ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ ve TÜRKİYE

Yıl 2007, Cilt: 56 Sayı: 1, 51 - 121, 01.03.2007

Uğur Bayıllıoğlu

https://doi.org/10.1501/Hukfak_0000000341

Cited By: 3

Öz

Uluslararası Ceza Mahkemesi Roma Statüsü, uzun bir müzakere sürecinden sonra, 17 Temmuz 1998 tarihinde kabul edilmiştir. Roma Diplomatik Konferansı sonunda, 120 devlet lehte, 7 devlet aleyhte oy kullanmış, 21 devlet ise çekimser kalmıştır. Türkiye‟de çekimser kalan devletlerden birisidir. Uluslararası Ceza Mahkemesi üzerindeki bazı hukuki ve politik endişeler, Türkiye‟nin Statü karşısındaki konumunu etkilemiştir. Bu çalışmada, Uluslararası Ceza Mahkemesi bağlamında Türkiye‟nin karşılaşabileceği hukuki ve politik sorunlar incelenecektir

Anahtar Kelimeler

Uluslararası Ceza Mahkemesi, Roma Statüsü, Türkiye‟nin Tutumu, Uluslararası Ceza Mahkemesi‟nin yargı yetkisi, Türkiye‟nin Uluslararası Ceza Mahkemesi hakkındaki düzenlemeleri

International Criminal Court and Turkey

Öz

The Rome Statute of the International Criminal Court was accepted on 17 July 1998 after a long term negotiation process. At the end of the Rome Diplomatic Conference 120 state voted in favour, 7 voted against and 21 abstained. Turkey abstained, as well. Some legal and political anxieties over Iernational Criminal Court affected Turkish position to Statute. In this paper, these legal and political problems, Turkey would face, in the context of International Criminal Court will be discussed

Anahtar Kelimeler

International Criminal Court, Rome Statute, Turkey‟s Approach, jurisdiction of International Criminal Court, Turkey‟s legislation concerning about International Criminal Court.

