Sosyal Bilgiler Dersinde Toplumsal Cinsiyet Farkındalığı Geliştirme Bir Eylem Araştırması

Year 2025, Volume: 58 Issue: 2, 865 - 932, 16.08.2025

Kübra Nur Çakar , Serdar Malkoç

Abstract

Sosyal bilgilerin en bilinen amacı demokratik bir toplumun üyesi etkin ve katılımcı yurttaşlar yetiştirmektir. Bu amaç doğrultusunda toplumsal sorunları merkeze alarak eleştirel ve sorgulayıcı bir yaklaşım geliştirmeye çalışır. Sosyal bilgiler dersinde toplumsal cinsiyete yer verilmesiyle demokratik yurttaşlığın temelini oluşturan sosyal eşitlik ve adaletin toplumsal düzeyde gerçekleştirilmesine katkı sağlanabilir. Bu çalışma 7. Sınıf düzeyinde Sosyal Bilgiler dersini alan öğrencilerde toplumsal cinsiyet farkındalığı geliştirmek amacıyla yapılmıştır. Bu amaç doğrultusunda çalışma nitel araştırma yöntemlerinden eylem araştırması olarak tasarlanmıştır. Çalışma, araştırmacının sosyal bilgiler öğretmeni olarak görev yaptığı Konya’nın bir ilçesinde yer alan bir devlet okulunda yürütülmüştür. Çalışma grubu 7. sınıfta öğrenim gören 18 öğrenciden (10 kız, 8 oğlan) oluşmaktadır. Uygulama 6 hafta boyunca 3 ders saati (40+40+40 dakika) olacak şekilde öncesinde hazırlanan eylem planı doğrultusunda gerçekleştirilmiştir. Veri toplamada görüşme, gözlem, öğrenci günlükleri/ürünleri ve odak grup görüşmesi gibi nitel araçlardan yararlanılmıştır. Verilerin çözümlemesinde tematik analizden yararlanılmıştır. Çalışma bulguları öğrencilerin toplumsal cinsiyet farkındalığı konusunda gelişme gösterdiklerini ortaya koymaktadır. Kız öğrencilerin oğlan öğrencilerden; akademik başarısı yüksek öğrencilerin akademik başarısı düşük öğrencilerden daha fazla farkındalık kazandığı gözlenmiştir. Diğer yandan çalışmanın öğretmen eğitimi açısından da önemli çıktıları vardır. Öğrencilerin, görüşme ve yansıtıcı notlarında görüldüğü gibi diğer derslerde toplumsal cinsiyet eşitliği perspektifi olmadığını fark etmeleri önemli bir sonuçtur. Bu bulgu öğretmenlerin eğitimdeki etkin rolünü vurgularken, öğretmen eğitiminde toplumsal cinsiyet eğitiminin önemini bir kez daha ortaya çıkarmıştır.

Keywords

sosyal bilgiler, ortaokul öğrencileri, toplumsal cinsiyet eğitimi, toplumsal cinsiyet farkındalığı.

Ethical Statement

Lisansüstü Tez Bilgileri Bu çalışma, birinci yazarın 2024 yılında Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü’nde Dr. Serdar Malkoç danışmanlığında tamamladığı yüksek lisans tezinden türetilmiştir (tez no: 896056). Tez başlığı: "Sosyal bilgiler dersinde toplumsal cinsiyet farkındalığı geliştirme bir eylem araştırması." Yazarların Katkı Düzeyleri Araştırmada, eylem planlarının uygulanması ve veri toplama süreci birinci yazar tarafından gerçekleştirilmiş, veri analizi ile bulguların yorumlanması ve tartışılması aşamalarında ise her iki yazar eşit düzeyde katkı sağlamıştır. Çıkar Çatışması Beyanı Yazarların, bu makalenin içeriğiyle ilgili beyan edilecek herhangi bir çıkar çatışması bulunmamaktadır. Etik Onay Araştırma Ankara Üniversitesi Etik Kurulu, 17/07/2023 tarihi ve 2023/16-173 sayılı karar ile etik kurulu tarafından onaylanmıştır.

