Belgesel Filmde Milli Egemenlik ve Örnek Film Çözümlemesi

Yıl 2020, Cilt: 20 Sayı: Özel Sayı, 19 - 38, 23.04.2020

Erhan Yıldırım

https://doi.org/10.18037/ausbd.725556

Cited By: 1

Öz

Belgesel sinema toplumsal yaşamın içindedir. Belgesel sinema toplumsal yapının içinde toplumsal sorunları, olayları ve olguları kayıt edip, araştıran, çözümleyen, yorumlayan bir sinema dalıdır. Toplumsal yaşamın içinde kişilerin, grupların ve insan topluluklarının yaşadıkları, acıları, hüzünleri, umutları, mutlulukları, mutsuzlukları, etkinlikleri, faaliyetleri, ürettikleri, kültürleri, örfü, adedi, geleneği-göreneği vardır. Bu dün yaşanan, bugün yaşanmakta olan, yarın yaşanacak olandır. Bu yüzden belgesel sinema toplumsal yaşam içindeki gerçek kişiler, topluluklar, olaylar ve mekanlarla ilgilenen bir disiplin olarak karşımıza çıkar. Belgesel sinema gibi toplumsal yaşam içindeki gerçeklerle ilgilenen bir başka disiplin daha vardır; Tarih Bilimi. Bu çalışmada tarih biliminin içinde Cumhuriyet tarihine geçişte, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin rehberi ve sigortası olacak olan Milli Egemenlik konusu teorik bazda ele alınıp değerlendirilmiştir. Çalışmanın teorik kısmında belgesel sinemanın amaçları, türleri, gerçeklik ile olan ilişkisi tartışılmıştır. Tartışılan konular zemininde belgesel sinema ile tarih bilinci arasındaki ilişki incelenmiştir. Tarih bilincinin oluşturduğu milli egemenlik şuuru üzerine inşa edilen 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı isimli belgesel film amaçlı örneklem kapsamında seçilmiştir. Çalışmanın çözümlemesinde göstergebilim analiz yöntemi kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Belgesel Sinema, Milli Egemenlik, Milli Şuur

Kaynakça

• Adalı, B. (1986). Belgesel Sinema. İstanbul: Hil.
• Agocuk, P. (2013). Amarcord Filmi Özelinde Göstergebilimsel Film Çözümlemesi ve Anlamlandırma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(31), 7-18.
• Andrew, J. D. (1976). The Major Film Theories:An Introdiction. Newyork: Oxford University.
• Aufderheide, P. (2007). Documentary Film: a Very Short Introduction. New York: Oxford University.
• Aytekin, H. (2013). Türkiye’de Toplumsal Değişme Ve Belgesel Sinema. Doktora Tezi. Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İletişim Bilimleri Anabilim Dalı.
• Barnouw, E. (1974). Documantery: History of the NoniFiction Film. Newyork: Oxford University.
• Barthes, R. (2009). Gösterge Bilimsel Serüven. (M. Rıfat ve S. Rıfat, Çev.). İstanbul: Yapı Kredi.
• Baydur, M. (2004). Sinema Yazıları. İstanbul: İletişim.
• Çağlar, B. K. (1968). Atatürk’ün Söylevleri. Ankara: Türk Dil Kurumu, Ankara Üniversitesi.
• Çakaroz, E. (2008). Belgesel Sinemanın Tarihsel Süreç İçinde Geçirdiği Değişim ve Bu Değişimin Sonucu Olarak Televizyondaki Belgesele Dayalı Melez Program Türleri. Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Demir, Ü. (2015). 2000 Sonrası Türk Belgesel Sinemasında İdeoloji ve Gerçeklik. Doktora Tezi. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Esen, M. (1998). Belgesel Sinema ve Türkiye'de Belgesel Sinemanın Geçirdiği Evreler. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Göde, K. (1988). Dünden Bugüne Türklerde Meclis Hayatı, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3, 51-62.
• Kökyay, F. (2003). Atatürk’ün İfadeleriyle Milli Şuur ve Milli Şuurun Oluşmasında Türk Kimliğinin Rolü. Yüksek lisans Tezi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Morva, A. D. (2003). Belgesel Sinemada Nesnellik Olgusu. Yüksek Lisans Tezi. Mimar Sinan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Mumcu, A., Özbudun, E., Feyzioğlu, T., Ülgen, Y., Çubukçu, İ. A. (1986). Atatürk İlkeleri ve İnkilap Tarihi II. Ankara: Yüksek Öğretim Kurumları.
• Mutlu, E. (1995). Televizyonda Program Yapımı. Ankara: Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi.
• Mükerrem, Z. (2015). Belgesel Estetiği Üzerine Düşünceler-Kuram ve Uygulamalar. Konya: Literatürk Academia.
• Nichols, B. (1991). Representing Reality: Issues and Concepts in Documentary, Bloomington, IN: Indiana University.
• Özden, A (2019). 19 Mayıs 1919’dan Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin Açılışına. Erişim adresi: https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/19-mayis-1919dan-tbmmnin-acilisina/1459496
• Pembecioğlu, N. (2005). Belgesel Film Üstüne Yazılar. İstanbul: Babil.
• Rabbiger, M. (1998). Directing The Documentary. Boston: Focal.
• Rıfat, M. (1990). Dilbilim ve Göstergebilimin Çağdaş Kuramları. İstanbul: Düzlem Yayınları.
• Rotha, P. (2000). Belgesel Sinema. İstanbul: İzdüşüm.
• Ulutak, N. (1988). Belgesel Sinemanın Temel Özellikleri ve Tarih Felsefesi Açısından Belgesel Sinemada Gerçeklik. Doktora Tezi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Vardar, B. (2007). Belgesel Sinemacı Bir Misyoner midir?, Belgesel Sinema 2007, İstanbul: BSB Sinema Eserleri Sahipleri Birliği.
• Wolf, R. (1974). The Writer and the Screen. New York: Morrow Quill Paperbacks.
• Wollen, P. (2004). Sinemada Göstergeler ve Anlam. İstanbul: Metis.
• Yıldırım, E. (2019). Televizyon Belgesel Filmleri Anlatı Yapısının İzler Kitle Beklentilerine Etkileri ve Örnek Belgesel Film Çözümlemesi. Dördüncü Kuvvet, 2(2), 134-149.
• Yıldız, H. (2005). 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı Belgeseli [Video]. Erişim adresi: https://www.youtube.com/watch?v=KCzttiHTVMI