Hizb-i Cedid’in Mevadd-ı Aşere İstekleri

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 4 - Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 1884 - 1902, 31.12.2022

Muhammet Özdemir

Öz

II. Meşrutiyet’in ilanından sonra İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin izlediği politikadan rahatsız olan bazı cemiyet üyeleri öncülüğünde cemiyetten bir takım kopmalar meydana gelmiştir. Bu kopuşlar neticesinde Miralay Sadık Bey ve Karesi Mebusu Abdülaziz Mecdi Efendi, 1911 yılının Mart ayı sonlarında Hizb-i Cedid adı altında bir grup kurmuşlardır. Kısa bir süreliğine de olsa parti içi üstünlüğü ele geçiren bu yeni grup isteklerini 10 maddelik bir beyanname ile İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne bildirmiştir. Bu makalede İttihat ve Terakki Cemiyeti içerisinde ortaya çıkan Hizb-i Cedid’in fırka programına eklenmesini istedikleri Mevadd-ı Aşere istekleri ele alınmıştır. Mecdi Efendi ve Sadık Bey öncülüğünde başlayan ve Hizb-i Tadilat olarak da bilinen bu hareketi daha iyi anlayabilmek için bu grubun cemiyete teklif ettikleri istekleri incelemek gerekir. Dolayısıyla bu çalışmanın temel amacı Mevadd-ı Aşere isteklerinin neler olduğunu, etkilerini ve bu isteklere neden olan gelişmeleri incelemek olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Hizb-i Cedid, Mevadd-ı Aşere, İttihat ve Terakki Cemiyeti, The Committee of Union and Progress

Hizb-i Cedid’s Requests For Mevadd-ı Aşere

Öz

After the proclamation of the 2nd Constitutional Monarchy, a number of breakaways from the Committee occurred under the leadership of some members of the Committee who were uncomfortable with the policies pursued by the Committee of Union and Progress (İttihat ve Terakki Cemiyeti). As a result of these ruptures, Miralay Sadık Bey and Karesi MP (Member of Parliament) Abdülaziz Mecdi Efendi founded a group called Hizb-i Cedid (New Party) in late March 1911. This new group, which gained supremacy within the party, albeit for a short period of time, notified its demands with a ten-point declaration to the Committee of Union and Progress. In this article, the demands of the Hizb-i Cedid, which emerged within the Committee of Union and Progress, for the addition of the Mevadd-ı Aşere (Ten Points/Articles) to the program of the party are discussed. In order to better understand this movement, which started under the leadership of Mecdi Efendi and Sadık Bey, and also known as Hizb-i Tadilat (Renovation Party), it is necessary to examine the demands of this group to the Committee. Therefore, main purpose of this study will be to examine what the Mevadd-ı Aşere requests (Ten-Point requests) were, their effects and the developments that led to these requests.

Anahtar Kelimeler

Hizb-i Cedid, Mevadd-ı Aşere, The Committee of Union and Progress