Project Number

1919B012216220

Developing Gender Awareness in the Social Studies Course: An Action Research

Abstract

One of the primary aims of social studies is to cultivate active and participatory citizens within a democratic society. In line with this goal, social studies seeks to foster a critical and questioning perspective by centering on social issues. Integrating gender into the social studies education can contribute to the realization of social equality and justice—key foundations of democratic citizenship—at a societal level. This study was conducted to foster gender awareness among 7th-grade students in a Social Studies lesson. To achieve this aim, the study was designed as an action research, one of the qualitative research methods. The research was carried out at a public school in a district of Konya, where the researcher also works as a social studies teacher. The study group consisted of 18 seventh-grade students (10 girls and 8 boys). The action plan, prepared beforehand, was implemented over a 6-week period, with three 40-minute class sessions per week. Qualitative data collection tools such as interviews, observations, student journals/products, and focus group interviews were employed. Thematic analysis was used to analyze the data. The findings reveal that the students demonstrated development in their gender awareness. It was observed that female students showed greater awareness than their male peers, and students with higher academic achievement developed more awareness compared to those with lower academic performance. Moreover, the study yielded significant outcomes in terms of teacher education. As seen in the students’ interviews and reflective notes, their realization that gender equality was not addressed in other subjects is a noteworthy result. This finding not only underscores the influential role of teachers in education but also highlights the importance of incorporating gender education into teacher training programs.

Keywords

sosyal bilgiler, ortaokul öğrencileri, toplumsal cinsiyet eğitimi, toplumsal cinsiyet farkındalığı.

Ethical Statement

Graduate Thesis Information This study is derived from the first author's 2024 master’s thesis at Ankara University Institute of Educational Sciences, supervised by Dr. Serdar Malkoç (thesis no: 896056). The thesis title is "Promoting awareness of gender quality in social studies: An action research. Authors’ Contributions In the study, the implementation of the action plans and the data collection process were carried out by the first author, while both authors contributed equally to the data analysis, interpretation of the findings, and the discussion. Conflict of Interest The authors declare that they have no competing interests relevant to the content of this article. Ethical Approve The study was approved by the Ethics Committee of Ankara University with the decision dated 17/07/2023 and numbered 2023/16-173.

