Arts in the Poetries of Seyf-i Fergânî

Year 2019, Volume: 6 Issue: 3, 1393 - 1427, 30.09.2019

Hakan Yaman

Abstract

Seyf-i
Fergânî was born in Fergâna in the second quarter of the 13th century. After staying
in Tebriz for a while, he came to Anatolia and he lived in Aksaray. Seyf who lived
in this city until the end of his life is a mystic poet. There is a divan
consisting of 10,277 couplets composed of ode, verse, gazelle and rubai poetry genres.
Being in the first place
his poetries written in intellectual, amorous, mystic and advising manner his
citing from verses and hadiths, his showing the prophet’s anecdotes as
reference, his full knowledge on aruz prosody and rhyme and especially his
literary arts is remarkable. İn this work, we used thesis with tittle of the analysıs of
Seyf-i Fergânî’s Gazelles. After a brief introduction was given about Seyf-i Fergânî’s
life, the arts used in his poetries were investigated with examples of couplets. The arts used are shown in the selected
couplets. First, brief information was given about the art, and then the art
part in the couplet was made bold. Moreover, selected couplets were translated
into Turkish. In our study, various sources, especially, work named Funûn-i
Belâgat ve Sınâ‘ât-i Edebî were used. 

Keywords

Seyf-i Fergânî, Divan, Poetry, Art.

Seyf-i Fergânî’nin Şiirlerindeki Sanatlar

Abstract

Seyf-i
Fergânî, XIII.
yüzyılın ikinci çeyreğinde Fergâna’da dünyaya gelmiştir. Bir süre Tebriz’de
kaldıktan sonra Anadolu’ya gelmiş ve Aksaray’da ikamet etmiştir. Ömrünün sonuna
kadar bu şehirde yaşayan mutasavvıf
bir şairdir. Kaside, kıta, gazel ve rubâi nazım
türlerinden müteşekkil 10.277 beyitten oluşan bir divanı vardır. Divanında yazmış olduğu ârifâne, âşıkâne, tasavvûfi ve nasihat
içerikli şiirleri başta olmak üzere, ayet ve hadislerden iktibas yapması,
peygamber kıssalarına telmîhte bulunması, arûz ve kafiyedeki başarısının
yanında edebî sanatlara olan hâkimiyeti de özellikle dikkat çekmektedir. Çalışmamızda
Seyf-i Fergânî hakkında kısaca bilgi verildikten sonra şairin şiirlerinde
kullandığı sanatlar örnek beyitler verilerek incelenmiştir. Kullanılan
sanatlar, seçilen örnek beyitlerde gösterilmiştir. Önce sanat hakkından kısaca
bilgi verilerek beyitte geçen sanatla ilgili kısım bold yapılmıştır. Ayrıca
seçilen beyitler Türkçeye çevrilmiştir. Çalışmamızda Celaluddîn-iHumayî’nin Funûn-i
Belâgat ve Sınâ‘ât-i Edebî ve Veyis Değirmençay’ın, Fünûn-i Belâgat ve
Sınâât-ı Edebî adlı eserleri başta olmak üzere muhtelif kaynaklardan
istifade edilmiştir.

Keywords

Seyf-i Fergânî, Divan, Şiir

Искусство в стихах Сейфи Ферг

Abstract

Сейфи Фергани, родился
в Фергане во второй четверти XIII века. Пробыв некоторое время в Тебризе, он переехал в Анатолию и прожил в Аксарае. Этот суфийский поэт прожил в этом городе до конца своей жизни. У него имеется сборник
стихов, состоящих из 10277 двухстрочных куплетов, состоящих из касиде, кыта, газель,
а также рубаи. В его сборнике имеются стихи, связанные с мудростью, любовью,
суфизмом и советами, которые он цитировал аятами, хадисами и моментами из жизни
пророка, и все эти особенности показывают его мастерство в литературном
искусстве. В этом исследовании, после краткой информации о Сейфи Фергани, литературное
искусство, используемое в поэмах поэта, исследуется путем разбора двухстрочных
куплетов. Используемые литературные искусства показаны в избранных куплетах.
Слова, указывающие на литературное искусство в статье выделены нами жирным
шрифтом. Кроме того, отдельные двухстрочные куплеты были переведены на современный
турецкий язык. В этом исследовании мы использовали различные источники, в
частности работы Желалладини Хумаи «Фунун-и Белагат ве Сына`ат-и Эдебият», а
также Вейса Дегирменчая «Фунун-и Белагат ве Сына`ат-и Эдебият».

Keywords

Сейфи Ферганы, Диван (сборник стихов)

References

• KUR’ÂN-I KERİM, Haz. Altuntaş, H., ve Şahin, M., Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2008. KURNAZ, C., Divan Edebiyatının Bütün Cephelerini Yoklayan Bir İlim Adamı: Mehmed Çavuşoğlu, Gazi Türkiyat Dergisi, 1, sy. 8, (2011): 75. MERMER A. ve KOÇ KESKİN, N., Eski Türk Edebiyatı Terimleri Sözlüğü (2. Baskı), Ankara: Akçağ Yayınları, 2011. MEŞHEDÎ, M. E., ABBÂSÎ A. V. ve SEVÂB F., “Nakd u berresî-yi Teşbih der Kasâyid-i Seyf-i Fergânî” Funûn-i Edebî (İlmî-Pejuhişî) Dânişgâh-i İsfehan, Sâl-i Pencom, Şomâre-yi do, Payiz ve Zemistan, İsfehan: (1392 hş.) MEŞHEDÎ, M. E., ve Meşhedî, M. R., Îhâm der Kasâyid-i Seyf-i Fergânî, 289-306.