Kaynakça

• ACER, Yücel : Uluslararası Hukukta Saldırı Suçu, Roma, Ankara, 2004.
• AKANDE, Dapo : “International Law Immunities and the International Criminal Court”, American Journal of International Law, Vol: 98, No: 3, July 2004, 407–433.
• AKĠPEK, Ömer Ġlhan : Milletlerarası Adalet Divanı, Sevinç Matbaası, Ankara, 1974.
• AKSAR, Yusuf : “Uluslararası Ceza Mahkemesi ve Amerika BirleĢik Devletleri (ABD), Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 52, Sayı: 2, 2003, 125–139.
• AKSAR, Yusuf : “Uluslararası Suçlar, Uluslararası Ceza Mahkemesi ve Yeni Türk Ceza Mahkemesi”, Uluslararası Hukuku ve Politika, Cilt:1, No:1, 43–56.
• AKSAR, Yusuf : Uluslararası Ceza Mahkemesi ve Uluslararası Ceza Usul Hukuku, Seçkin, Ankara, 2003.
• AKSAR, Yusuf : “Uluslararası Ceza Mahkemesi ve Uygulamalarına Genel Bir BakıĢ”, Uluslararası Hukuk ve Politika (Uluslararası Ceza Mahkemesi Özel Sayısı), Cilt:1, No:3, 1–14.
• ALSAN, Zeki Mesud : Yeni Devletler Hukuku, Ġkinci Cilt, (Milletlerarası Camianın Düzenlenmesi), Güney Matbaacılık ve Gazetecilik T.A.O., Ankara, 1951.
• ALĠBABA : “Uluslararası Ceza Mahkemesinin KuruluĢu”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 49, Sayı: 1–4, 2000, 181–207.
• ALPKAYA, Gökçen : Eski Yugoslavya Ġçin Uluslararası Ceza Mahkemesi, Turhan Kitabevi, Ankara, 2002.
• ARSANJANĠ, Mahnoush H. : “The Rome Statute Of The International Criminal Court”, American Journal of Internetional Law, Vol: 93, January 1999, 22– 43.
• ASLAN, Muzaffer Yasin : “The Role of International Criminal Law in the Golbal War on Terrorism”, Ankara Law Review, Vol: 2, Number: 1, Summer 2005, 1– 48.
• AZARKAN, Ezeli : Nuremberg‟ten La Haye‟ye: Uluslararası Ceza Mahkemeleri, BETA, Kırklareli, 2003.
• AZARKAN, Ezeli : “Uluslararası Hukukta Ġnsanlığa KarĢı Suçlar”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 52, Sayı: 3, 2003, 275–297.
• BALCIOĞLU, Mustafa– BOZKURT, Enver–KÜTÜKÇÜ, M.Arif– POYRAZ, Yasin (Yayına Hazırlayanlar) : Bozkurt Lotus Davası, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 2003.
• BAġAK, Cengiz : Uluslararası Ceza Mahkemeleri ve Uluslararası Suçlar, Turhan Kitabevi, Ankara, 2003.
• BOZKURT, Enver : Türkiye‟nin Uluslararası Hukuk Mevzuatı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 2003.
• BROWNLIE, Ian : Principles of Public International Law, Oxford University Press, Oxford, 2003.
• BYRON, Christine– TURNS, David : “The Preparatory Commission For The International Criminal Court”, (Ed) Colin WARBRICK–Dominic McGOLDRICK, International&Comparative Law Quartely, Vol: 50, April 2001, 420–435.
• CASSESE, Antonio : “Genocide”, The Rome Statute Of The International Criminal Court: A Commentary, Vol: I, (Ed). Antonio CASSESE–Paola GAETA–John R.W.D. JONES, New York, 2002, 335–351.
• CRAWFORD, James : “The ILC Adopts A Statute For An International Criminal Court”, AJIL, Vol: 89, 1995, 404–416.
• ÇAKMAK, Cenap : “Uluslararası Ceza Mahkemesi Meksika ile “dalya” yaptı, peki Türkiye”, http://www.tasam.org/modules.php?name=News &file=print&sid=204, (28.09.2006).
• CHESTERMAN, Simon : “An Altogether Different Order: Defining The Elements Of Crimes Against Humanity” Duke Journal Of Comparative & International Law, Vol: 10, Number 2, Spring/Summer 2000, 307– 343.
• COREY, Allison– JOĠREMAN, Sandra F. : “Retributive Justice: The Gacaca Courts In Rwanda”, African Affairs, Vol: 103, No: 410, 2004, 73–89.
• ÇINAR, M. Fatih : Uluslararası Ceza Mahkemelerinin GeliĢimi IĢığında Uluslararası Ceza Divanı, Kazancı Hukuk Yayımevi, Çanakkale, 2004.