Project Number

1919B012216220

References

• Acar-Erdol, T., Özen, F., & Toraman, Ç. (2019). Türkiye’deki eğitim fakültesi öğrencilerinin toplumsal cinsiyet eşitliğine yönelik görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(2), 794-844. https://doi.org/10.29299/kefad.2019.20.02.009
• Acar-Erdol, T., & Gözütok, F. D. (2019). Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Eğitim Programının Değerlendirilmesi. Ilkogretim Online, 18(4), 1497-1519. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2019.631950
• Akgül-Gök, F. (2013). Evli kadın ve erkeklerin toplumsal cinsiyet rolleriyle ilgili algılarının aile işlevlerine yansıması (Thesis No: 344983) [Master's thesis, Hacettepe University]. Council of Higher Education Thesis Center. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp
• Akkaş Baysal, E. & Hocaoğlu, N. (2019). Nitel Araştırma Modelleri-Desenleri. In Ocak, G. (Eds.). Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri. (ss. 126-149). Pegem Akademi.
• Apple, M. W. (2022). Öğretmenler ve Metinler Eğitimde Toplumsal Cinsiyet Sınıf ve İktidar İlişkileri. (M. Sarı & E. Yolcu, Trans.). Yeni İnsan Yayın Evi. (Orijinal work published Routledge & Kegan Paul, 1986)
• Arku, C. (2007). Changing Gender Roles and Their Socio-Cultural İmplications for Rural Households’ Well Being: A Study of Micro-Finance in Bogoso, Ghana. (Unpublished master’s thesis). University of Guelph, Canada.
• Arslantaş, H.A. (2020). Epistemolojik İnanç Bağlamında Kadın Bedeni. In Talas, M. (Eds.), Toplumsal Cinsiyet. (ss. 93-135). Iksad Publications.
• Aslan, G. (2015). A Metaphoric Analysis Regarding Gender Perceptions of Preservice Teachers. Education and Science, 40(181). https://doi.org/10.15390/EB.2015.2930
• Aşçı, F. (2020). Cumhuriyetten günümüze sosyal bilgiler ders kitaplarında toplumsal cinsiyet kalıp yargıları. (Thesis No: 641010) [Master's thesis, AnkaraUniversity]. Council of Higher Education Thesis Center. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp
• Avrupa Konseyi, (2008).Pusula Gençlerle İnsan Hakları Eğitimi Kılavuzu (B. Yeşiladalı, Trans.). Bilgi Üniversitesi Yayınları. (Orijinal work published 2002)
• Başarır, F. (2019). Eylem Araştırmasına Giriş. In Saraçoğlu A.S. ve Eranıl A. K. (Eds.), Eğitimde Eylem Araştırmaları (ss. 2-30). Nobel Yayınları.
• Baxter, J. (2003). Positioning gender in discourse: A feminist methodology. Springer.
• Bora, A. (2012). Toplumsal Cinsiyete Dayalı Ayrımcılık. Erişim adresi: https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/129534/mod_resource/content/0/Toplumsal%20cinsiyete%20dayal%C4%B1%20ayr%C4%B1mc%C4%B1l%C4%B1k-Aksu%20Bora.pdf
• Clarke, V., & Braun, V. (2017). Thematic analysis. The journal of positive psychology, 12(3), 297-298. https://doi.org/10.1080/17439760.2016.1262613
• Brinkman, B. G. (2009). Evaluation Of The Fair Program: Teaching Gender
• Equality To Children. (Publication No. 3385147) [Doctoral dissertation, Colorado State University]. Proquest Dissertations and Theses.
• Bronfenbrenner, U. (1979). The ecology of human development: Experiments by nature and design. Harvard university press.
• Cankurtaran, Ö. & Kelebek Küçükarslan, G. (2021). Toplumsal Cinsiyete Dair Kavramlar. In Bora, A., İnce, Ş. (Eds.), Toplumsal Cinsiyet Eşitliği. (pp. 1-18) Hacettepe Üniversitesi, Kadın Sorunları Uygulama ve Araştırma Merkezi (HUKSAM).
• Çalık, Ö. (2023). Sosyal bilgiler öğretiminde kadın bilim insanlarının sunumu: toplumsal cinsiyet perspektifinden bir eylem araştırması. (Thesis No: 818711) [Master's thesis, Sinop University]. Council of Higher Education Thesis Center. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp
• Connell, R.W. (2022). Toplumsal Cinsiyet ve İktidar. (C. Soydemir, Trans.). Ayrıntı Yayınları. (Orijinal work published 1987)
• Crocco, M. S., Cramer, J., & Meier, E. B. (2008). (Never) Mind the gap! Gender equity in social studies research on technology in the twenty‐first century. Multicultural Education & Technology Journal, 2(1), 19-36.
