Türkiye’de Ölçek Bazında KOBİ Kredileri ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Eşbütünleşme ve Nedensellik Analizi (2006-2016)

Yıl 2018, Cilt: 18 Sayı: 1, 113 - 128, 25.06.2018

N. Savaş Demirci

https://doi.org/10.18037/ausbd.550777

Cited By: 3

Öz

KOBİ’ler hem gelişmekte olan hem de gelişmiş ülkelerde istihdama, katma değere, ihracata ve inovasyona yüksek oranlarda katkıda bulunmaktadır. Ekonomilerin stratejik birimleri olan KOBİ’ler, karakteristik olarak sınırlı özkaynaklarla kurulduklarından ve faaliyet gösterdiklerinden dolayı; dış kaynaklardan sağlanan finansman, KOBİ’lerin büyüyebilmeleri için zorunlu hale gelmektedir. KOBİ’lerin büyümesi ile ekonomik büyüme arasında pozitif ilişki bulunmakta ve bu noktada bu işletmelerin en çok kullandıkları dış finansman kaynağı konumundaki banka kredileri ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki de önemli hale gelmektedir. Çalışmada ekonomik büyümeyi temsilen sanayi üretim endeksi ile yurtiçi bankaların mikro, küçük ve orta büyüklükteki işletmelere kullandırdığı nakdi kredi hacmi arasındaki ilişkiler; 2006-2016 dönemi aylık verileriyle Türkiye için Johansen eşbütünleşme testi, VAR modeline ve VECM’ye dayalı Granger nedensellik testleri ile araştırılmıştır. Ekonometrik analiz sonuçları; ekonomik büyüme ve mikro işletme kredilerinin eşbütünleşik olduğunu, aralarında pozitif bir ilişkinin bulunduğunu ve uzun dönemde ekonomik büyümeden mikro işletme kredilerine doğru bir nedenselliğin varlığını göstermektedir. Kısa dönemde ekonomik büyümeden küçük işletme kredilerine doğru da nedensellik tespit edilmiştir. Analiz sonuçları; finansal sektörün reel ekonominin ihtiyaçlarına göre şekil aldığını savunan talep-takipli görüşü, mikro ve küçük işletme kredi piyasaları ve ekonomik büyüme ekseninde, desteklemektedir. 