• DINSTEIN, Yoram– TABORY, Mala (Eds) : War Crimes In International Law, Martinus Nijhoff Publishers, The Hague, 1996.
• EKġĠ, Canan AteĢ : Uluslararası Ceza Mahkemesinin Ġnsanlığa KarĢı Suçlar Üzerindeki Yargı Yetkisi, Seçkin, Ankara, 2004.
• ERĠM, Nihat : “Milletlerarası Daimi Adalet Divanı ve Türkiye”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 1, 1944, 62–72.
• GÜNDÜZ, Aslan : Milletlerarası Hukuk Temel Belgeler–Örnek Kararlar, BETA, 5. Bası, Ġstanbul, 2003.
• HALATÇI, Ülkü : Uluslararası Ceza Mahkemesi‟nin Yargı Yetkisini Kullanabilmesinin ÖnkoĢulları”, Uluslararası Hukuk ve Politika (Uluslararası Ceza Mahkemesi Özel Sayısı), Cilt:1, No:3, 57– 76.
• HOLMES, John T. : “Complementarity: National Courts versus the ICC”, The Rome Statute Of The International Criminal Court: A Commentary Vol: I, (Ed) Antonio CASSESE–Paola GAETA–John R.W.D. JONES, New York, 2002, 667–686.
• HEBEL, Herman von– ROBĠNSON, Darryl : “Crimes within the Jurisdiction of the Court”, The International Criminal Court: The Making of the Rome Statute, (Ed) Roy, S. LEE, The Hague, London, Boston, 1999, 79–126.
• KIRSCH, Philippe : “The Development of the Rome Statute”, The International Criminal Court: The Making of the Rome Statute, (Ed) Roy, S. LEE, The Hague, London, Boston, 1999, 451–461.
• KÖCHLER, Hans : Küresel Adalet mi, Küresel Ġntikam mı?, Dönüm Noktasındaki Uluslararası Cezai Yargı, (Çev: Funda KESKĠN, Erdem DENK), Alkım Yayınevi, Ġstanbul, 2005.
• LEE, Roy S. : “The Rome Conference and Its Contributions to International Law”, The International Criminal Court: The Making of the Rome Statute, (Ed) Roy, S. LEE, The Hague, London, Boston, 1999, 1–39.
• MALANCZUK, Peter : “Akehurst‟s Modern Introduction to International Law, Seventh Revised Edition, Routledge, 1997.
• MURPHY, Sean D. : “Progress And Jurisprudence Of The International Criminal Tribunal For The Former Yugoslavia”, American Journal of International Law, Vol: 93, No: 1, 1999, 57–97.
• ODMAN, Tevfik : “Eski Yugoslavya Ġle Ġlgili Uluslararası Ceza Mahkemesinin KuruluĢu ve Yasal Dayanağı”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 45, Sayı: 1–4, 1996, 131–151.
• OTTENHOF, Reynald : “Uluslararası Ceza Hukuku Derneği ve Uluslararası Ceza Mahkemesinin KuruluĢu: Ütopyadan Gerçeğe”, (Çev), Pınar MEMĠġ, Yıldızhan Yayla‟ya Armağan, Ġstanbul, 2003, s. 429–432.
• ÖNDER, Orhan : BirleĢmiĢ Milletler Raunda Ġçin Uluslararası Ceza Mahkemesi, Bilge Yayınevi, Ankara, 2006.
• ÖNOK, R. Murat : Tarihi Perspektifiyle Uluslararası Ceza Divanı, Turhan Kitabevi, Ankara, 2003.
• ÖNOK, R. Murat : “5237 Sayılı Yeni TCK‟ya Göre Uluslararası Suçlar”, Hukuk ve Adalet, Yıl: 2, Sayı: 5, Nisan 2005, 176–219.
• ÖZDEMĠROĞLU, Nejat (Çev) : BirleĢmiĢ Milletler Kararlarında Eski Yugoslavya ve Bosna Hersek–Dayton AnlaĢması Eki ile–, DayanıĢma Vakfı Yayını, Ocak, 1996.
• ÖZGENÇ, Ġzzet : Gerekçeli Türk Ceza Kanunu, Seçkin, Ankara, 2004.
• PAZARCI, Hüseyin : Uluslararası Hukuk Dersleri, I. Kitap, Turhan Yayınevi, Ankara, 2001.
• PAZARCI, Hüseyin : Uluslararası Hukuk Dersleri, IV. Kitap, Turhan Yayınevi, Ankara, 2000.
• SALAND, Per: :“International Criminal Law Principles”, The International Criminal Court: The Making of the Rome Statute, (Ed) Roy, S. LEE, The Hague, London, Boston, 1999, 189–216.
• SAV, Özden N. : “Uluslararası Mahkemelerin Evrensel Yargı Yetkisi: Belçika Örneği”, Ankara Barosu Hukuk Kurultayı 2004, Cilt: 2, 146–166.
• SÖZÜER, Adem– ERMAN, R. BarıĢ : “Uluslararası Ceza Mahkemesi”, Adalet Yüksekokulu 20. Yıl Armağanı, Ġstanbul, 2001, 243–291.
• TAHRANLI, Turgut : Ne Hukuk Ne de Ahlak: Yeryüzü Cehennemi, Dost Kitabevi, Ankara, 2003.
