İl Özel İdarelerin Durumu ve Islahı Üzerine Bir Değerlendirme: 1938 Tarihli Müfettişlik ve Bakanlık Raporları

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 4, 2214 - 2230, 31.12.2019

Orhan Kutluay Hikmet Zeki Kapcı

Öz

Öz
Bu çalışmanın amacı Cumhuriyetin ilk yıllarında il özel idarelerinin durumu hakkında bilgi sahibi olmaktır. İl özel idaresi Türkiye’de mali özerkliği olan bir kamu kuruluşudur. Tüzel kişiliğe sahiptir. Kuruluşu 1864 yılına kadar gitmektedir. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasıyla beraber bu kurum ortadan kalkmamış, bunun yerine kurumun daha iyi faaliyet yapabilmesi için çareler ve tedbirler alınmıştır. 1938’de Başbakan Celal Bayar bu doğrultuda çeşitli bakanlıklar ve umumi müfettişliklere il özel idarelerinin durumları hakkında soru sormuş ve ilgili kurumlar da bu soruya raporlar şeklinde cevap vermiştir. Bu raporlarda genel olarak il özel idarelerinin kapatılmaması gerektiği sonucuna varılmıştır. Diğer taraftan il özel idarelerinin varlığına devam etmesi ve daha faydalı işler yapması için bazı önerilerde de bulunulmuştur. Böylelikle bu kurumların varlığına devam etmesi sağlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

İl Özel İdareleri, Umumi Müfettişlik

An Evaluation About Statement of Special Provincial Administration and its Adjustment: Inspectorates and Ministry Reports in 1938

Öz

The aim of this study is getting information about statement of Special Provincial Administration. The special provincial administration is a public institution which has financial autonomi. It has legal entity. Its foundation was dated 1864. When Republic of Turkey was found it did not disappear, instead of this,It was taken precaution and solution for working better. Prime minister Celal Bayar asked questions about the statement of special provincial administration to various ministries and general inspectorates and related institutions answered these questions by using reports.In these reports generally it was decided that special provincial administration mustn’t close. On the other hand it was suggested that special provincial administrations must continue their existance for doing more useful works. So these institutions were provided to continue their existence.

Anahtar Kelimeler

Special provincial administration, General inspectorates

Kaynakça

• ARSLAN, ONUR İ., ÇAKIROĞLU, A., ZENGİN, O., v. dğr., Türkiye Cumhuriyeti Devlet Teşkilatı Rehberi, Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü, Ankara: Öncü Basımevi, 2017. AZAKLI S., TEK H., “İl Özal İdarelerinde Yeniden Yapılan(ama)ma Çabaları ve Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar”, Yönetim ve Ekonomi, c. 23, sy.1 (2016): 233- 246. Cumhuriyet Gazetesi. BCA, Fon No: 30. 10. 0. 0, Kutu No: 67, Dosya No: 446, Sıra No: 1. BCA, Fon No: 030. 10, Kutu No: 64, Dosya No: 432, Sıra No: 16. ÇETİN, Z. Ö., “Türkiye’de İl Özel İdaresi Sisteminin Dönüşümü ve 6360 Sayılı Kanunun Dönüşüme Etkileri”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, c.20, sy. 2 (2015): 257- 266. GÖKSU, T., AYDIN., M., ve GÜNEY., M. S., Değişik Yönleriyle Yerelleşme, “Osmanlıdan Günümüze Yerel Yönetimlerin Gelişimi”, Ed.: Veysel K. Bilgiç, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2009, 11- 37.