Anahtar Kelimeler

KOBİ’ler, Banka kredileri, Eşbütünleşme, Vektör otoregresif (VAR) model

Kaynakça

• Alese, J., Alimi, O.Y. (2014). Small and medium-scale enterprises financing and economic growth in Nigeria: Error correction mechanism. European Journal of Globalization and Development Research, 11(1), 639-652.
• Altıntaş, H., Ayrıçay, Y. (2010). Türkiye’de finansal gelişme ve ekonomik büyüme ilişkisinin sınır testi yaklaşımıyla analizi: 1987-2007. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (2), 71-98.
• Ardıç, O.P., Mylenko, N., Saltane, V. (2011). Small and medium enterprises: A cross-country analysis with a new data set. http://elibrary.worldbank.org/content/workingpaper/10.1596/1813-9450-5538 , (6.7.2016).
• Asteriou, D., Hall, S.G. (2007). Applied econometrics. New York: Palgrave Macmillan.
• Ayadi, R. (1999). SME financing in Europe. Morten Balling, Beat Bernet ve Ernest Gnan (Ed.). Financing SMEs in Europe: İçinde 59-98. Vienna: SUERF.
• Beck, T., Demirgüç-Kunt, A., Levine, R. (2005). SMEs, growth and poverty: Cross-country evidence. Journal of Economic Growth, 10 (3), 199-229.
• Bekhet, H. A., Yusop, N.Y.M. (2009). Assessing the relationship between oil prices, energy consumption and macroeconomic performance in Malaysia: Cointegration and VECM approach. International Business Research, 2 (3), 152-175.
• Dalberg (2011). Report on support to SMEs in developing countries through financial intermediaries. Luxembourg: European Investment Bank.
• Ebrahim, N.A., Ahmed, S., Taha, Z. (2010). Virtual R&D teams and SMEs growth: A comparative study between Iranian and Malaysian SMEs. African Journal of Business Management, 4 (11), 2368-2379.
• Edinburgh Group (2013). Growing the global economy through SMEs. http://www.edinburgh-group.org/media/2776/edinburgh_group_research_-_growing_the_global_economy_through_smes.pdf , (12.7.2016).
• Enders, W. (2014). Applied econometric time series. New Jersey: John Wiley&Sons.
• Engle, R.F., Granger, C.W.J. (1987). Co-integration and error correction: Representation, estimation and testing. Econometrica, 55 (2), 251-276.
• Ericsson, N.R. (1991). Cointegration, exogeneity, and policy analysis: An overview. Board of governors of the Federal Reserve System, International Finance Discussion Papers, No: 415.
• Granger, C.W.J. (1969). Investigating causal relations by econometric models andcross-spectral methods. Econometrica, 37 (3), 424-438.
• Granger, C.W.J., Newbold, Paul (1974). Spurious regression in econometrics. Journal of Econometrics, 2 (1974), 111-120.
• Granger, C.W.J. (1981). Some properties of time series data and their use in econometric model specification. Journal of Econometrics, 16 (1), 121-130.
• Greene, W.H. (2003). Econometric analysis. New Jersey: Pearson Education.
• Greenwood, J., Jovanovic, B. (1990). Financial development, growth, and the distribution of income. The Journal of Political Economy, 98 (5), 1076-1107.
• Gujarati, D.N. (2003). Basic econometrics. New York: McGraw-Hill.
• Gurley, J. G., Shaw E.S. (1967). Financial structure and economic development. Economic Development and Cultural Change, 15 (3), 257-268.
• Harvie, C. (2013). SMEs and economic development - role, contribution and policy issues. http://www.kangwon.ac.kr/~aplc/data/E08.pdf , (28.6.2016).
• Hendry, D.F., Juselius, K. (2000). Explaining Cointegration Analysis: Part II. The Energy Journal, 22 (20), 75-120.
• Hobohm, S. (2001). Small and medium-sized enterprises in economic development: The UNIDO experience. Journal of Economic Cooperation Among Islamic Countries, 22 (1), 1-42.
• Hu, M-W (2010). SMEs and economic growth: Entrepreneurship or employment. ICIC Express Letters, 4 (6), 2275-2280.
• Jenkins, H., Hussain, M. (2014). An analysis of the macroeconomic conditions required for SME lending: The case of Turkey. JDI Executive Programs Development Report No: 2014-6.
• Johansen, S. (1988). Statistical analysis of cointegration vectors. Journal of Economic Dynamics and Control, 12 (1988), 231-254.
• Johansen, S., Juselius, K. (1990). Maximum likelihood estimation and inference on cointegration-with applications to the demand for money. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 52 (2), 169-210.
• Johansen, S. (1991). Estimation and hypothesis testing of cointegration vectors in Gaussian vector autoregressive models. Econometrica, 59 (6), 1551-1580.
• Kang, J.W. (2015). Interrelation between growth and inequality. ADB Economics Working Paper Series No: 447.
• King, R.G., Levine, R. (1993). Finance and growth: Schumpeter might be right. The Quarterly Journal of Economics, 108 (3), 717-737.
• Kushnir, K., Mirmulstein, M.L., Ramalho, R. (2010). Micro, small, and medium enterprises around the world: How many are there, and what affects the count?. http://www1.ifc.org/wps/wcm/connect/9ae1dd80495860d6a482b519583b6d16/MSME-CIAnalysisNote.pdf?MOD=AJPERES , (2.7.2016).
• Leegwater, A., Shaw, A. (2008). The role of micro, small, and medium enterprises in economic growth: A cross-country regression analysis. IRIS Center at the University Microreport No: 135.
• Loizides, J., Vamvoukas, G. (2005). Government expenditure and economic growth: Evidence from trivariate causality testing. Journal of Applied Economics, VIII (1), 125-152.
• McKinnon, R.I. (1973). Money and capital in economic development. Washington D.C.: The Brookings Institution.
• Mercan, M., Peker, O. (2013). Finansal gelişmenin ekonomik büyümeye etkisi: Ekonometrik bir analiz. Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 8 (1), 93-120.
• OECD (2004). Promoting SMEs for Development. Paris: OECD Publications.
• OECD (2015). New approaches to SME and entrepreneurship financing: Broadening the range of instruments. Paris: OECD Publishing.
• Özcan, B., Arı, A. (2011). Finansal gelişme ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin ampirik bir analizi: Türkiye örneği. Business and Economics Research Journal, 2 (1), 121-142.
• Pagano, M. (1993). Financial markets and growth. European Economic Review, 37 (1993), 613-622.
• Pantula, S.G. (1989). Testing for unit roots in time series data. Econometric Theory, 5 (2), 256-271.
• Patrick, H. (1966). Financial development and economic growth in underdeveloped countries. Economic Development and Cultural Change, 14 (2), 174-189.
• Pepryn, A., Kubickova, L. (2011). Evaluation success models of SMEs in the internationalization process. Piotr Pachura (Ed.). The Economic Geography of Globalization: İçinde 165-184. Rijeka: Intech.
• Robinson, J. (1952). The rate of interest and other essays. London: Macmillan.
• Schumpeter, J.A. (1934). The theory of economic development: An inquiry into profits, capital, credit, interest and the business cycle. Oxford: Oxford University Press.
• Shaw, E.S. (1973). Financial deepening in economic development. New York: Oxford University Press.
• Stein, Peer, Goland, Tony, Schiff, Robert (2010). Two Trillion and Counting. http://www.mspartners.org/download/Twotrillion.pdf , (8.7.2016).
• Tambunan, T. (2006). Micro, small and medium enterprises and economic growth. University of Trisakti Faculty of Economics Working Paper No: 14.
• Tsay R.S. (2005). Analysis of financial time series. New Jersey: John Wiley&Sons.
• Tuna, K., Bektaş, H. (2013). KOBİ kredileri ile sanayi üretim endeksi arasındaki ilişkinin incelenmesi. TÜMSİAD International SMEs Conference, 12-15 Eylül, 2013, İstanbul, Türkiye.
• Tutar, F., Ünlüleblebici, Y. (2014). Türkiye’de KOBİ kredilerinin ekonomik büyümeye etkisi (2006-2011). Küresel İktisat ve İşletme Çalışmaları Dergisi, 3 (5), 1-14.
• Wiener, N. (1956). The theory of prediction. E.F. Beckenbach (Ed.). Modern mathematics for engineers: İçinde 165-190. New York: McGraw-Hill.
• Yıldız, S. ve Atasaygın, H. (2015). Financial deepening and economic growth: The Turkish experience. American Journal of Economics, 5 (5), 477-483.
• Zivot, E., Andrews, D.W.K. (1992). Further evidence on the great crash, the oil-price shock, and the unit-root hypothesis. Journal of Business&Economic Statistics, 10 (3), 251-270.
• 2003/361/EC Sayılı Avrupa Komisyonu Tüzüğü 2005/9617 No’lu Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeleri Tanımı, Nitelikleri ve Sınıflandırılmaları Hakkında Yönetmelik bddk.org.tr (Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Web Sitesi) tuik.gov.tr (Türkiye İstatistik Kurumu Web Sitesi)