A Period in the Hittite History: The Age of Usurper Kings

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 3, 657 - 673, 25.08.2023

Hacı Çoban

https://doi.org/10.46868/atdd.2023.280

Öz

When examining the political history of states, divisions are made according to important events. Also Hittite political history is divided according to data obtained from ancient ruins and written documents. The Hittite empire comprises periods such as the Hittite Kingdom, the Old Hittite period, the New Hittite period and the Late Hittite city-states period etc. Within these sections, further distinctions are made to include shorter periods. Examples of these eras are periods that are called as the 'Amarna Age', 'The Age of Usurper Kings' or the 'Dark Age of Anatolia'. The lack of sufficient written documents makes it difficult for researchers to examine the historical processes of ancient states. Also in the Hittite history, there were periods in which not enough documents could be found (which means documents could not be found enough). Historians call this the dark age. The inadequacy of excavations, the negative effects of natural disasters and conditions, the intensity of destruction as a result of wars and internal turmoils, and so on lead to the fact that there were no revealing documents, causing the period to be called the dark age. One of these dark ages, which is distinguished in the Hittite history, is the period that is called 'The Age of Usurper Kings'. This study will provide the enlightening information about this period in which the successive kings of the Hittite state took the lead (ascended the throne) massacring their predecessors.

Anahtar Kelimeler

Hittites, Anatolia, Usurped Kingdom, Hurrians, Edict of Telepinu

Hitit Tarihinden Bir Kesit: Gasıp Krallar Devri

Öz

Devletlerin siyasi tarihleri incelenirken önemli olaylara göre bölümlemeler yapılmaktadır. Hitit siyasi tarihi de Eski çağ kalıntıları ve yazılı belgelerden elde edilen verilere göre bölümlenmiştir. Hitit imparatorluğu; Hitit Krallığı, Eski Hitit devri, Yeni Hitit devri, Geç Hitit şehir devletleri devri gibi genel bölümlerden oluşmaktadır. Bu bölümler içinde de daha kısa dönemleri içeren ayrımlar yapılmıştır. Bunlara “Amarna Çağı” , “Gasıp Krallar Devri” veya “Anadolu’nun Karanlık Çağı” olarak adlandırılan devirler örnektir. Eski Çağ devletlerinin tarihi süreçlerini incelemede yeterli yazılı belgenin olmaması araştırmacıların işini zorlaştırmaktadır. Hitit tarihinde de belgelerin yeterince bulunamadığı dönemler olmuştur. Tarihçiler de bu durumu karanlık çağ olarak adlandırmaktadırlar. Yapılan kazıların yetersizliği, doğal afet ve tabiat şartlarının olumsuz etkileri, savaşlar sonucu tahribatın yoğunluğu ve iç kargaşalar vb. sebeplere dayanan durumların ortaya çıkardığı belge bulunamaması döneme karanlık çağ denmesine vesile olmuştur. Hitit tarihi sürecinde ayrım yapılan karanlık çağlardan bire de “Gasıp Krallar Devri” adı verilen dönemdir. Bu araştırma Hitit devletinin başına geçen ve birbirini takip eden (halef) kralların seleflerini katlederek başa geçtikleri bu dönem hakkında aydınlatıcı bilgiler verecektir.

Anahtar Kelimeler

Hititler, Anadolu, Gasp edilen Krallık, Hurriler, Telepinu Fermanı

Kaynakça

• Akurgal, E. (2005). Anadolu Kültür Tarihi, Tübitak Yayınları.
• Alp, S. (2001). Hitit Çağında Anadolu, Tübitak Yayınları.
• Astour, M. C. (1989). Hittite History And Absolute Chronology of The Bronz Age. Paul Aströms Förlag Partille Sweden.
• Bahar, H. (2010). Eski Çağ Uygarlıkları. Kömen Yayınları.
• Bryce, T. (2005). The Kingdom Of The Hıttites. Oxford university Press.
• Bryce, T. (2003). Hitit dünyasında Yaşam ve Toplum. (Çev. Müfit Günay). Dost Kitabevi.
• Collins, B. J. (2007). The Hittites and Their World. Society of Biblical Literature.
• De, M. S. (2006). Hititler. (Çev. Erendiz Özbayoğlu). Dost kitabevi.
• Dedeoğlu, F., Temur, B. (2020). Hitit Devletinin Krallık Dönemi Kuzey Suriye Politikası. Ege Stratejik Araştırmalar Dergisi, 11 (1), 88-97.
• Doğan, A. M. (2020). Anadolu’nun İlk İmparatorluğu: Hititler, Eski Anadolu Tarihi, (Edit. Kemalettin Köroğlu). T.C. Anadolu Üniversitesi Açık öğretim Fakültesi Yayını.
• Erbaşı, F. S., Gezmez, A. (2023). Hitit Eski Krallık Döneminde Suriye Politikası ve Mısır ile İlişkiler. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 11 (34), 172- 193.
• İslam, F. (2021). Hititlerde Tahta Çıkış: Usuller, Mücadeleler, Uygulamalar [ Yayınlanmamış Doktora Tezi]. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Kılıç, Y., Duymuş, H. H. (2007). Hititlerde Kadın ve Siyaset. Tarih Araştırmaları Dergisi, 26, 85-99.
• Kınal, F. (1991). Eski Anadolu Tarihi. Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Klock-Fontaille, İ. (2005). Hititler. (Türkçesi. Nuriye Yiğitler). Dost kitabevi.
• Koç, İ. (2006). Hititler. ODTÜ yayıncılık. Koç, İ. (2022). Eski Hitit Kralı Telepinu, Dönemi ve Fermanı. Çankırı Karatekin Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi Dergisi KAREFAD, 10(1), 83-98.