Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri U Thant’ın Küba Füze Krizindeki Misyonu: Türk Basını Üzerinden Bir Okuma

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 4, 968 - 985, 26.09.2023

Yasemin Kalyoncuoğlu

Öz

Soğuk Savaş dönemini nükleer kriz ortamına getiren Küba Füzeleri bunalımında, Birleşmiş Milletler ve Teşkilatın Genel Sekreteri U Thant’ın görevi yadsınamaz. İkinci Dünya Savaşından sonra ilan edilen amacıyla farklı coğrafyalarda savaşların önlemesini sağlamak için kurulan Birleşmiş Milletler, Soğuk Savaş döneminde ABD-Sovyet Rusya ve Küba arasındaki bu krizi bertaraf ederek dünyanın büyük bir eşikten geçmesini sağladı. Küba füze krizi, Genel Sekreter U Thant’ın göreve gelmesinden 10 ay sonra ortaya çıkan bu krizi başarıyla yönetmesi bakımından da kayıtlara geçmiştir. Küba Füze Krizine yönelik yapılan akademik çalışmalarda, Teşkilata seçilen ilk Asyalı, Budist Genel Sekreter U Thant’ın misyonuna değinilmeyerek, krizin genellikle dış politika seyri üzerinde durulmaktadır. Çalışmanın eksik olan bu boşluğu doldurması hedeflenmektedir. Çalışmada, tarama ve tahlil yöntemleri kullanılmıştır. Dönemin yüksek tirajlı gazeteleri Cumhuriyet, Tercüman, Hürriyet, Milliyet, Dünya, Akşam, Yön ve Akis dergilerindeki haberler ve köşe yazıları üzerinden Küba füze krizinde Genel Sekreter U Thant’ın rolü ve krizin seyrini nasıl değiştirdiği değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Küba Füze Krizi, BM Genel Sekreteri U Thant, Amerika, Sovyetler Birliği, Türk Basını

Kaynakça

• Allison, G., Zelikow, P. (1999). Essence Decision: Explaning The Cuban Missile Crisis, Longman.
• Armaoğlu, F. (1983). 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi 1914-1980. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Ataöv, T. (2007). Küba Mucizesi. İleri Yayınları.
• Freedman, L. (2000). Kennedy’s Wars: Berlin, Cuba, Laos, Vietnam. Oxford University Press, New York.
• Gönlübol, M. (1964). Milletlerarası Siyasi Teşkilatlanma: Milletlerarası Siyasi Teşekküllerin Tarihi Gelişimi Ve Birleşmiş Milletler Teşkilatı. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.
• Köprülü, G. (Şubat 2018). Soğuk Savaş: Ronald Reagan’ın Rollback Stratejisi. Çizgi Kitabevi.