El-Ġazālī, mantık ilmine karşı önyargıları kırmak maksadıyla Aristoteles’in mantığa dair kullandığı terimlere İslami bir hüviyet kazandırmış ve el-Ḳısṭāsu’l-Mustaḳīm adlı eserin-de bu ilme ilahî bir önem atfetmiştir. El-Ġazālī’nin bu eserine 18. yüzyıl Osmanlı alimi Mehmed Ṭāhir Lālezārī (ö.1204/1789) tarafından yazılmış bir şerhin tahlili ve tahkiki bu makalenin konusunu oluşturmaktadır. Makalede önce Lālezārī’nin hayatı ve eserleri hakkında bilgi verilmiş, ardından el-Ġazālī’nin söz konusu eserine yazdığı şerhe dair bazı genel tespitlerde bulunulmuştur. Son olarak da söz konusu şerhin üç farklı nüsha-dan hareketle oluşturulmuş tahkikli metnine yer verilmiştir.
İlahiyat dergileri içerisinde bu denli kıymete haiz bir derginin uzun yıllardır yayınlanmasına katkı veren tüm emektar hoca ve arkadaşlarıma teşekkür bir borçtur.
Al-Ghazālī attempted to bring an Islamic identity to the terms used in Aristotelian logic in order to break down the prejudices against it. He also gave a divine significance to logic in his work al-Qisṭās al-Mustaqīm (The Just Balance), an interesting text by an influential scholar that surprisingly hardly attracted any commentators. This article introduces the first commentary ever written on al-Qisṭās al-Mustaqīm by an 18th cen-tury Ottoman scholar Meḥmed Ṭāhir Lālezārī (d.1204/1789), discusses its contents, and attempts to uncover its relevance in the 18th century Ottoman context. In the first part of the study, information about the life and works of Lālezārī is given. This is fol-lowed by a general analysis of the commentary. Finally, the article includes a critical edition of the Arabic text prepared based on three manuscripts.
ولقد أكسب الغزالي المصطلحات التي استخدمها أرسطو حول المنطق هوية إسلامية من أجل كسر الأحكام المسبقة حول علم المنطق. كما أعطى أهمية إلهية لعلم المنطق من خلال كتابه القسطاس المستقيم. موضوع هذا البحث هو تحليل ومراجعة شرح كتاب القسطاس المستقيم للغزالي الذي كتبه العالم العثماني محمد طاهر لاله زاري في القرن الثامن عشر (1204 هـ/ 1789 ق.م). وفي إطار هذا البحث، تم تقديم معلومات عن حياة لاله زاري وأعماله. ثم تم إجراء بعض التحليلات العامة فيما يتعلق بالشرح الذي كتبه لاله زاري عن القسطاس. وفي النهاية تم تحقيق نص الشرح المستند إلى ثلاث نسخ مختلفة.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Religious Studies |
Journal Section | Research Articles |
Authors | |
Publication Date | November 30, 2020 |
Published in Issue | Year 2020 |