• Erkaya Arslan, A. (2022). Kadına yönelik şiddet haberlerinde medyanın eril tutumu: yeni şafak, hürriyet ve cumhuriyet gazetelerinin incelenmesi. (Thesis No: 776968) [Master's thesis, İstanbul Arel University]. Council of Higher Education Thesis Center. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp
• Esen, Y. (2007). Sexism in school textbooks prepared under education reform in Turkey. Journal for critical education policy studies, 5(2), 466-493. https://www.jceps.com/wp-content/uploads/PDFs/05-2-15.pdf
• Esen, Y. (2013). Eğitim Süreçlerinde Cinsiyet Ayrımcılığı: Öğrencilik Deneyimleri Üzerinde Yapılmış Bir Çözümleme. International Online Journal of Educational Sciences, 5(3), 757-782. https://www.ajindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423904216.pdf
• Esen, Y. (2015). Yerel Yönetimler, Kamu Kurumları ve Sivil Toplum Örgütleri İçin Kadın Dostu Kentler Eğitici Kiti. UNFP. https://www.researchgate.net/publication/304246582_Egitim
• Ecevit, Y. (2020). Toplumsal cinsiyetle yoksulluk ilişkisi nasıl kurulabilir? Bu ilişki nasıl çalışılabilir? Erişim adresi: https://kadinsavunmasi.org/toplumsal-cinsiyetle-yoksulluk-iliskisi-nasil-kurulabilir-bu-iliski-nasil-calisilabilir-yildiz-ecevit/
• European Institute. (2023). Gender Equality Index. Erişim adresi: https://eige.europa.eu/gender-equality-index/2023/DK
• Davarcı, Y. (2021). Din Dersi Ders Kitaplarında Toplumsal Cinsiyet Üzerine Bir Analiz (1929-2018). (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
• Doğan R. Y. & Aytekin, C. (2021). Ekolojik Sistem Kuramı Çerçevesinden Ebeveyn Yabancılaşmasına Genel Bakış. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 13(3), 551-572. http://dx.doi.org/10.18863/pgy.826957
• Doğan-Yaylak, D. (2023). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersinde toplumsal cinsiyet eşitliğine yönelik farkındalıklarının gelişimi: bir durum çalışması. (Thesis No: 822528) [Master's thesis, Ordu University]. Council of Higher Education Thesis Center. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp
• Ekiz, D. (2020). Bilimsel Araştırma Yöntemleri.Anı Yayıncılık.
• Flowers, N. (2010). Pusulacık Çocuklar İçin İnsan Hakları Eğitimi Kılavuzu. (M. Çulhaoğlu, Trans). İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. (Orijinal work published 2007)
• Hall, R. M. & Sandler, B. R. (1982). The Classroom Climate: A Chilly One for Women?. Erişim adresi: https://eric.ed.gov/?id=ED215628
• Geriş, M. (2022). Sosyal bilgiler derslerinde toplumsal cinsiyet eşitsizliği konularına yönelik farkındalık geliştirme: kadına yönelik şiddet ve cinsiyet ayrımcılığı örnekleri. (Thesis No: 721078) [Master's thesis, Sinop University]. Council of Higher Education Thesis Center. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp
• Gunnarsson, K. (2019). In the middle of things: encountering questions about equality in social studies education. Gender and Education, 33(1), 33–49. https://doi.org/10.1080/09540253.2019.1583321
• Gunnarsson, K. (2017). Potentiality for change? Revisiting an action research project with a sociomaterial approach. Educational Action Research, 26(5), 666–681. https://doi.org/10.1080/09650792.2017.1417143
• Guthridge, M., Kirkman, M., Penovic, T., & Giummarra, M. J. (2022). Promoting gender equality: A systematic review of interventions. Social Justice Research, 35(3), 318-343. https://doi.org/10.1007/s11211-022-00398-z
• Gülçiçek, T., & Tantekin Erden, F. (2024). Effect of gender-neutral activities on preschool children’s gender stereotypes European Early Childhood Education Research Journal, 33(3), 497–512. https://doi.org/10.1080/1350293X.2024.2389196
• Gümüşoğlu, F. (2016). Ders Kitaplarında Toplumsal Cinsiyet. Toplum ve Demokrasi Dergisi, 2(4), 39-50. https://dergipark.org.tr/tr/pub/toplumdd/issue/22728/242599
• Gürcan, N. (2023). Okul öncesi dönemde biyografik hikayeler aracılığı ile toplumsal cinsiyet eşitliği: bir eylem araştırması. (Thesis No: 823024) [Master's thesis, Uşak University]. Council of Higher Education Thesis Center. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp
• Kafa, E. (2005). 2005 ve 2018 sosyal bilgiler öğretim programlarının toplumsal cinsiyet bağlamında karşılaştırmalı analizi. Vankulu Sosyal Araştırmalar Dergisi, (8), 83-106. https://dergipark.org.tr/en/pub/yyuvasad/issue/67701/932365
• Kafalı, B. (2020). Toplumsal cinsiyet eşitliğinde öğretmen eğitimi: mor sertifika örneği. (Thesis No: 626789) [Master's thesis, İstanbul Bilgi University]. Council of Higher Education Thesis Center. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp
• Karaçalı Taze, H. (2018). Toplumsal cinsiyet perspektifinden bir sosyal bilgiler ünitesi tasarımı ve öğretimi. (Thesis No: 526483) [Master's thesis, Gazi University]. Council of Higher Education Thesis Center. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp
• Legewie, J., & DiPrete, T. A. (2012). School Context and the Gender Gap in Educational Achievement. American Sociological Review, 77(3), 463-485. https://doi.org/10.1177/0003122412440802
• Millî Eğitim Bakanlığı (2024). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı. http://mufredat.meb.gov.tr/
• Ochoa-Becker, A. S. (2007). Democratic education for social studies: An issues centered decision making curriculum. IAP.
• O’Brien, R. (2001). An overview of the methodological approach of action research. In Roberto Richardson (Ed.), Theory and practice of action research. https://base.socioeco.org/docs/overview_of_action_research_methodology.pdf
• Ölmez, H. (2023). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin olumlu toplumsal cinsiyet rollerinin geliştirilmesine yönelik bir eylem araştırması. (Thesis No: 777731) [Master's thesis, Necmettin Erbakan University]. Council of Higher Education Thesis Center. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp
• Özkan, E. (2020). Cinsiyete Dayalı Mesleki Ayrımcılık: Cam Tavan ve Kraliçe Arı Sendromu. Sosyolojik Düşün, 5(2), 127-138. https://doi.org/10.37991/sosdus.826813
• Pira, A. & Elgün, A. (2004). Toplumsal Cinsiyeti İnşa Eden Bir Kurum Olarak Medya; Reklamlar Aracılığıyla Ataerkil İdeolojinin Yeniden Üretilmesi. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları.
• Sadker, M., & Sadker, D. (1994). Failing at fairness: How America’s schools cheat girls. Charles Scribner’s Sons
• Saydam, T. (2019). Türkçe ders kitaplarında toplumsal cinsiyetin farklı değişkenler açısından incelenmesi. (Thesis No: 544955) [Master's thesis, Çanakkale Onsekiz Mart University]. Council of Higher Education Thesis Center. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp
• Sayılan, F. ve Özkazanç, A. (2009). İktidar ve Direniş Bağlamında Toplumsal Cinsiyet: Bir Okul Etnografisi. Toplum ve Bilim, 114, 51-73. https://kasaum.ankara.edu.tr/wp-content/uploads/sites/34/2013/03/alev_fevziye-iktidar-direnis.pdf
• Seçgin, F. ve Kurnaz, F. (2015). Sosyal Bilgiler Dersinde Toplumsal Cinsiyet Etkinliklerinin Öğrencilerin Algı ve Tutumlarına Etkisi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2015(5), 24-38.
• Sezer, M. Ö. (2010). Masallar ve toplumsal cinsiyet. Evrensel Basım Yayın.
• Shmurak, C. J., Ratliff, T. M. & Shmurak, C. B. (1994). Gender Equity and Gender Bias: Issues for the Middle School Teacher. Middle School Journal, 25(5), 63–66. http://www.jstor.org/stable/23023623
• Simon, S., Naylor, S., Keogh, B., Maloney, J. & Downing, B. (2008). Bilimde Katılımı ve Konuşmayı Teşvik Eden Kuklalar. Uluslararası Fen Eğitimi Dergisi, 30 (9), 1229–1248. https://doi.org/10.1080/09500690701474037
• Soydan, E., & Küçükşen, K. (2022). Toplumsal Cinsiyet Eşit(siz)liğinin Medyadaki İzdüşümleri. Al Farabi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 7(3), 18-28
• Şanlı, B. (2022). Toplumsal cinsiyet eşitliği eğitimi dersine yönelik öğretim programı geliştirme çalışması. (Thesis No: 764413) [Doctoral dissertation, Mersin University]. Council of Higher Education Thesis Center. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp
