AĞA HAŞR KAŞMİRİ’NİN ‘TÜRK GÜZELİ’ DRAMASINDA KADINA BAKIŞ

Year 2025, Volume: 10 Issue: 1, 24 - 32, 26.04.2025

Hakan Kuyumcu

Abstract

Ağa Haşr Kaşmir’i Urdu tiyatrosunun Shakespear’i olarak pek çok Urdu edebiyatı araştırmacısı tarafından kabul edilir. O on iki drama kaleme almıştır. Sinemanın popüler olmasıyla birlikte pek çok drama eseri beyaz perdeye aktarılmıştır. Bunlardan biri de 1922 yılında kaleme aldığı Turki Hur (Türk Güzeli) adlı eseridir. Bu drama 1928 yılında beyaz perdeye sessiz film olarak aktarılmıştır. Kaşmir’i gibi seçkin yazarlar olay örgüsüne komik alt olay örgüleri ve mutlu sonları getirmiştir. Ayrıca eserlerine bol miktarda Purabi (Avadhi) diliyle karışmış Urduca şarkı ilave etmiştir. Bu, esere melodram özelliği kazandırmıştır. Turki Hur eserinde de bol miktarda şiir ve şarkılara yer verilmiştir.
Turki Hur üç perdeden oluşmaktadır. Eserde dört kadın karakter yer almaktadır. Ana karakter Reşide’dir. Reşide Arif’in karısıdır; Arif zengin, İstanbullu Ferid Beyin oğludur. Arif kötü arkadaş seçiminden dolayı içki ve kumara müptela olmuştur. Alkol evin bütün düzenini bozmuş, kısa sürede elde avuçta ne varsa kaybedilmesine neden olmuştur. Karısı Reşide bu kötü alışkanlığın yuvasını tarumar etmesine rağmen kocasının yanından ayrılmayan ve sabırlı ve dirençli bir kadını tasvir eder. İkinci kadın karakter ise Leyla’dır. İffetli bir kızdır. Çiçek satarak hayatını kazanır. Erkeklerin hile ve güzel sözlerine kanmayıp namusuyla geçimini kazanır. Reşide’nin yakın arkadaşı olur. Üçüncü kadın karakter ise Şemim’dir. Güzel olan Şemim dansözlük yaparak geçimini kazanır. Zengin erkekleri baştan çıkararak onların parasını yer. Dördüncü kadın karakter ise Nesim’dir. Dansöz Şemim’in annesidir. Kızına bildiği her şeyi öğretmiş, sonun da kızı tarafından terk edilmiştir.
Türk Güzeli’nde yer alan bu dört karakter, bir kadının hayatı süresince karşılaşabileceği iyi ya da kötü olayları betimlemeye çalışmıştır. Ev kadını, iş kadını, hayat kadını olarak kadın farklı farklı anlatılmıştır. Bu dramada iyi, sadık ve iffetli kadının her zaman kazanacağı ve mutlu bir sonla teselli bulacağı gösterilmiştir.

Keywords

Ağa Haşr Kaşmiri, Tiyatro, Turki Hur, Türk Güzeli, Kadın

A Look at Women Characters in Agha Hashar Kashmiri’s ‘Türk Güzeli’

Abstract

Agha Hashr Kashmiri is considered by many Urdu literature researchers as the Shakespeare of Urdu theatre. He wrote twelve dramas. With the popularity of cinema, many dramas were adapted to the silver screen. One of these is Turki Hur (Türk Güzeli), written in 1922. This drama was adapted to the silver screen as a silent film in 1928. Distinguished writers like Kashmir brought comic subplots and happy endings to the plot. He also added a lot of Urdu songs mixed with Purabi (Avadhi) language to his works. This gave the work a melodramatic character. Turki Hur also includes a lot of poems and songs.
Turki Hur consists of three acts. There are four female characters in the work. The main character is Reşide. Reşide is Arif's wife; Arif is the son of the rich Istanbulite Ferid Bey. Arif has become addicted to drinking and gambling due to his bad choice of friends. Alcohol has disrupted the entire order of the house and caused him to lose everything he had in a short time. His wife Reşide portrays a patient and resilient woman who does not leave her husband's side despite the fact that this bad habit has destroyed their home. The second female character is Leyla. She is a chaste girl. She earns her living by selling flowers. She does not fall for the tricks and beautiful words of men and earns her living with her honor. She becomes Reşide's close friend. The third female character is Şemim. Şemim, who is beautiful, earns her living by being a belly dancer. She seduces rich men and eats their money. The fourth female character is Nesim. She is the mother of belly dancer Şemim. She taught her daughter everything she knows and was eventually abandoned by her daughter.
These four characters in Türk Güzeli tried to describe the good or bad events that a woman may encounter throughout her life. Women are described differently as housewives, business women, and prostitutes. In this drama, it is shown that a good, loyal, and chaste woman will always win and find solace in a happy ending.

Keywords

Agha Hashr Kashmere, Theatre, Turki Hur, Türk Güzeli, Woman

References

• Acharya, S. (2015). Melodrama, Mythology and Moral Reform: Parsi Drama and Agha hashra Kashmiri (1879-1935), Berkeley: University of California.
• Kumar Shah, A. (2023). Position of Women in the Rig Vedic Period, Anthro-Indialogs, 3(1), 15-20.
• Kurratul, A. (2022). Ağa Haşr Kaşmiri ke Dramon men Hindustani Tehzib ki Akkasi, 16/04/2024 tarihinde https://adbimiras.com/agha-hashar-kashmiri-ke-dramon-mein-hindustani-tahzeeb-ki-akkasi-by-dr-qurratul-ain/. Adresinden alındı.
• Kuyumcu, H. (2016). Türk Güzeli, Konya. Aybil Yayınları.
• Mill, J. S. (2020). Kadınların Köleleştirilmesi, çev. Ahmet Özcan, İstanbul: Bilge Kültür Sanat Yayınları.
• Saxena, G. K., Sharma P. K. (2018). Position Of Women In Vedic, Post-Vedic, British, And Contemporary India, 14/04/2024 tarihinde https://www.studocu.com/in/document/university-of-delhi/women-in-indian-history/govind-saxena-other-position-of-women-in-vedic-post-vedic-british-and-contemporary-india/40177033. pdf adresinden alındı.
• Shamsuddin, M. (2020). A Brief Historical Backround of Sati Tradition in India, Din ve Felsefe Araştırmaları, C. 3, S. 5, 45-63.
• Şener, S. (1990). Tiyatro Eserlerimizde Kadın İmajı, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi - DTCF Dergisi, 33(1-2), 468-475.
• Viquarruddin, M. (2015). Social and Political Movements in India Renaissance in Process, The Indian Journal of Political Science, 74(4), 894-900.
• Yıldırım, A. (2023). Strindberg’in Güçlü Oyunundaki Kadın Karakterin Sessizliğini Söyleme Çevirmek, ASOS JOURNAL Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, S. 142, 293-305