• TOPAL, Ahmet Hamdi : “Uluslararası Terörizm ve Uluslararası Ceza Mahkemesi” Uluslararası Hukuk ve Politika, Cilt:1, No:3, 77–92.
• TURHAN, Faruk : “Yeni Türk Ceza Kanunu‟nda Uluslararası Suçlar”, http//www.cezabb.adalet.gov.tr/makale/1001.doc, (10.09.2005).
• TURHAN, Faruk : “Eski Yugoslavya Topraklarında Ġnsanlık Aleyhine ĠĢlenen Suçların Yargılanmasına ĠliĢkin BM Milletlerarası Ceza Mahkemesi”, Seyfullah Ediz‟e Armağan, Ġzmir, 2000, s. 333– 365.
• TÜRKMEN, Ġlter : “Türkiye, ABD ve Uluslararası Ceza Divanı”, http://www.hurriyetim .com.tr/archive_articledisplay/0,,nvid503404,00. asp (02.10.2006).
• WĠRTH, Steffen : “Germany‟s New International Crimes Code: Bringing a Case to Court”, Journal of International Criminal Justice, Vol: 1, Number: 1, 2003, 151–168
• WYNGAERT, Christine Van Den– STESSENS, Guy : International Criminal Law: A Collection of International and European Instruments, Kluwer Law International, The Hague, 1996.
• http://www.un.org/law/icc/statute/romefra.htm.(20.10.2005)
• http://www.un.org/law/icc/statute/finalfra.htm (20.10.2005)
• http :// www .iccnow .org /documents /RATIFICATIONS byUNGroups.pdf (10.09.2006).
• http://www.un.org/law/icc/asp/1stsession/report/english/part_ii_b_e.pdf (11.01.2006)
• http :// www .un. org /law /icc /asp /1stsession /report /english /part_ii_b_a.pdf (11.01.2006)
• http://www.icc-cpi.int/cases.html (30.04.2006)
• http://www.icjcij.org/icjwww/icases/igt/igt_ijudgment/igt_ijudgment_19781219.pdf (20.01.2006)
• http://www.disisleri.gov.tr/MFA_tr/DisPolitika/AnaKonular/Terorizm/Pkkkongragel .htm. (01.11.2006).
• http://www.iccnow.org/conferencesmeetings/reportsdeclarations/europecisreports/20 03/MoscowDeclarationPGA12Feb03.pdf (02.10.2006).
• http//www.amnesty– turkiye.org/sindex.php3?sindex=ozdais0102200501(15.02.2005).
• http://www.amnesty-turkiye.org/o0102200501.si (29.09.2006).
• http://www.disisleri.gov.tr/MFA_tr/DisPolitika/UluslararasiKuruluslarlaIliskiler/UC D/. (1.11.2006)
• http//www.iccnow.org/urc/turkey_trk.htm (14.02.2005).
• http:// www . disisleri . gov . tr / NR / rdonlyres /4175572C - 1552-478D-A44C419993B33372/0/2005 _ ilerleme. pdf . (12.09.2006).
• http:// www. disisleri. gov. tr/ NR/ rdonlyres/9033EEB0-E80C-46D0-AB4D-A 5767882853A/ 0 / IlerlemeRaporu 8 Kasım 2006 TamamınınCevirisi1.pdf. (15.11.2006).
• http//www.amnesty–turkiye.org/sindex.php3?sindex=ozdais0102200501 (15.02.2005).
• http:/7www.iccnow.org/?mod=urc1006 (01.10.2006).
• http://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem22/yil01/ss430m.htm (10.01.2006).
• http://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem22/yil01/ss430m.htm (10.01.2006).
• http://www.icccpi.int/library/cases/ N0 529273.darfureferral.eng .pdf (08.06.2006)
• http://daccessdds.un.org/doc/UNDOC/GEN/N05/292/73/PDF/N0529273.pdf?Open Element (08.06.2006).
• http://www.icc-cpi.int/cases/Darfur.html (16.09.2006).
• http: // daccessdds . un . org / doc / UNDOC / GEN / N93/ 306 /28 /IMG /N 9330628 .pdf ? OpenElement (12.07.2006)
• www.un.org/icty/legaldoc/index.htm (14.07.2006)
• http : // daccessdds . un . org / doc / UNDOC / GEN / N95 /140 /97 / PDF / N9514097 .pdf ? OpenElement (12.07.2006).
• www.ictr.org/ENGLĠSH/basicdocs/statute.html (14.07.2006)
• Aegean Sea Continental Shelf Case, Greece V Turkey, Request For The Indication of Interim Measures of Protection, Order of 11 September 1976.
• A/CONF.183/C.1/L.71 14 July 1998.
• U.N. Doc.PCNICC/2000/1/Add.2 (2000).
• U.N. Doc.PCNICC/2000/1/Add.1 (2000).
• TBMM Tutanak Dergisi, Dönem: 22, Yasama:1, 2003, Cilt: 4–5, BirleĢim:32–35.