مرابحه و اجاره در فقه و کاربرد آن در بانکداری اسلامی

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 5, 3726 - 3736

Safiullah Muntazer , Mohammad Tawfiq Noorzai Noorzai

https://doi.org/10.46868/atdd.2024.841

Öz

این مقاله به بررسی عقود مرابحه و اجاره در فقه اسلامی و کاربرد آن ها در معاملات نظام بانکداری اسلامی معاصر می پردازد. هدف اصلی این تحقیق تحلیل ساختار و شرایط عقد مرابحه و اجاره در فقه و ارزیابی نحوه انطباق آنها با معاملات بانکی در دوران حاضر است. برای دستیابی به این هدف، از منابع فقهی قدیم و جدید استفاده شده است. از آنجا که امور بانکداری از قضایای معاصر به شمار میرود به آثار مرتبط با بانکداری اسلامی معاصر نیز مراجعه گردیده است. هر یک از این دو عقد تحت چارچوب عمومی عقد و بخش معاملات در فقه اسلامی قرار دارند، اما در برخی موارد دارای ویژگی های خاص و منحصر به فردی هستند. بخش قابل توجهی از فعالیت های بانکداری اسلامی معاصر شامل عقد مرابحه و اجاره است، که تلاش شده تا این عقود از نظر شکل و محتوا با قواعد فقهی همخوانی داشته باشند. با این حال، در برخی موارد تفاوت هایی بین این عقود و شیوه های امروزی مشاهده می شود که از این رو، به آنها عنوان "مرابحه و اجاره معاصر" داده شده است. در مجموع، ایجاد بانکداری اسلامی و اجرای عقود مرابحه و اجاره به عنوان بخشی از فعالیت های بانکی، در این تحقیق به عنوان یک گام مثبت ارزیابی شده است.

Anahtar Kelimeler

اجاره, ، اجاره بانکی, بانکداری اسلامی, عقد, مرابحه, مرابحه بانکی

Murabaha and Ijara in Islamic Jurisprudence and their Implementation in Islamic Banking

Öz

This study examines the Islamic contracts of Murabaha and Ijara, focusing on their foundations in Islamic law and their application in modern Islamic banking. The main objective of this study is to evaluate the structure and conditions of these contracts within the framework of Islamic law and to assess how they are adapted to modern banking transactions. To achieve this, both classical and modern sources of Islamic law have been used, recognizing that banking is a modern subject. Therefore, works on Islamic banking have also been reviewed. Murabaha and ijarah contracts fit within the larger framework of contracts and commercial transactions in Islamic law, but in some cases exhibit unique features. A significant part of today's Islamic banking activities focus on these contracts, and considerable efforts are made to ensure that these contracts conform to the principles of Islamic law in both form and content. However, some mismatch between traditional contracts and their modern implementation has been noted, leading to the emergence of the terms “modern Murabaha” and “modern Ijara”. Overall, this study views the establishment of Islamic banking and the implementation of these contracts as positive developments in this area.

Anahtar Kelimeler

Ijara, Banking Ijara, Islamic Finance, Contract, Murabaha, Banking Murabaha

Kaynakça

• Al-Barakah Turk Katim Bankasi. (2024). Murabaha Bankacılık Sözleşmesi Bilgi Formu (Madde No. 9).
• Al-Bayhaqi, A. b. al-H. b. A. b. M. (2003). Al-Sunan al-Kubra (C. 6, s. 199). Dar al-Kutub al-Ilmiyyah.
• Al-Mujaddidi al-Barkati, M. A. A. (2003). Al-Ta'rifat al-Fiqhiyyah (Cilt 1, s. 16). Pakistan: Dar al-Kutub al-Ilmiyyah.
• Al-Qazwini, A. A. M. b. Y. (t.y.). Al-Sunan (C. 2, s. 817). y.y. Dar Ihya' Kutub al-Arabi.
• Al-Zuhaili, W. M. (2002). Al-Mu'amalat al-Maliyah al-Muasirah (s. 72). Dar Al-Fikr.
• El-Haddadi, A. b. A. b. M. (1904). El-Cevherat al-Nayyirah (C. 1, s. 209). b.y. El-Matba'a el-Khayriyye.
• Hacikali, A. R., ve diğerleri. (2013). Masa'il Fiqhi Mu'asirah (s. 185). Anadolu Üniversitesi: Açık Ortim Fakültesi yayınları.
• Hacikali, A. R., ve diğerleri. (2013). Masa'il Fiqhi Mu'asirah (s. 186). Anadolu Üniversitesi: Açık Ortim Fakültesi Yayınları.
• Hacikali, A. R., ve diğerleri. (2013). Masa'il Fiqhi Mu'asirah (s. 189). Anadolu Üniversitesi: Açık Ortim Fakültesi Yayınları.
• Hasan, M. (t.y.). Kur'an-ı Kerim Tercümesi (29. Nisa Suresi). b.y. İhsan Yayınları.
• Hassan, M. (t.y.). Kur'an-ı Kerim Tefsiri (Süra Al-Bakara, 275). b.y. Nashr Ihsan, t.y.
• Ibn Manzur, M. b. M. b. A. A. A. J. al-Din. (1993). Lisan al-‘Arab (Cilt 2, s. 441). Dar al Sader.
• Kahraman, K. (2021). Hukuk-i İslamî ve Temel Çizgileri (Cilt 3, s. 284). Ansar Yayınları.
• Kahraman, K. (2021). Hukuk-i İslamî ve Temel Çizgileri (Cilt 3, s. 285). Ansar Yayınları.
• Kahraman, K. (2021). Hukuk-i İslamî ve Temel Çizgileri (Cilt 3, s. 286). Ansar Yayınları.
• Kahraman, K. (2021). Hukuk-i İslamî ve Temel Çizgileri (Cilt 3, s. 287). Ansar Yayınları.
• Kuduri, A. b. M. b. J. A. H. (1997). Mukhtasar al-Kuduri (s. 101). b.y. Dar al-Kutub al-Ilmiyyah.
• Kuduri, A. b. M. b. J. A. H. (1997). Mukhtasar al-Kuduri fi al-Fiqh al-Hanafi (s. 68).
• Mawsili, A. b. M. b. M. (1937). Al-Iktiyar li Ta'leel al-Mukhtar (Cilt 2, s. 50). Al-Halabi Dar al-Kutub al-Ilmiyyah. Mawsili, A. b. M. b. M. (1937). Al-İkhtiyar li Ta'leel al-Mukhtar (C. 2, s. 53). El-Halabi Dar al-Kutub al-İlmiyye.
• Mawsili, A. b. M. b. M. (1937). El-İkhtiyar li Ta'leel el-Mukhtar (C. 2, s. 29). El-Halabi Dar al-Kutub al-Ilmiyyah.
• Mawsili, A. b. M. b. M. (1937). İktiyar li Ta'leel al-Mukhtar (C. 2, s. 28). El-Halabi Dar al-Kutub al-Ilmiyyah.
• Osmanlı Halifeliği Âlimleri Topluluğu. (b.t.). Majallat al-Ahkam al-‘Adliyah (s. 16). Noor Muhammad Kitap Ticaret Fabrikası, Aram Bagh.
• Stanekzi, M. A. Z. (2024). Tanwir al-Afkar fi Mu'amalat Bankdari Islami (pp. 114-117). Hamid Resalat.
• Zuhayli, V. M. (2006). Al-Fiqh al-Islami wa Adilatuhu (C. 5, s. 3766). Dar al-Fikr.
• Zuhayli, W. M. (2002). Al-Muamalat al-Maliyah al-Mu'asirah (s. 68). Dar al-Fikr.