László Tusnády’ye Göre Yunus Emre’nin Manevi Dünyası ve Sanatının Etkileri

Year 2022, Volume: 22 Issue: Özel Sayı, 211 - 222, 03.01.2022

Hüsnü Çağdaş Arslan

https://doi.org/10.18037/ausbd.1053035

Abstract

Bu çalışmada, 18 yıldır aylık süreli yayın olarak çıkan sivil, kültürel ve sosyal içerikli Macarca Búvópatak dergisinin 2019 yılı 5. (Mayıs) sayısında László Tusnády tarafından yazılan “Török versek -Yunus Emréről, az Ómagyar Mária-siralom idejéből” (“Türkçe şiirler – Yunus Emre’den, Eski Macarca Meryem’in Yası zamanından”) adlı yazı konu edilmiştir. Macarca yazı, derginin 15-19. sayfaları arasında, her sayfada çift sütun olacak şekilde yazılmıştır. XIII. yüzyılda Anadolu’da yaşamış, mutasavvıf Türk şairi Yunus Emre, sevgi öğretisini yaydığı şiirleriyle yalnızca Türk-İslâm dünyasını değil farklı kültür ve inançtan toplumları da etkilemiştir. Bu etkinin anlatıldığı, XXI. yüzyılın Hristiyan Batılı anlayışıyla yakın zamanda yazılmış en güzel örneklerden biri Tusnády’nin makalesidir. Yunus Emre, Doğu’nun ve Batı’nın düşünsel kaynaklarının ve mirasının tam ortasında Anadolu’da, ilahi özü arayan bir derviş-şairdir. Onun sanatında teoloji ve felsefe birleşir. Burada, Tusnády’nin Batılı Hristiyan ancak Macarlığını koruyan, Türkçe bilen ve Türk-İslâm medeniyetine aşina bir yazar olarak, mekândan ve zamandan bağımsız, evrensel ölçekte Yunus Emre’nin düşünce yapısını ve etkisini nasıl ele aldığı aktarılmıştır.

Keywords

Yunus Emre, Türk Şiiri, Macarlar, Búvópatak, Tusnády László

References

• Sertkaya, O. F. (2012), Kelime dağarcığımızdan (18): Erzurumlu Emrah ile Yunus Emre’nin isimlerinin kökeni nedir? Veya Süryani kökenli Mar “öğretmen, üstad” kelimesi Göktürkçede geçer mi? Türk Dili, Dil ve Edebiyat Dergisi, 726, 442-446. Erişim adresi: https://tdk.gov.tr/wp-content/uploads/2012/07/442-446.pdf.
• Sevgi, A. (2012). Yunus Emre’de insan sevgisinin evrensel niteliği üzerine. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(1), 99-103. doi: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.3182.
• Tatcı, M. (1990). Yunus Emre Divanı (Tenkitli metin). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Tatcı, M. (2013). Yûnus Emre. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 43, 600-606. Erişim adresi: https://islamansiklopedisi.org.tr/yunus-emre (15.11.2021).
• Tusnády, L. (2019). Török versek (Yunus Emréről, az Ómagyar Mária-siralom idejéből). Búvópatak, 18(5), 15-19. Erişim adresi: https://epa.oszk.hu/03800/03853/00041/pdf/EPA03853_buvopatak_2019_05.pdf
• Zerenler, D. (2005). Antigone’nin iki farklı yorumu. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (18), 263-272. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/258442.