Gazete Haberlerini Konu Alan Yüksek Lisans Tezlerine Dair Bibliyometrik Bir Analiz

Yıl 2019, Cilt: 19 Sayı: 4, 119 - 148, 31.12.2019

Mehmet Pelivan

https://doi.org/10.18037/ausbd.668631

Cited By: 6

Öz

Bilginin geçmişi ve geleceği ile ilgili iki temel yaklaşımdan ilki, bilginin birikimli bir şekilde ilerlediği ve yapılacak çalışmaların geçmişteki bilgiden yararlanarak gelişme sağlayacağı fikrine dayanmakta ve günümüzde güçlü bir şekilde kabul görmektedir. İkinci olarak ise varolan bilginin yıkılarak yenilerinin inşa edileceği, gelişmelerin sağlanacağı kabulüdür ve birinci yaklaşımın tam karşısına konumlanmaktadır. Özellikle bazı kuramsal yaklaşımların, varolan bilgiyi tamamen ortadan kaldırarak kurulduğu hatırlandığında bu bakış açısının da önemli bir kapsayıcılığı olduğu kabul edilmelidir. Bilgiyle ilgili her iki yaklaşımda da bir alanı, konuyu ya da literatürü ele alan çalışmaların bütünlüklü bir değerlendirilmesi kaçınılmazdır. Kısacası bir kuramsal anlayışı yıkmak ya da doğrulamak için ilgili literatüre kapsamlı bir şekilde hâkim olmak ve literatürü tartışmak ihtiyacı her zaman vardır.
Bu çalışmada da Türkiye'de gazete haberlerini konu alan ve dolaylı ya da doğrudan ideoloji tartışması yapan yüksek lisans tezlerinin, değerlendirme için gerekli literatürü oluşturduğu varsayımından hareketle söz konusu çalışmaların yıl ve üniversite bağlamında dağılımlarını ve değişimlerini ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda üniversite ve yıl başlıkları altında çalışmaların, anabilim dallarına, konularına, kuramsal yaklaşımlarına, yöntemlerine, hipotezlerine ve inceledikleri gazetelerin kapsamına göre nasıl dağılım ve değişim gösterdiği sorularına cevap aranmıştır. Sorulara cevap bulmak için bibliyometrik çözümleme yöntemi kullanılmış, nicel olarak toplanan veriler, tablolar şeklinde sunulmuş ve incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

İletişim Araştırmaları, İdeoloji, Yüksek Lisans Tezleri, Gazete Haberleri, Bibliyometrik Yöntem

