Rus Tarihçiliğine Göre Türkiye'de Siyasi Partiler ve İç Siyasi Süreçler (2000-2016)

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 3, 891 - 905, 25.08.2023

Şahla Mammadli

Öz

Bu çalışma, 2000-2019 arası dönemde Türkiye'nin siyasi yaşamının Rus tarihçiliğinde durumsal analizine dayanarak hazırlanmıştır. Rus tarihçiliğinin Türkiye'nin siyasi sistemine ilgisi, Sovyetler Birliği'nin çöküşünden sonra daha da arttı. Bunu 1990'lı yılların başında Rusya'nın çok partili yola girdiği ve Türkiye'nin bu alandaki deneyimine ilgi duyduğu açısından açıklamak mantıklı olacaktır. 50 yılı aşkın bir süredir siyasi rekabet tecrübesi olan Türkiye Cumhuriyeti'nin siyasi hayatı, günümüzde de oldukça hareketli geçmektedir. 2002 seçimlerinde Adalet ve Kalkınma Partisi’nin zaferi, Türkiye parti sisteminde yeni bir aşama başlatmıştır. Yeni parti sistemi konfigürasyonunun oluşturulmasında Türk partileri bir takım zorluklarla karşı karşıya kalmışlardır. Siyasi yaşamı devam ettirmek için, partiler sosyo-politik ve seçim alanında hızlı ve etkili bir şekilde hareket etmek zorunda kaldılar, doktrinlerini ve stratejilerini yeni koşullara uyarladılar.Türk partileri ve siyasi sistemlerin araştırılmasında Rus tarihçiler V. İ. Şlıkov, V. İ. Danilov, D. Y. Yeremeyev, N. G. Kireev, N. Z. Mosaki ve diğerleri yer aldı. Modern Türkiye'deki siyasi süreçlerin dinamikleri, Cumhuriyet'in iç ve dış politikalarının etkisi B. A. Avatkov, S. B. Drujilovski, İ. İ. İvanova, K. N. Lobanov ve diğerleri tarafından ele alınarak incelenmiştir. Buna göre bu çalışma söz konusu araştırmacıların bakış açılarına göre konuyu analiz etmeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

AKP, Türk siyasi partileri, Yeni Anayasa taslağı, Parlamento seçimleri, Rus tarihçiliği

Destekleyen Kurum

Azerbaycan Milli İlimler Akademisi. A.Bakihanov adına Tarih Enstitüsü

Political Parties And Internal Political Processes In Turkey Between 2000-2019 In Russian Historiography

Öz

This study has been prepared on the basis of situational analysis of the political life of Turkey in the period between 2000-2019 in Russian historiography. The interest of Russian historiography in Turkey's political system increased even more after the collapse of the Soviet Union. It would be logical to explain this from the point of view that Russia entered the multi-party path at the beginning of the 90s and was interested in Turkey's experience in this area. The political life of the Republic of Turkey, which has had experience of political competition for more than 50 years, is still very active today. The victory of the Justice and Development Party in the 2002 elections initiated a new phase in the Turkish party system. Turkish parties are facing a number of difficulties in creating a new party system configuration. In order to maintain political life, parties had to act quickly and effectively in the socio-political and electoral sphere, adapting their doctrines and strategies to new conditions. Parties and political systems of modern Turkey have been crucial points for researches of several Russian scholars (V. I. Shlikov, V. I. Danilov, D. Y. Eremeev, N. G. Kireev, N. Z. Mosaki, and others). Evolution of the political processes of modern Turkey, interaction of internal and external polices of the Republic were studied by B. A. Avatkov, P. B. Druzhilovsky, I. I. Ivanova, K. N. Lobanov, and others.

