Importance Of The Historical Experience In The Teaching Of Democracy And Human Rights (On The Example Of Azerbaijan)

Yıl 2014, Cilt: 1 Sayı: 3, 48 - 66, 01.12.2014

Arzu Memmedova

Öz

When the Soviet Union was destroyed and Azerbaijan have got independence again the
changes in political and economical spheres covered education also. So political environment
showed the necessity of teaching the themes- democracy and human rights, that hadn’t taken
place in Azerbaijan education system before. Now such subjects as “Democracy and Human
rights” and “The theory of Democracy” are taught in most universities of Azerbaijan.
We should notice that as USA and Europe democracy are the models in teaching democracy
and human rights, bases of them like classical Greece democracy, the establishment of
parliament management system in Europe, rights to elect and to be elected and others take
place widely in education.
It is a pity that teaching democracy in that way makes students think that democracy has only
been in Europe and USA since ancient times and feel themselves very little as a nation.
Today standartalising covers most spheres of our lives, however we can notice religious,
ethnic, cultural differences among nations. These differences make impossible to draw a
valuable frame for an ideal democratic society. That is why the main aim in teaching
democracy and human rights is to find an ideal frame of democracy for this society. So side
by side with Europe and USA democracy models we have to base on our history. There are
enough examples in Azerbaijan history. We would like to indicate three of them.
So basing on historical experiences side by side Europe and USA examples could be a good
experience in finding out the solution of many unsolved problems.

Anahtar Kelimeler

democracy, human rights, Azerbaijan, education

DEMOKRASİ VE İNSAN HAKLARI EĞİTİMİNDE TARİHSEL DENEYİMLERE BAŞVURMANIN ÖNEMİ (Azerbaycan Örneğinde)

Öz

1991 yılında Sovyetler Birliği dağıldıktan ve Azerbaycan bağımsızlığını yeniden kazandıktan sonra, politik ve ekonomik alanda başlayan değişimler, eğitimi de içine aldı. Yeni politik ortam, sözkonusu döneme kadar Azerbaycan eğitim sisteminde, yer almayan demokrasi ve insan hakları gibi konuların eğitimini zorunlu hale getirdi. Günümüzde Azerbaycan’ın birçok üniversitesinde “Demokrasi Nazariyesi”, “Demokrasi ve İnsan Hakları” başlıklı dersler verilmektedir. Demokrasi ve İnsan Haklarının eğitiminde örnek, çağdaş ABD ve Batı demokrasisi olduğundan, bu demokrasilerin kökeninde duran tarihi deneyime, yani klasik Yunan demokrasisi, Batı’da parlamenter yönetim sisteminin yaranması, seçme ve seçilme gibi insan haklarının kazanılması vs. gibi konulara geniş yer ayrılmaktadır. Eğitimin bu şekilde yapılması, öğrencilerde demokrasi anlayışının tarihten günümüze kadar, yalnız Batı ve ABD ile bağlantılı olduğu izleniminin uyanmasına ve kendilerini bir topluluk, halk ve millet olarak küçümsemelerine neden olmaktadır. Günümüzün küreselleşen dünyasında standartlaşma, yaşamımızın bir çok alanını kuşatsa da, halklar, milletler arasındaki dini, etnik ve kültürel farklılıkları görmemek imkansızdır. Sözkonusu farklılıklar, bir toplum için ideal olan demokratik çerçevenin, diğeri için olduğu gibi çizilmesini imkansız hale getirmektedir. Bu yüzden de demokrasi ve insan hakları eğitiminde belirlenen temel hedef, sözkonusu toplum için ideal demokrasi çerçevesinin bulunmasıdır. Bunun içinse ABD ve Batı örnekleriyle birlikte o toplumun kendi tarihsel deneyimine de başvurulmalıdır. Bu aslında çözümü bulunmayan birçok problemlerin çözümünde iyi bir deneyim olabilir. Azerbaycan tarihinde, bununla ilgili örnekler az değildir. Bu makalede bunlardan örnek olarak üç tanesi ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

demokrasi, insanhakları, Azerbaycan, eğitim.