Arxiv Fəaliyyəti Sahəsində Metodların və Standartların Beynəlxalq Unifikasiyası

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 6, 4596 - 4609

əliyusif Məmmədov

Öz

Müasir dövr insan fəaliyyətinin bütün sahələrində yenilənmə, inkişaf, mükəmməlləşmə və rasionallaşma ilə müşayiət olunur. Bu baxımdan arxiv fəaliyyəti də istisna deyildir. Daha geniş sistem olan sənəd-kommunikasiyalar sisteminin tərkibində bir alt sistem olmaqla arxiv fəaliyyəti Arxiv sahəsində beynəlxalq əlaqələrin əsas elementlərindən biri müxtəlif ölkələr və təşkilatlar arasında qlobal əməkdaşlıqdır.Bu əməkdaşlıq arxiv işçilərinə ən yaxşı təcrübələri, standartları və texnologiyaları inkişaf etdirməyə və tətbiq etməyə yardım edir ki, bu da öz növbəsində arxivlərin fəaliyyətinin keyfiyyətini artırır. Arxiv fəaliyyətində beynəlxalq əlaqələrinin ən mühüm istiqamətlərindən biri arxiv fəaliyyətinin, onun metod və texnologiyalarının unifikasiyasıdır. Bu işin həyata keçirilməsi üçün ilk növbədə beynəlxalq sahə standartları, digər normativ sənədləri yaradılmalıdır və ölkələr bunu unifikasiya etməlidir. Sahə standartların və texnologiyaların unifikasiyasının beynəlxalq əlaqələr aspekti arxiv fəaliyyətində standartların və texnologiyaların unifikasiyasına yardım edir. Bu, müxtəlif ölkələrin arxivləri arasında uyğunluğu və informasiya mübadiləsini təmin etmək üçün vacibdir. Arxiv sənədlərinin və rəqəmsal formatların təsviri qaydaları kimi vahid standartlar arxiv işçilərinə daha səmərəli işləməyə imkan verir və arxiv materiallarının daha geniş auditoriya üçün əlçatan olmasını təmin edir. Məqalədə müasir arxiv fəaliyyətinin unifikasiya məsələsi ətraflı nəzərdən keçirilir və ümumiləşdirilir. Sonda istifadə edilmiş ədəbiyyatın siyahısı verilir.

Anahtar Kelimeler

arxiv, unifikasiya, beynəlxalq əlaqələr, standartlaşdırma, qarşılıqlı əməkdaşlıq, təkmilləşmə

International Unification of Methods and Standards in the Field of Archival Activities

Öz

The modern age brings about renewal, development, perfection and rationalisation in all areas of human activity. Archival activities are no exception in this context. Archival activity, as a subsystem within a wider document-communication system, is one of the main elements of international relations in the field of archives. A key element of international relations in the field of archives is global co-operation between different countries. This co-operation helps archives staff to develop and implement best practices, standards and technologies, which in turn improves the quality of archives' operations. One of the most important aspects of international relations in archival activities is the unification of archival activities, methods and technologies. In order to realise this work, international industry standards and other regulatory documents need to be established and countries need to unify them. The international relations dimension of the unification of field standards and technologies contributes to the unification of standards and technologies in archival activities. This is important for ensuring compatibility and exchange of information between archives in different countries. Uniform standards, such as rules for the description of archival documents and digital formats, allow archival staff to work more efficiently and guarantee the availability of archival materials to a wider audience. The article discusses and summarises the unification of modern archival activities in detail. Finally, a list of the literature used is given.

Anahtar Kelimeler

archives, unification, international relations, standardisation, mutual cooperation, improvement