• Şenyüksel, M. (2019). Toplumsal cinsiyet ve örtük program bağlamında öğretmen görüşleri. (Thesis No: 549261) [Master's thesis, Dokuz Eylül University]. Council of Higher Education Thesis Center. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp
• Tan, M. (2007). M. Tan, Y. Ecevit, S.S. Üşür ve S. Acuner (Ed.), Türkiye’de toplumsal cinsiyet eşitliği: Sorunlar, öncelikler ve çözüm önerileri (ss. 23-105). İstanbul: TÜSİAD-KADİGER
• Tantekin-Erden, F. (2009). A course on gender equity in education: Does it affect gender role attitudes of preservice teachers?. Teaching and teacher education, 25(3), 409-414. https://doi.org/10.1016/j.tate.2008.11.001
• Tatlıer Baş, M. M. (2011). Avrupa Birliği’nde Toplumsal Cinsiyet Eşitliğinin Ana Plan Ve Politikalara Yerleştirilmesi: Hollanda, Romanya Ve Türkiye Örneklerinin İrdelenmesi. (Uzmanlık Tezi). Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Başbakanlık
• Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Araştırma Merkezi, Kadir Has Üniversitesi. Erişim adresi: https://gender.khas.edu.tr/tr/turkiyede-toplumsal-cinsiyet-ve-kadin-algisi-arastirmasi
• Tuncer, M., & Gezer Şen, B. (2018). Okul öncesi eğitimde toplumsal cinsiyet eşitliğine yönelik türkiye’de yapılan çalışmalar. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 5(12), 870-882. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/613531
• Türk, A., Çevik, B., Kaya, S. (2023). Toplumsal cinsiyet algısının şiddet eğilimine etkisinde toplumsal cinsiyet eğitiminin aracılık rolü. Akdeniz Kadın Çalışmaları ve Toplumsal Cinsiyet Dergisi. 6(2). 423-443. https://doi.org/10.33708/ktc.1295983
• TÜİK, İstatistiklerle Kadın, 2022. Erişim adresi: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Kadin-2022-49668
• TÜİK, Nüfus İstatistikleri Portalı 2022. Erişim adresi: https://nip.tuik.gov.tr/?value=EgitimDurumu
• TÜİK, Türkiye Aile Yapısı Araştırması 2021, Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni, Sayı: 45813. Erişim adresi: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Turkiye-Aile-Yapisi-Arastirmasi-2021-45813
• Uzun, Z., Erdem, S., Güç, K., Şafak Uzun, A. M. & Erdem, E. (2017). The effect of education on gender perception and gender role attitudes: An experimental study. Journal of Human Sciences, 14(1), 678-693.
• Yakut Özek, B. (2019). Eğitimde Eylem Araştırmaları: Tarihsel Gelişimi ve Geleceği. In Erturan İlker, G., Hünük, D. (Eds.). Eğitimde Eylem Araştırmaları. (ss. 67-85). Nobel Akademi.
• Yaşar, S. (2022). 2000-2020 yılları arasında kullanılan müzik ders kitaplarının toplumsal cinsiyet eşitliği açısından incelenmesi. (Thesis No: 742079) [Master's thesis, Van Yüzüncü Yıl University]. Council of Higher Education Thesis Center. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp
• Yeşil, A. & Karaboğa, F.A. (2021). Ortaokul öğrencilerinde toplumsal cinsiyet eşitliği farkındalığı. Journal of Qualitative Research in Education. 28, 51-78. https://doi.org/10.14689/enad.28.3
• Yıldırım, A. & Şimşek H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, A. (2022). Sosyal bilgiler eğitimi alanındaki toplumsal cinsiyet ile ilgili araştırmalar üzerine bir meta-sentez çalışması. (Thesis No: 753559) [Master's thesis, Afyon Kocatepe University]. Council of Higher Education Thesis Center. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp
• Yolcu, E. (2021). Toplumsal cinsiyet eşitliği duyarlılığının geliştirilmesi: ilkokul dördüncü sınıflarla yapılan bir eylem araştırması. (Thesis No: 681774) [Master's thesis, Çukurova Üniversitesi University]. Council of Higher Education Thesis Center. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp.
• West, C. & Zimmerman D.H., (2021). Toplumsal Cinsiyeti İcra Etmek. (Ç. Coşkun, Trans.) In A. Görgün Baran, A. Gelmez & S. Taşdemir Afşar (Eds.) Sosyal Teori Kökler ve Dallar. (ss. 523-534). Islık Yayınları. (Orijinal work published Oxford University, 2003)
• World Economic Forum. (2023). Global Gender Gap Report 2023. Erişim adresi: https://www3.weforum.org/docs/WEF_GGGR_2023.pdf