Iğdır People's Houses and Activites

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 16, 36 - 51, 30.08.2018

Bilal Tunç

Öz

People's houses
and public rooms, the newly established state of the Republic of Turkey who
wanted to reach the level of modern states, tried to realize her ideals between
1932 and 1951 when she was active, and became one of the most important
organizations of the single party period. As it is known; purpose of people’s
houses is that promote, adopt and improve the principles and reforms of Atatürk
to the public. People’s houses, had tried to keep cultural development by
acting through nine different branches. Public rooms have been established In
this way. Thus, while the state and the people were being integrated, tt was
aimed to spread the revolutions to the society base.

After the first
People’s houses was establishmented many People's Houses opened around Turkey ,
and one of them was Iğdır people’s houseses which is the most important city in
Kars. The scope of this work, which prepared in a comprehensive way for the
symposium is that Iğdır people’s houses and public rooms. This work, are
revealed by scientific researches, which based on the documents about Igdir people’s
houses. Therefore, it is thought that this work will illuminate Iğdır's history
between 1931 and 1950. Also, what kind of situation Iğdır have in cultural and
social areas  between 1932 and 1950 will
be revealed by this work. This work was created, by searching literature and
archives, national and local publications were scanned and by studying works
related to the public houses

Anahtar Kelimeler

Iğdır, People's Houses, People's Chambers

Iğdır Halkevi ve Faaliyetleri

Öz

Halkevleri ve
halk odaları, kuruldukları tarih olan 1931’den kapatılma tarihleri olan 1951
yılına kadar geçen 20 yıllık süreçte yeni kurulmuş olan ve modern devletler
düzeyine ulaşmak isteyen Türkiye Cumhuriyeti’nin ülkülerini uygulamaya çalışmış
ve Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) yönetimde egemen olduğu ve tek parti
olarak adlandırılan devrin en bilinen müesseselerinden birisi konumunda
olmuştur.Malum olduğu üzere; Halkevlerinin kuruluş amacı, Atatürk ilke ve
inkılâplarını halka tanıtmak, benimsetmek ve geliştirmektir.

Halkevleri,
dokuz farklı şube üzerinden hareket ederek kültürel kalkınmayı sağlamaya
çalışmıştır. Bu şekilde halk odaları da tesis edilmiştir. Böylece devlet ile
halk arasındaki bütünleşme sağlanırken, inkılâpların toplum tabanına yayılması
amaçlanmıştır.

Türkiye’de ilk
halkevi kurulduktan sonra Türkiye çapında çok sayıda açılan Halkevlerinden biri
de Kars’ın en önemli ve büyük ilçelerinden birisi olan Iğdır Halkevi'dir. Bu makalenin
kapsamını Iğdır Halkevi ile Halk odalarının faaliyetleri oluşturmaktadır.

Çalışmanın amacı
Iğdır Halkevinin yapısı ve çalışmaları hakkında belgelere dayalı olarak önemli
bilgileri ortaya çıkarmaktır. Bu nedenle “Iğdır Halkevi ve Halk Odaları
Faaliyetleri” adlı makalenin, Iğdır’ın 1934-1951 yılları arasındaki dönemin
aydınlatılmasında önemli rol oynayacağı düşünülmektedir. Ayrıca 1932 ile 1950
yılları arasında Iğdır’ın kültürel ve sosyal alanlarda nasıl bir durumda olduğu
da bu çalışma ile ortaya çıkarılacaktır. Yöntem olarak, literatür ve arşiv
taraması yapılarak, ulusal ve yerel yayınlar taranarak ve Halkevleri ile ilgili
eserler incelenerek bu çalışma oluşturulmuştur. 

Anahtar Kelimeler

Iğdır, Halkevleri, Halk Odaları

Народный дом в Ыгдыре и его деятельность

Öz

Народные дома и
«народные комнаты» на протяжении 20 лет с начала своего открытия в 1931 до закрытия в 1951 году являлись одними из самых известных
учреждений стремившейся достичь уровня современных государств и распространить
свои идеалы молодой Турецкой Республики в эпоху однопартийной системы
господства Республиканской народной партии. Как известно, цель создания
народных домов заключалась в распространении среди народа и дальнейшее развитие
принципов и знаний о революционной деятельности Ататюрка. Девять основных
отделов данных учреждений трудились во благо культурного развития народа, с целью
чего были открыты еще и «народные комнаты». Таким путем обеспечивалось единство
народа и государства, что облегчало распространение идей революции.

