System Building Systems arising from revolutions in terms of impact and continuity: The French Revolution and An Analysis on the Islamic Revolution in Iran

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 4, 2000 - 2021, 22.09.2024

Ümmühan Kaygısız , Gamze Kavak

https://doi.org/10.46868/atdd.2024.689

Öz

France, with its geopolitical and geostrategic position, has been the source of great revolutions, philosophical movements and wars in Europe. The French Revolution is a turning point in European history; and until 1914 it was the most important historical event in European history. The defence of the value of the individual, regardless of ancestry and beliefs, inspired people all over the world and influenced ideas and institutions for a long time. The Islamic Revolution in Iran is one of the most influential system-building revolutions of the 20th century. This new system has shaped every process from foreign policy to the functioning of the country. In this article, the French Revolution in the 18th century and the Islamic Revolution in Iran in the 20th century are analysed comparatively. While analysing the cases, the sociological realities of the pre-revolutionary countries and the founding ideas of the new system were studied in detail and literature sources were consulted.

Anahtar Kelimeler

French Revolution, Iranian Islamic Revolution, System Building, Continuity

Sistem İnşa Etme ve Devamlılık Ölçeğinde Devrimlerden Doğan Sistemler: Fransız Devrimi ve İran İslam Devrimi Üzerine Bir Analiz

Öz

Fransa hem jeopolitik hem de jeostratejik konumu ile Avrupa’da büyük devrimlerin, felsefi hareketlerin ve savaşların kaynağı olmuştur. Fransız Devrimi, Avrupa tarihi için bir dönüm noktasıdır; ve 1914 yılına kadar Avrupa tarihindeki en önemli tarihi olaydır. Soyuna ve inançlarına bakılmaksızın kişinin değerinin savunulması, dünya genelinde tüm insanların ilham kaynağı olmuş ve uzun süre düşünce ve kurumları etkilemiştir. İran İslam Devrimi ise 20. yüzyılın sistem inşa etme açsından en etkili devrimlerinden biridir. Bu yeni sistem ülkenin dış politikasından işleyişine kadar her süreci şekillendirmiştir. Bu makalede 18. yüzyılda gerçekleşen Fransız Devrimi ve 20. yüzyılda vuku bulan İran İslam Devrimi karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Vakalar analiz edilirken devrim öncesi ülkelerin içinde bulunduğu sosyolojik gerçeklikler ve yeni sistemin kurucu fikirleri detaylı işlenmiş ve literatür kaynaklarına müracaat edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Fransız Devrimi, İran İslam Devrimi, Sistem İnşası, Devamlılık

Kaynakça

• Abrahamian, E. (2008). Modern İran Tarihi (Çev. D. Şendil). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Abrahamian, E. (1991) Şeraiti Fanon-ı İran (Çev. H. Ahmedi). Şeriatı Der Cihan. İntişar yayınları.
• Alqadi, M. H. (2018). Iranian Political Culture Sources. Characteristics And Dimensions of Influence Journal for Iranian Studies, 2 (7), June.
• Aster, E. V. (2004). Fransız İhtilalinin Siyasi ve Sosyal Fikirleri (Yay. Haz. Ş. Şenel). Phoenix Yayınevi.
• Bayne, E. (1968). Persian Kingship in Transition. American University Field Staff. Cavlak, H. ve Özbilek, Ü. (2018). Konstrüktivist Perspektiften Devrim Sonrası İran Siyasal Sistemi. Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (16), 129–137.
• Chelkowski, P. ve Dabashi, H. (2018). Bir Devrimi Sahnelemek: İran İslam Cumhuriyeti’nde Propaganda Sanatı, The Kitap Yayınları.
• Durgun, Ş. (2015). Çağdaş Siyasal Sistemler (Edt. Burhan Aykaç ve Şenol Durgun). İran İslam Cumhuriyeti (birinci baskı). Alter Yayıncılık.
• Ekinci, E. (2016). Devrimden günümüze Fransız siyasal sisteminin evrimi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (1), 149 – 172.
• Erkilet, A. (2015). Orta Doğu’da Modernleşme ve İslami Hareketler (1. B.). Büyüyenay Yayınları.
• Fekri, A. A. (2011). Tarihsel Gelişim Sürecinde İran Devrimi. Mızrak Yayınları.
• Fesharaki, F. (1976). Development of Iranian Oil Industry. New York Praeger.
• Gi̇ri̇tli̇, İ. (1989). French Revolution and its Effects. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 5 (15), 539-550.
• Güttner, D. V. (2015). The French Revolution (1.B.). Nelson Cengage Learning.
• Humeyni, R. (1999). Sahifey-i Nur. Humeyni’nin Eserlerini Yayınlayan Merkez, (C. 4).
• Kadıver, M. (2001). Hükümet-i Velay. Ney Yayınları.
• Kelly, P. (2017). Siyaset Kitabı (Eds.). Alfa Yayınları.
• Kurun, İ. (2017). Iranian Political System: “Mullocracy?”. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 15 (1), Ocak, 113-129. Korkmaz, T. (2015). Çağdaş Siyasal Sistemler (Edt. Burhan Aykaç ve Şenol Durgun). Fransa Cumhuriyeti (1. B.). Alter Yayıncılık.
• McCormick, J. (2020). Karşılaştırmalı Siyaset ve Yönetim Sistemleri (Çev. M. Ceylan). Felix Kitap.
• Mokhtarpour, A. (2012). İran Devlet Modeli. [Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi]. Yök Tez.
• Moore, B. (1989). Diktatörlüğün ve Demokrasinin Toplumsal Kökenleri, Çağdaş Dünyanın Yaratılmasında Soylunun ve Köylünün Rolü (Çev. Ş. Tekeli ve A. Şenel). Verso Yayıncılık.
• Rahnema, A. (1998). An Islamic Utopian: A Political Biography of Ali Shari’ati. (I. B.). Tauris.
• Roskin, M. G. (2016). Çağdaş Devlet Sistemleri (8. B.). Liberte Yayın Grubu.
• Ruhi, M. E. (2018). 1789 Fransız Devrimi Birinci Kitap, Fransa’da Liberal Devrim ve Sieyes. Oniki Levha Yayıncılık.
• Sander, O. (1989). Siyasi Tarih (21. B.). İmge Kitabevi.
• Sheikholeslami, A. R. (2000). The transformation of Iran's political culture. Critique: Journal for Critical Studies of the Middle East, 9 (17), 105-133.
• Stockholm International Peace Research Institute. (1977). World Armaments and Disarmament: Year Book for 1977. Cambridge MIT Press.