Anahtar Kelimeler

AKP, Turkish political parties, a new constitution’s draft, parliamentary elections, Historiography of Russia

Kaynakça

• Ahmedov, T. A. (2016). Preodoleniye Prokurdskoy demokratiçeskoy partiyey narodov izbiratelnogo baryera na vıborah v iyune 2015 g. v Tursii: Pobeda ili porajeniye Kurdov? Vestnik Tomskogo gosudarstvennogo universiteta. 410, 31-33.
• Avatkov, V. A. (2016). Tursiya posle parlamentskih vıborov. Svobodnaya mısl, 2 (1656), 87-96. Avatkov, V. A. (2017). Osobennosyi borbı s terrorizmom v Tureskoy Respublike na sovremennom etape. Vestnik RUDN. Mejdunarodnıye otnoşeniya. Т.17, 4 (1666), s.669-683.
• Bilgili, A. (2011). Post-secular society and the multi-vocal religious sphere in Turkey. Journal on European perspectives of the Western Balkans, Loka pri Mengšu, 3, N 2 (5), 131–146.
• Danilov, V. İ. (1985). Politiçeskaya borba v Türsii. V 50-e-naçalo 80-h godov XX veka. Danilov, V. İ. (1998). Tursiya posle vtoroy mirovoy voynı: demokratiçeskiy eksperiment prodoljayetrsa. Vostok,4, 52-67.
• Drujilovskiy, S. B. (1998). Tureskaya Respublika v 80-90 gg. Nauçnaya kniga. Drujilovskiy, S. B., Avatkov V. A. (2013). Vneşnepolitiçeskiye ideologemı Tursii. Obozrevatel, 6, 73-88.
• Drujilovskiy, S. B. (2016). O vnutrennih priçinah politiçeskoy nestabilnosti v Turetskoy Respublik. Vestnik MGIMO Universiteta, 2 (47) 15-21. Dyuverje, M. (2000). Politiçeskiye partii. M. Akademiçeskiy proyekt.
• Galkina, E. B., Hasanov R. Ş. (2015). İdeologiçeskoye izmereniye partiyno-politiçeskogo prostranstva sovremennoy Tursii. Vestnik Volgogradskogo gos.univ, 4. İstoriya. Regionovedeniye. Mejdunarodnıye otnoşeniya, 20, (6), 38-46.
• Haritonova, O. G. (2018). Krizisnaya evolyusiya Tureskoy politiçeskoy sistemı. Politiya. 3 (90), 181-199.
• Haritonova, O. G. (2014). Postsovetskiye konstitusii: Tolko li institutı imeyut znaçeniye? Politiçeskaya nauka, 1, 69-93.
• Hasanov, R. Ş. (2017). Transformasiya partiynoy sistemı sovremennoy Tursii. Sankt-Peterburg. Politeks, 13 (1), 56-69. http://www.perspektivy.info/book/poisk_politicheskogo_ravnovesija_evolucija_partijnoj_sistemy_turcii_v_period_tretjej_respubliki_1983-2009_2009-07-03.htm
• Hürriyet (13 Nisan 2007).
• İvanov, S. “Sokolı provokatorı” Vzrıvayut Tursiyu// Kurdistan.ru https://kurdistan.ru/2016/12/13/articles-28074_Sokoly-provokatory.html
• Keyman, E. F. Gümüşçü Ş. (2014). Democracy. İdentity, and Foreign Policy in Türkey. Palgrave. Macmillan. Kireyev, N. G. (1992). İstoriya etatisma v Tursii. Moskva.
• Kudryaşova, İ. (2014). Strategii natsionalno-grajdanskoy konsolidasii: Opıt Tursii. Rossiya i mir: anatomiya sovremennıh prosessov: Sbornik statey. Pod redaksii Naroçinskoy, Mejdunarodnıye otnoşeniya.
• Lobanov, K. N. (2016). Modernizasiya po Tureski: ideologiçeskiye osnovı i polotoçeskaya praktika “neosmanizma”. Gumanitarnıye i yuridiçeskiye issledovaniya, 4, 87-94.