Kaynakça

• Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. (2006). (IV. C). Şərq-Qərb.
• Ismayilov, N. & Khalafova, S. (2023b). The Modern Situation of Using Bibliometric Methods in Library-Information Activity in the Republic of Azerbaijan. Scientific and Theoretica Almanac Grani, 26 (2), 106-110. https://doi.org/10.15421/172333
• Ismayilov, N. I & Khalafova, S. A. (2023a). On the typology of document-information resources in the field of economy. Universidad Y Sociedad, 15 (6), 224-232.
• Ismayilov, N. I. & Khalafova, S.A. (2022b). Library Sites that Provide Information to Users (Based on Domestic and Foreign Library Experience). GRANІ Journal, 25 (29), 22-28.
• Ismayilov, N. I. & Guliyev, O. (2022) Creation and formation of information resources for children. Technium Social Sciences, 36, 735-742.
• Ismayilov, N. I. & Khudiyeva, V. (2022). Assessment of digital knowledge and research skills and overview of on going work at the national level, forecasting. Concepts of digitization - Technium Social Sciences, 35, 593-600.
• Ismayilov, N. I. & Bayramova, İ. (2022). Methodology of Research and Study of Document Flow in the Field of Tourism (Based on Experience from Local Libraries). GRANІ Journal, 25 (3), 70-76.
• Іsmayilov N. I & Khalafova S.A. (2022). The role of digital marketing in the management of library information resources. академічний огляд, 2 (57). 194-202.
• Ismayilov, N. I. & Gasimli, H. (2022). The main activities of the Republic's Tourism Information Centers. GRANІ Journal, 25 (6), 16-22.
• Ismayilov, N. I. & Khalafova, S. A. (2022a). General Characteristics of Local Lore Documental Network Resources of the Libraries of Azerbaijan (Based on library collection). Technium Social Sciences Journal, 33 (1), 628-637.
• Ismayilov, N. I. & Mammadov, A.(2023). National Libraries: Typology, Main Functions and Modern Directions of Development. GRANІ Journal, 26 (1), 15-20.
• Ismayilov, N. I. & Sadigova, S. (2022). Synergetic foundations of the methodology of modern bibliography. GRANІ Journal, 26 (59, 45-51.
• Ismayilov, N. I. (2022). Library Resources: Allocation and Usage Problems (Comparative Analysis of the World and Regional Practice). Dnipropetrovsk: Scientific and Theoretical Almanac “Grani”1 (26), 38-43.
• Ismayilov, N., Mahammadli, D., & Gasimli, H. (2023). Characteristics of the Library-Information Service in the Republic of Azerbaijan in A Poly-Ethnic Condition (based on the example of Sheki-Zagatala economic region). Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 10 (3), 878-890.
• İsmayılov, X.İ. & Gasimli, H. H. (2023). Study of the document flow on the field of tourism in the national library of Azerbaijan named after M. F. Akhundov (Based on the analysis of “Annual Azerbaijan Bibliography” and “New books: an annotated bibliographic index”). Akademik Tarih ve Düsünce Dergisi, 6 (10), 2467-2474.
• İsmayılov, N. & Khalafova, S. (2024a). Stages of development of documentary resources from language studies in Azerbaijan. Scientific and theoretical almanac Grani, 27 (2), 70-75. https://doi.org/10.15421/172433
• Jimerson, R. C. (Ed.). (2000). Archival Studies: Readings in Theory and Practice. Chicago: Society of American Archivists. Society of American Archivists.
• Martyushev, I. A. (2022). Standartizatsiya dokumentatsii, organizatsiya nablyudeniya i arkhivnogo dela Rossiyskoy Federatsii: osoboye polozheniye. Ispol'zovaniye SGU v. Pitrima Sorokina.
• Milli arxiv fondu haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu (1999). Xalq qəzeti.
• Nosova, A. M. (2022). Arkhivy v arkhive ekonomicheskoy reformy shifra. Nauchnoye soobshchestvo uchashchikhsya XXI shkoly. Tekhnicheskiye materialy: spetsial'naya shkola obrazovaniya po materialam CXX studencheskaya vzaimoblokiruyushchaya prakticheskaya konferentsiya. Tom 12 (118). 76-80.
• Paşayev A. Ə. & Ağayev, K. B.(2012). Azərbaycan Respublikasının Dövlət arxivlərinin əsas iş qaydaları. Çaşıoğlu.
• Popova, L., & Khromov, A. (2022). Standardızatıon ın the fıeld of archıval affaırs: ınternatıonal experıence and problems of harmonızatıon ın Ukrine. Administrative Law and Process, 4 (35), 5-19. https://doi.org/10.17721/2227-796X.2021.4.01
• Topaz, A. YA. (2019). Sobraniye deloproizvodstva i arkhivov v terminologicheskikh standartakh: koordinatsionnyy aspekt.Vestnik Volgogradskogo universiteta. 2, Epizod 1. 18 (3), 217–226. https://doi.org/10.15688/jvolsu 2.2019.3