Bilim Savaşları: Bilime Postmodern Yaklaşım Üzerine

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 5, 1511 - 1528, 03.11.2023

Hilal Kahraman

Öz

Bilim Savaşları; modern bilimciler ile sosyal bilimci postmodernist entelektüeller arasında var olduğu öne sürülen ayrımlara dayalı bir tartışma durumudur. Akademik çevreleri uzun zamandır meşgul eden bu savaş, dünyayı açıklama konusunda her iki alanın da kendi yöntemlerini, kendi doğrularını savundukları ve karşı tarafı eksik ya da yanlış olarak tanımladıkları yazılarıyla devam etmektedir. Alan Sokal’ın Social Text dergisine gönderdiği aldatıcı makalesini ifşa etmesiyle beraber duyulan Bilim Savaşları, postmodern düşüncenin etkisiyle bilimin yapısının açıklanış tarzlarının değişiminin bir sonucudur. Her iki taraf içinde var olan bu savaş durumunda modern bilimin pozitivist bakış açısıyla nesnel doğruları üretme iddiası karşısında, postmodern bilim eleştirmenleri ve karşıt bilim tezlerinin görecilik temelli evrensellik karşıtlığı, bilimin yapısının ve bilimsel bilginin özelliğinin tartışılması ve anlaşılabilmesi ihtiyacını doğurmaktadır. Bu makalede Bilim Savaşları’nın nasıl başladığı, modern bilim insanları ve postmodern bilim insanlarının öne sürdüğü iddiaların başlıcalarının neler olduğu ve tarihsel sürecini etüt etmek amaçlanmaktadır. Her iki tarafın öne çıkan ilk temsilcilerinin düşünceleri ve özellikle Bilim Savaşları tartışmasının duyulmasını sağlayan Alan Sokal’in problem hakkındaki kitap ve makaleleri aracılığıyla nitel araştırma yöntemi kullanılarak konu incelenmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Alan Sokal , Bilim Savaşları , Postmodern Bilim , Görecilik , Modern Bilim

Science Wars: On the Postmodern Approach to Science

Öz

The Science Wars is a debate based on the alleged distinctions between modern scientists and social scientist postmodernist intellectuals. This war, which has occupied academic circles for a long time, continues with the writings of both fields defending their own methods and their own truths in explaining the world and defining the other side as incomplete or wrong. The Science Wars, which were heard with the disclosure of Alan Sokal's deceptive article in the journal Social Text, are the result of the change in the ways of explaining the structure of science under the influence of postmodern thought. In this war situation, which exists on both sides, the claim of modern science to produce objective truths from a positivist point of view, versus the relativism-based opposition to universality of postmodern science critics and counter-science theses, leads to the need to discuss and understand the structure of science and the nature of scientific knowledge. In this article, it is aimed to analyse how the Science Wars started, what are the main claims put forward by modern scientists and postmodern scientists, and its historical process. Through the thoughts of the first prominent representatives of both sides and especially Alan Sokal's books and articles on the problem, which made the Science Wars debate heard, the subject will be analysed using qualitative research method.

Anahtar Kelimeler

Alan Sokal , Science Wars , Postmodern Science , Relativism , Modern Science

Kaynakça

• Alpman, P. S. (2018). Sosyal Teorinin Konusu Olarak Kimlik: Sosyal İnşacı Yaklaşım. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 21 (2), 1-24.
• Anlı, Ö. F. (2013). Pozitivizm Sonrası Karşıt-Bilim Tezleri Ve XIX. Yüzyıl Bilim İmgesinin Dönüşümü, [Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi].
• Anlı, Ö. F. (2014). Bilim Savaşları ve Post-modern Bilim Eleştirileri Üzerine, Bilim ve Ütopya, 236, 46-54.
• Carnap, R. (1991). Logical Foundations of the Unity of Science. International Encyclopaedia of Unified Science, 1(1), 393-404.Durdu, Z. (2006). Frankfurt Okulu’nun Sosyal Bilim Anlayışı. Sosyoloji Dergisi, 15, 15-32.
• Gross, P. R.  Levitt, N. (1994). Higher Superstition. The Academic Left and its Quarrels with Science, Baltimore/Maryland: The John Hopkins University Press.
• Irzık, Ş. (2005). Bilim Savaşları, Türkiye Bilimler Akademisi Forumu, Sıra No:31.Şenol Matbaacılık.
• Karakuş, G. (2021). Tarihyazıcılığı: Tarih Alanında Felsefi Hermenötik Nasıl Yapılır?, İnsan ve Toplum Bilimleri Akademi Dergisi, 1/2 (Aralık 2021), 218-225.
• Kızılçelik, S. (1996). Postmodernizm Dedikleri. Saray Kitabevleri.
• Kuhn, T. (2000). Bilimsel Devrimlerin Yapısı, (Çev. N. Kuyaş). İstanbul: Alan Yayınları.
• Lyotard, J. F. (1990). Postmodern Durum, (Çev. A. Çiğdem). Arı Yayınları.
• Marcuse, H. (1968) Tek Boyutlu İnsan (Çev. S. Çağan). May Yayınları.
• Popper, K. (2005). Unended Quest – An Intellectuel Autobiography. Routlegde.
• Popper, K. (2010). Bilimsel Araştırmanın Mantığı, (Çev. İ. Aka, İ. Turan). Yapı Kredi Yayınları.
• Ross, A. (1996). Introduction, Science Wars. (Ed. A. Ross). Duke University Press.
• Russell, B. (2017). Batı Felsefesi Tarihi, (Çev. A. Fethi), Alfa Yayınevi.
• Snow, C. P. (2005). İki Kültür. (Çev. T. Birkan). TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları 157.
• Sokal, A. (1995). Transgressing the Boundaries: Towards a Transformative Hermeneutics of Quantum Gravity, Social Text, 46/47, 217-252.
• Sokal, A., Bricmont, J. (2002) Son Moda Saçmalar- Postmodern Aydınların Bilimi Kötüye Kullanmaları, (Çev. M. Baydur, O. Onaran). İletişim Yayıncılık.
• Weber, K. (2006) .Science Wars-Remarks from a Critical Rationalist’s Point of View, Karl Popper, A Centenary Assessment, Volume II: Epistomology and Metaphysics. Jarvie, K. Milford, D. Miller, eds., Aldershot et al., Ashgate. 1-14.
• Weinberg, D. (2014). Contemporary Social Constructionism. Temple University.