• Matyuhin, V. V (2016). Dominirovaniye Partii spravedlivosti i razvitiya v Turetskom politiçeskom prosesse: ideologiçeskiy aspekt,Vestnik RUDN, seriya Politologiya, 2, 52-74.
• Nadein-Rayevskiy, V. A. (2017). Ekstremizm i Terrorizm v sovremennoy Tursii Spesvıpusk: Problemı terrorizma, nasilstvennogo ekstremizma i radikalizasii. rossiyskiye i amerikanskiye podhodı (pod redaks. Y. A.Stepanovoy). 1 (52), 182-204.
• Plyas, Y. A. (2007). Partiynoye stroitelstvo v Rossii. Analiz dissertasionnıh issledovaniy politologov. Polis. Politiçeskiye isledovaniya, 5, 149-166.
• Politiçeskiy povorot v Tursii: mestnıye vıborı 31 marta 2019 g. https://russiancouncil.ru/analytics-and-comments/columns/middle-east/politicheskiy-povorot-v-turtsii-mestnye-vybory-31-marta-2019-g/
• Rianovosyi https://ria.ru/20190701/1556097005.html
• Serikov, A. V., Ventsel, S. V. (20189. Sovremennıye geopolitiçeskiye perspektivı Tursii v Evropeyskom Soyuze. Caucasian Science Bridge, 12-24.
• Sovremennaya Tursiya: Trendı dlya razvitiya i znaçeniye dlya Rossii. (2019). Moskva.
• Şlıkov, P. V. (2019). Grajdanskoye obşestvo v Tursii:illyuzii i realnost. Vostok, 1, 109-122.
• Şlıkov, P. V. (2013). Transformasiya partiyno politiçeskoy sistemı Tursii v 1983-2013 gg. İ mobilizasionnıye strategii oppozisii. Çast II. Vestnik Moskovskogo Universiteta. Ser.13.Vostokovedeniye, 1, 54-71.
• Şlıkov, V. İ. (2008). Politiçeskiy islam v Tursii: poiski novoy identiçnosti. Vestnik Moskovskogo universiteta, seriya. 13: Vostokovedeniye, 4, 56-71.
• Şlıkov, V. İ. (2009). Poisk politiçeskogo ravnovesiya. Evolyusiya Partiynoy sistemı Tursii v period Tretyey Respubliki (1983-2009). Perspektivı. Fond istoriçeskoy perspektivı, iyun,
• Şlıkov, V. İ. (2012). Tursiya posle vıborov 2011g.: paradoksı politiçeskogo razvitiya. Vestnik Moskovskogo universiteta. Ser.11. Vostokovedeniye, 3, 3-28.
• Tursiya i ES: mı stranno vstretilis i stranno razoydyomsya 3 iyunya 2019 https://eadaily.com/ru/news/2019/06/03/turciya-i-es-my-stranno-vstretilis-i-stranno-razoydemsya
• Vasilyev, A. D. (2013). Armiya v Tusii. İstoriya i sovremennost, 2, 52-74.
• Vatan (15. Eylül 2011).
• Volinets, S. B. (2006). Vne partiy hvatay vseh: podhodı k izuçeniyu partiy i partiynıh organizasiy v sovremennıh demokratiyah. Politiçeskaya nauka: Politiçeskiye partii i portiynıye sistemı v sovremennom mire, 1, 69-70.
• Volinets, S. B. (2006). Vne partiy hvatay vseh: podhodı k izuçeniyu partiy i partiynıh organizasiy v sovremennıh demokratiyah. Politiçeskaya nauka: Politiçeskiye partii i portiynıye sistemı v sovremennom mire, 1, 69-70.
• Yeremeev, D. Y. (2005). Tursiaya v godı Vtorog mirovoy i “holodnoy” voynı (1939-1990). Moskva.
• Ziganşin, G. M. (2008). Novıye tendensii v obşestvenno politiçeskoy jizni Türsii (k itogam prezidentskih i parlamentskih vıborov 2007 g.) Vestnik. Moskovskogo iniversiteta. Ser.13. Vostokovedeniye,1, 32-43.
• Zubkova, A. İ. (2015). Myagkaya sila Tursii: fenomen “soap power” kak instrument kulturnoy diplomatii. Vestnik RUDN, seriya Politologiya, 2, 52-62.