Tekstil ve Moda Tasarımı Öğrencilerinin Staj Uygulamasına İlişkin Tutumlarının İncelenmesi: Eskişehir Örneği

Yıl 2024, Cilt: 24 Sayı: 2, 689 - 702, 27.06.2024

A. Seçil Tekin Akbulut

https://doi.org/10.18037/ausbd.1428409

Öz

Staj sürecinin öğrenme deneyimlerine yansımalarına ilişkin çalışmalarda stajın amacına hizmet etme derecesi bağlamındaki aksaklıklara da vurgu yapılmaktadır. Eğitim, turizm ve sağlık alanlarında staj süreçlerinin yoğun biçimde irdelendiği örneklere rastlanmakla birlikte tekstil ve moda tasarımı alanı özelindeki değerlendirmeler oldukça sınırlıdır. Bu bağlamda bu araştırmada Tekstil ve Moda Tasarımı Bölümü öğrencilerinin zorunlu yaz stajlarına ilişkin görüşlerinin geçerli ve güvenilir biçimde irdelenmesi, söz konusu görüşlerin alanyazında vurgulanan bağımsız değişkenler bağlamında nasıl bir değişim sergilediğinin ortaya konması hedeflenmiştir. Bir devlet üniversitesinde zorunlu yaz stajını gerçekleştirmiş olan ikinci, üçüncü ve dördüncü sınıf öğrencilerinin büyük bir bölümüne ulaşılarak toplam 201 katılımcıdan veri toplanmış, staja ilişkin görüşleri açıklayabilecek potansiyel değişkenler uygun parametrik testler ile irdelenmiştir. Genel olarak olumlu tutumlar gözlemlenirken bu tutumların cinsiyete, sınıfa, staj gerçekleştirilen kurumdan ücret ya da yemek hizmeti almaya göre değişmediği; öte yandan lisans programında alınan eğitimlere ilişkin yeterlik algısının staja ilişkin olumlu tutumları anlamlı derecede açıklayabildiği gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tekstil ve Moda Tasarımı, Yükseköğretim, Zorunlu Staj Uygulaması

Etik Beyan

Eskişehir Teknik Üniversitesi 16. 10.2023 Tarih ve 21/21 Sayılı Sosyal Bilimler Etik Kurul Kararına göre etik izni alınmıştır.

Exploring Textile and Fashion Design Students' Attitudes Toward Internship Practice: Eskisehir Case

Öz

Studies on the reflection of the internship process on learning experiences also point to failures in terms of the degree to which the internship serves its purpose. Although there are examples where internship processes have been intensively studied in the fields of education, tourism and health, evaluations in the field of textile and fashion design are rather limited. In this context, the aim of this study was to investigate, in a valid and reliable way, the views of students of the Department of Textile and Fashion Design on compulsory summer internships and to show how these views change in relation to the independent variables highlighted in the literature. Data were collected from a total of 201 participants, reaching a large proportion of the second, third and fourth year students who had completed their compulsory summer internship at a state university, and the potential variables that could explain the views on the internship were examined using appropriate parametric tests. While positive attitudes were generally observed, it was observed that these attitudes did not vary according to gender, class, receiving wages or catering services from the internship institution; on the other hand, it was observed that the perception of competence regarding the education received in the undergraduate program could significantly explain the positive attitudes towards the internship.

