occasionally ḳuda / Şoda / Şuda are used throughout Eastern Anatolian dialects, they inhabited in those dialects with Mongol and Tatar effect after the İlhanlı state
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Makaleler |
Authors | |
Publication Date | July 27, 2015 |
Published in Issue | Year 2015 Issue: 54 |