Среди первых учрежденных по всей территории Турции
народных домов был Народный дом в одном из самых крупных и значительных
регионов Карса Ыгдыре. Данная статья посвящена деятельности Ыгдырского
народного дома и «народных комнат». Цель исследования заключается в выявлении,
опираясь на документы, важных сведений о структуре Ыгдырского народного дома и
его деятельности. Для этого необходимо раскрыть роль Ыгдыра в событиях в период
с 1934 по 1951 год. В данной статье раскрывается культурное и социальное
состояние Ыгдыра в годы с 1932 по 1950. Для написания данной статьи было
проведено исследование литературы и архивных документов, национальных и
региональных печатных органов, и произведений о народных домах.       

Anahtar Kelimeler

Ыгдыр, Народные дома, «народные комнаты»

Kaynakça

• AKSOY, Y.- SAVAŞ, D.- DURSUN, S., (2002). Iğdır İlinin Mekânsal Analiz Raporu. Iğdır Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, Iğdır. Atatürk’ün Söylev ve Demeçlerinden Seçmeler, (2010). Genel Kurmay Başkanlığı Yayınları, Ankara. Başbakanlık İstatistik Genel Müdürlüğü, 20 Ekim 1940 Genel Nüfus Sayımı, (1941). Devlet Basımevi, İstanbul. CHP Halkevleri ve Halkodaları-1932-1942 (1942). TBMM Kütüphanesi, Ankara. İNAN, S., (2000).“Denizli’deki Halkevleri ve Halkevi Faaliyetleri”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, S.25, ss.135-157. DEMİRCİOĞLU, A.,(2015).“Iğdır Halkevi’nin Açılması Ve Faaliyetleri”, Atatürk Üniversitesi Atatürk Dergisi, S.4, C.4, ss.28-50. GENÇOĞLU ODABAŞI, F., (2011). “Halkevleri ve Ülkü Dergisi: Erken Cumhuriyet Döneminde Köycülük Tartışmaları”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, S.20, C.3, s.69-88. ÖZDEMİR, Y.-AKTAŞ, E.,(2011). “Halkevleri (1932’den 1951’e)”, A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi [TAED], S.45, ss.235-262. Resmi Gazete, 14 Haziran 1934, Sayı:2727, s.3981. Resmi Gazete, 28 Şubat 1936, Sayı: 3244, s.6173. SÜRMELİ, M.,(2006). Iğdır’ın Demografik Yapısında Göç ve Ahıska Türkleri Örneği, Türkiye Barolar Birliği Yayınları, Ankara. TOKSOY, N., (2007). “Türk İnkılâbında Milli Kültürün Yeri Ve Halkevi Çalışmaları”, Turkısh Studıes, S.2, C.1, ss.122-167. TANALI, S., (2013).”Halkevlerinde Yürütülen Sanat Çalışmaları 1932- 1950)”, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.15, C.2, ss.59-76. TUNÇ, B., (2018). Ağrı Halkevleri (1934-1951), 2008, Eğitim Yayınevi, Konya ULUSOY, E.,(2010). “Modernizm ve Cumhuriyet’in Modernleştirme Projesi Olarak Kemalizm”, JASSS The Journal of Academic Social Science Studies, S.58 ss.383-402. ÜRÜN, B., (2009).Iğdır ve Ardahan İllerinin Yer Adları ve Tasnifi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kars. YILDIRIM, Y. (2016). Yeni Türkiye'nin yapılanma sürecinde halkevleri'nin rolü ve Urfa halkevi örneği (1934-1951), Giresun Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Giresun. YILMAZ, D.-AKHAN, N.- SÜNTAR, E., (2011). “İlk Dönem Halkevlerinin Eğitim Faaliyetleri “Konya Halkevi Örneği”, Karadeniz Araştırmaları Dergisi, S.29, ss.59-95. YULU, A., (2012). Iğdır’da Şehirsel Gelişme ve Mekansal Değişim (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.