Anahtar Kelimeler

Textile and Fashion Design, Higher Education, Compulsory Internship Practice

Kaynakça

• Ajzen, I. (1991). Theory of Planned Behavior. Organizational Behavior and Human Decision Process, 50, 179-211. https://doi.org/10.1016/0749-5978(91)90020-T
• Akbulut, Y. (2009). Investigating underlying components of the ICT indicators measurement scale: The extended version. Journal of Educational Computing Research, 40(4), 405-427. https://doi.org/10.2190/EC.40.4.b
• Akman, M.B. ve Aktürk, A.A. (2024). Okul öncesi öğretmen adaylarının çocuk edebiyatına yönelik tutum ve ihtiyaçları: Bir karma yöntem araştırması. The Journal of Buca Faculty of Education, 59, 765-786. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/3584878
• Arslanbaş, F. (2020). Türkçeyi yabancı dil olarak öğreten öğreticilerin staj uygulamasına yönelik görüşleri: İAÜ/Aydın TÖMER örneği. Aydın Tömer Dil Dergisi, 5(2), 225-250. https://dergipark.org.tr/tr/pub/aydintdd/issue/60730/852574
• Ateş, M. ve Kabakulak, A. (2023). Turizm rehberliği bölümü öğrencilerinin fakülte, üniversite ve staj hizmetlerine yönelik memnuniyet düzeyleri üzerine bir araştırma: Afyon Kocatepe Üniversitesi örneği. Turist Rehberliği Dergisi (TURED), 6(2), 80-94. https://doi.org/10.34090/tured.1313461
• Bandura, A. (1977). Social learning theory. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
• Bıyıklı, N. E. (2021). Tekstil ve moda tasarımı eğitiminde sektör iş birliğiyle yürütülen tasarım projelerinin taraflar açısından önemi. Yıldız Journal of Art and Design, 8(1), 23-32. https://doi.org/10.47481/yjad.850266
• Boateng, G. O., Neilands, T. B., Frongillo, E. A., Melgar-Quiñonez, H. R. ve Young, S. L. (2018). Best practices for developing and validating scales for health, social, and behavioral research: A primer. Frontiers in Public Health, 6, 149. https://doi.org/10.3389/fpubh.2018.00149
• Büyüköztürk, Ş. (2009). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (10. bs.). Ankara: Pegem Akademi.
• Deniz, K. ve Sarıkale, H. (2023). Meslek yüksekokullarında muhasebe stajından beklentiler, staj sürecinde karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 26(2), 504-514. https://doi.org/10.29249/selcuksbmyd.1315701
• DeVellis, R. F. (2017). Scale development: Theory and applications (4. ed.). Los Angeles: Sage Publications.
• Dolmacı, N. ve Duran, Y. (2017). Ön lisans düzeyinde öğrenim gören öğrencilerin zorunlu staj uygulamasına ilişkin görüşleri, sorunları ve çözüm önerileri: Isparta Meslek Yüksekokulu örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(21), 254-267. https://doi.org/10.20875/makusobed.316226
• Emir, O., Pelit, E. ve Arslan, S. (2010). Turizm alanında ön lisans eğitimi alan öğrencilerin staj öncesi ve sonrası görüşlerinin karşılaştırılması (Afyon Kocatepe Üniversitesi örneği). Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 9(33), 141-165. https://dergipark.org.tr/tr/pub/esosder/issue/6147/82529
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E. ve Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education. New York: McGraw-Hill.
• George, D., ve Mallery, P. (2013). IBM SPSS statistics 21 step by step: A simple guide and reference (13. Baskı). London: Pearson.
• Henson, R. K. ve Roberts, J. K. (2006). Use of exploratory factor analysis in published research: Common errors and some comment on improved practice. Educational and Psychological Measurement, 66(3), 393-416. https://doi.org/10.1177/0013164405282485
• Huck, S. W. (2012). Reading statistics and research (6. ed.). New York: Pearson.
• Kabakçı, I., Akbulut, Y. ve Özoğul, P. (2009). Perceived problems of computer teachers. Eurasian Journal of Educational Research, 34, 199-214.
• Karaman, A., Güven, Ş. ve Yıldırım, M. N. (2018). İç mekân tasarımı öğrencilerinin yaz stajı hakkındaki görüşlerinin incelenmesi: Uşak Üniversitesi örneği. ASOS Journal: The Journal of Academic Social Science, 6(66), 93-107. https://doi.org/10.16992/ASOS.13445
• Kass, R. A. ve Tinsley, H. E. A. (1979). Factor analysis. Journal of Leisure Research, 11, 120-138. https://doi.org/10.1080/00222216.1979.11969385
• Kılıç, D., Babayiğit, Ö. ve Erkuş, B. (2016). Aday öğretmenlerin adaylık eğitimine ilişkin görüşleri. Ekev Akademi Dergisi, (68), 81-92. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sosekev/issue/71359/1147312
• Kumru, M. ve Demirtaş, Z. (2015). İşletmelerde beceri eğitimine (staja) giden meslek lisesi çocuk gelişimi öğrencilerinin staja ilişkin görüşleri. Hacettepe University Faculty of Health Sciences Journal, 1(2), 433-445. https://dergipark.org.tr/tr/pub/husbfd/issue/7893/103907
• Landis, J. R. ve Koch, G. G. (1977). The measurement of observer agreement for categorical data. Biometrics, 33(1), 159-174. https://doi.org/10.2307/2529310
• Pelit, E. ve Güçer, E. (2006). Turizm alanında öğretmenlik eğitimi alan öğrencilerin turizm işletmelerinde yaptıkları stajları değerlendirmeleri üzerine bir araştırma. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 2006 (1), 139-164. https://dergipark.org.tr/tr/pub/gaziticaretturizm/issue/49897/639583
• Resmi Gazete (2021). Yükseköğretimde uygulamalı eğitimler çerçeve yönetmeliği. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/06/20210617-2.htm
• Tatlıoğlu, S. S. (2021). Öğrenmeye sosyal-bilişsel bir bakış: Albert Bandura. Sosyoloji Notları, 5(1), 15-30. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sosnot/issue/63416/892420
• Titrek, O., Hakkakul, M. A. ve Varlı, S. (2015). Hemşirelik bölümü staj uygulamalarının etkililik düzeyine ilişkin öğrenci ve rehber hemşirelerin görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 264-280. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2015.15.1-5000128606
• Tovey, J. (2001). Building connections between industry and university: implementing an internship program at a regional university. Technical Communication Quarterly, 10(2), 225- 239. https://doi.org/10.1207/s15427625tcq1002_7
• Tunç, Y. ve Dal, M. (2018). Sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu öğrencilerinin yaz staji hakkindaki görüş ve önerileri: Iğdır Üniversitesi örneği. Researcher: Social Science Studies, 6(3), 377-403. https://dergipark.org.tr/tr/pub/researcher/issue/66631/1042664
• Unutmaz, F. (2023). Lisans düzeyinde turizm eğitimi alan kadın stajyerlerin stajda karşılaştıkları sorunların kariyer niyetlerine etkisi: Ondokuz Mayıs Üniversitesi örneği. Karadeniz Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(1), 17-36. https://dergipark.org.tr/en/pub/katad/issue/79159/1284555
• Worthington, R. L. ve Whittaker, T. A. (2006). Scale development research: A content analysis and recommendations for best practices. The Counseling Psychologist, 34(6), 806-838. https://doi.org/10.1177/0011000006288127
• Yılmaz, E., Şahin, Y. L. ve Akbulut, Y. (2015). Dijital veri güvenliği farkındalığı ölçeğinin geliştirilmesi. AJIT-e: Academic Journal of Information Technology, 6(21), 23-40. https://doi.org/10.5824/1309-1581.2015.4.002.x