Kaynakça

• Aktaş, M. & Özdemir, P. (2006). Disiplinlerarası Bir Alan Olarak Halkla İlişkiler: Türkiye'deki Akademik Çalışmalar Üzerine Niteliksel Bir İnceleme. Sunulan Bildiri, 2. Halkla İlişkiler Sempozyumu: 21. Yüzyılda Halkla İlşkilerde Yeni Yönelimler, Sorunlar ve Çözümler, Kocaeli.
• Akyürek, R. (1985). Günlük Gazetelerin Magazin Eklerinin Biçim ve İçerik İncelemesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir,
• Ateş, E. K. (2016). Bir Bilim Dalı Olarak İletişim Bilimleri Alanının Türkiye'deki Konusal Kapsam Analizi The Journal of Academic Social Science Studies, 51(3), 217-228. doi:http://dx.doi.org/10.9761/JASSS3692
• Atılgan, G. (2015). İdeoloji. G. Atılgan ve E. A. Aytekin (Eds.), Siyaset Bilimi içinde (s. 285-298). İstanbul: Yordam.
• Aydın, A. Ş. (2016). Sağlık Haberlerinde Kadın Bedeninin Sunumu. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul,
• Aydoğan, A. (2006). Yeni İletişim Teknolojileri Tezlerinde Neo-Klasik İktisat Paradigmasının Hegemonyası. Kültür ve İletişim Dergisi, 9(1), 89-112. url'si. http://ki.imge.com.tr/
• Broadus, R. N. (1987). Toward a Definition of Bibliometrics. Scientometrics, 12(5-6), 373-379. url'si. https://link.springer.com/journal/11192/12/5
• Çam, Ş. (2008). Medya Çalışmalarında İdeoloji Yaklaşımlarına İlişkin Epistemolojik ve Yöntemsel Sorunlar. Ankara: De Ki.
• Çetin, M., Yaşin, C. & Sönmez, B. (2016). Türkiye’de Halkla İlişkiler Alanındaki Doktora Tezleri Üzerinden Alanda Yapılan Çalışmaların Değerlendirilmesi. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 43, 242-264. url'si. http://www.idealonline.com.tr/IdealOnline/lookAtPublications/paperDetail.xhtml?uId=51216
• Çilingir, A. (2017). İletişim Alanında İçerik Analizi Yöntemi̇ Kullanılarak Yapılan Yüksek Lisans ve Doktora Tezleri Üzerine Bir İnceleme. Akademia, 5(1), 148-160. url'si. http://dergipark.gov.tr/erciyesiletisim/issue/27688/291891
• Demirkürek, İ. (2003). Türkiye Basınında Azınlıklar ve Marjinal Gruplar. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kocaeli Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli,
• Diodato, V. P. (2012). Dictionary of Bibliometrics: Routledge.
• Donohue, J. C. (1972). A Bibliometric Analysis of Certain Information Science Literature. Journal of the American Society for Information Science, 23(5), 313-317. doi:https://doi.org/10.1002/asi.4630230506
• Dursun, Ç. (2004). Türkiye'de Haber ve Habercilik Çalışmalarının Genel Bir Değerlendirmesi: 1980-2003. Ç. Dursun (Ed.), Haber, Hakikat ve İktidar İlişkisi içinde (s. 89 - 147): Elips.
• Eagleton, T. (2015). İdeoloji (M. Özcan, Çev.). İstanbul: Ayrıntı.
• Garfield, E. (2009). From The Science of Science to Scientometrics Visualizing The History of Science with HistCite Software. Journal of Informetrics, 3(3), 173-179. doi:10.1016/j.joi.2009.03.009
• Gazete, R. (13 Aralık 1979). Eskişehir İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Televizyon ile öğretim ve Eğitim Fakültesi (TÖEF) Doktora Yönetmeliği Resmi Gazete(16838 sayılı).
• Heywood, A. (2014). Siyasi İdeolojiler. Ankara: Adres.
• İnceoğlu, Ç. (2014). Türkiye’de Sinemayı Konu Alan Doktora Tezleri Üzerine Bibliyometrik Bir Çözümleme. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, 21, 31-50. doi:https://dx.doi.org/10.16878/gsuilet.96674
• Kuhn, T. S. (2017). Bilimsel Devrimlerin Yapısı (N. Kuyaş, Çev.). İstanbul: Kırmızı.
• Lancaster, F. W. (1991). Bibliometric Methods in Assessing Productivity and İmpact of Research: Sarada Ranganathan Endowment for Library Science.
• McLellan, D. (2009). İdeoloji. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
• Nicholas, D. & Ritchie, M. (1978). Literature and Bibliometrics. London: Clive Bingley.
• Okay, A. & Okay, A. (2008). Türkiye'de Lisans ve Lisansüstü Halkla İlişkiler Eğitimi: Tezlerin Halkla İlişkiler Alanına Katkısının Kantitatif Bir Çalışması (1984-2007). Selçuk İletişim, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 5(2), 5-14. url'si. http://josc.selcuk.edu.tr/article/view/1075000175
• Okubo, Y. (1997). Bibliometric İndicators and Analysis of Research Systems: Methods and Examples. Paris: OECD Science Technology and Industry Working Papers 1997/01, OECD Publishing.
• Osareh, F. (1996). Bibliometrics, Citation Analysisc and Co-Citation Analysis: A Review Of Literature I. Libri, 46, 149-158.
• Özer, Ö. (2011). Haber Söylem İdeoloji. İstanbul: Literatürk Academia.
• Pritchard, A. (1969). Statistical Bibliography or Bibliometrics? Journal of Documentation, 25(4), 348-349. url'si. https://www.emeraldinsight.com/toc/jd/25/4
• Sarıer, O. (2014). Halkla İlişkiler Alanında Tamamlanmış Lisansüstü Tez Çalışmalarının İncelenmesi (2003-2012). (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara,
• Sengupta, I. N. (1992). Bibliometrics, İnformetrics, Scientometrics and Librametrics: An Overview. Libri, 42, 75-98.
• Tokgöz, O. (2003). Türkiye'de İletişim Eğitimi: Elli Yıllık Bir Geçmişin Değerlendirilmesi. Kültür ve İletişim Dergisi, 6(1), 9-32. url'si. http://www.ilefarsiv.com/ki/yazi_87.htm
• Tokgöz, O. (2006a). Türkiye'de İletişim Fakültelerindeki Eğitim Kadrosunun Konumu Eleştirel Bir Değerlendirme. Kültür ve İletişim Dergisi, 9(1), 33-70. url'si. http://www.ilefarsiv.com/ki/yazi_58.htm
• Tokgöz, O. (2006b). Türkiye’de İletişim Araştırmalarında İletişim Eğitiminin Rolü ve Önemi. Küresel İletişim Dergisi, Bahar(1), 1-12. url'si. http://globalmedia-tr.emu.edu.tr/
• Tokgöz, O. (2015a). Başlangıçtan Günümüze Türkiye'de İletişim Araştırmaları: Eleştirel Bir Değerlendirme. B. Yıldırım (Ed.), İletişim Araştırmalarında Yöntemler içinde (s. 15-46). Konya: Literatürk Academia.
• Türktarhan, G. (2013). Türkiye'de Turizm Pazarlaması Alanyazınının Gelişim Süreci (1990-2012). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir,
• Uşkul, E. (2016). Türkiye'de Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Alanında Yapılmış Bilimsel Yayınların Sosyal Ağ Analizi ile Değerlendirilmesi: Bir Bibliyometrik Çalışma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Akdeniz Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Antalya,
• Ünvanlı, R. (2015). Hekime Yönelik Şiddetin Türk Basınına Yansıması (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Yüksel, E. (1996). Türk Basınının Gelişiminde Basında Ekonomi ve Ekonomi Basını: Kavram ve Kapsam Açısından Uygulamalı Bir Çalışma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir,
• Yüksel, H. (2016). Türkiye'deki Hakim İletişim Kavramsallaştırmasının Gelişimi ve Sınırlılıkları. Kültür ve İletişim Dergisi, 38, 10-41. url'si. http://ki.imge.com.tr/