Comparative Analysis of Export Competitiveness Specialization Levels of Türkiye and Leading Countries in the Cereal Sector

Yıl 2024, Cilt: 24 Sayı: 4, 1751 - 1766, 23.12.2024

Mahsun Yalçın

https://doi.org/10.18037/ausbd.1350075

Öz

The aim of this study is to determine the export competition specialization level of the cereal sector of Türkiye and the ten countries (USA, Germany, France, India, Canada, Brazil, Argentina, Ukraine, Australia and Russia) that have the largest share in cereal exports and to analyze them from a comparative perspective. In this direction, the export and import values of the said countries for the period 2013-2022 were taken from the WITS (World Integrated Trade Solution) database. Analyzes, SITC Rev. it was made using the Revealed Comparative Advantages (RCA) method for 3 cereal sub-product groups in the product group “04- Cereals, cereal products” belonging to 3 groups. According to the Net Export Index results, it has been detected that Germany, India, Brazil, Türkiye, Ukraine (except 0481), Russia, Argentina and Australia (except 0471) specialize in the export of all sub-product groups. However, it is concluded that the USA could not specialize in the export of any of the aforementioned sub-product groups. In addition, it has been determined that France and Canada only specialize in the export of the 0472 coded product group. Balassa Index results show that these countries have a competitive disadvantage in all cereal sub-product groups.

Anahtar Kelimeler

Cereal Export, Competitivenes, RCA, Balassa Index

Türkiye’nin ve Hububat Sektöründe Lider Ülkelerin İhracat Rekabet Uzmanlaşma Düzeylerinin Karşılaştırmalı Analizi

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türkiye ve tahıl ihracatında en büyük paya sahip on ülkenin (ABD, Almanya, Fransa, Hindistan, Kanada, Brezilya, Arjantin, Ukrayna, Avustralya ve Rusya) tahıl sektöründeki ihracat rekabet uzmanlaşma düzeyini belirlemek ve bunları karşılaştırmalı bir perspektiften analiz etmektir. Bu doğrultuda, söz konusu ülkelerin 2013-2022 dönemi ihracat ve ithalat değerleri WITS veri tabanından alınmıştır. Analizler, SITC Rev. 3 grubuna ait “04- Tahıllar, tahıl ürünleri” ürün grubunda yer alan 3 tahıl alt ürün grubu için Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler (RCA) metodu kullanılarak yapılmıştır. Net İhracat İndeksi sonuçlarına göre, Almanya, Hindistan, Brezilya, Türkiye, Ukrayna (0481 hariç), Rusya, Arjantin ve Avustralya'nın (0471 hariç) tüm alt ürün gruplarının ihracatında uzmanlaştığı tespit edilmiştir. Ancak ABD'nin söz konusu alt ürün gruplarının hiçbirinin ihracatında uzmanlaşma gösteremediği sonucuna varılmıştır. Ayrıca, Fransa ve Kanada’nın sadece 0472 kodlu ürün grubunun ihracatında uzmanlaştığı belirlenmiştir. Balassa İndeksi sonuçları, söz konusu ülkelerin tüm tahıl alt ürün gruplarında rekabet dezavantajına sahip olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Tahıl İhracatı, Rekabet Gücü, RCA, Balassa İndeksi

Kaynakça

• Abbas, S. and Waheed, A. (2017). Trade competitiveness of Pakistan: Evidence from the revealed comparative advantage approach. Competitiveness Review, 27(5), 462-475. doi:10.1108/CR-12-2015-0092
• Balassa, B. (1965). Trade liberalization and revealed comparative advantage. Manchester School of Economic and Social Studies, 33(2), 99-123. doi:10.1111/j.1467-9957.1965.tb00050.x
• Balassa, B. and Noland, M. (1989). Revealed comparative advantage in Japan and the United States. Journal of International Economic Integration, 4(2), 8-22. Erişim adresi: https://www.jstor.org/stable/23000034
• Bashimov, G. (2022). Kazakistan'ın hububat ürünleri ihracatında karşılaştırmalı üstünlüğünün ölçülmesi. Asya Araştırmaları Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 187-198. doi:10.58640/asyar.1191032
• Bashimov, G. (2024). Tarım ve gıda ürünlerinin rekabet üstünlüğünün AKÜ indeksi ile ölçülmesi: Özbekistan Örneği. Dünya Multidisipliner Araştırmalar Dergisi, 7(1), 45-61. https://doi.org/10.58853/dumad.1205931
• Demir, İ. (2001). Türkiye beyaz eşya sanayinin rekabet gücü ve geleceği. İktisadi Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü Sanayi Dairesi Başkanlığı, Uzmanlık Tezi, Yayın No DPT. 2571. Erişim adresi: https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2022/08/Turkiye-Beyaz-Esya-Sanayinin-Rekabet-Gucu-ve-Gelecegi_Ibrahim-Demir.pdf
• Donges, J. B. and Riedel, J. (1976). The expansion of manufactured exports in developing countries: An empirical assessment of supply and demand issues. Kieler Arbeitspapiere, Kiel Working Papers No: 49, June 1976. Erişim adresi: https://www.academia.edu/22341794/The_expansion_of_manufactured_exports_in_developing_countries_An_empirical_assessment_of_s_upply_and_demand_issues
• Duru, S. (2024). Türkiye bitkisel yağ dış ticaretinin mevcut durumu ve rekabet gücünün analizi. Gümrük ve Ticaret Dergisi, 11(35), 25-39. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/gumrukticaretdergisi/issue/83961/1358476
• Erkan, B. (2009). Ülkelerin ihracat performanslarının belirlenmesinde açıklanmış karşılaştırmalı üstünlüklerinin kullanılması: Yükselen ekonomiler örneği. (YÖK Tez Merkezi, Doktora). Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Hinloopen, J. and Marrewijk, C. V. (2001). On the empirical distribution of the Balassa index. Review of World Economics / Weltwirtschaftliches Archiv, 137, 1-35. doi: 10.1007/BF02707598
• Maqbool, M. S., Mahmood, T., Hussain, S. and Ashraf, M. (2020). Analysis of trade competitiveness of Pakistan cereal products in global perspective. Review of Economics and Development Studies, 6(1), 97-106. doi:org/10.47067/reads.v6i1.187
• Paksoy, S. and Şahin, H. (2023). Türkiye’nin buğday ve pamuk ihracat rekabet gücünün OECD, AB27 ve G7 ülkeleri ile karşılaştırılması. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (57), 333-346. doi:org/10.30794/pausbed.1258267
• Peker, A. (2015). Türkiye hububat ve baklagil alt sektörünün Avrupa Birliği pazarı karşısındaki rekabet gücü. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(2), 1-20. Erişim adresi: http://iibfdergisi.ksu.edu.tr/tr/pub/issue/27397/126001
• Sarıçoban, K. and Kaya, E. (2017). Determination of the seafood export competitiveness: The comparative analysis of top ten countries having lion share from seafood export. Journal of Business, Economics and Finance (JBEF), (6)2,112-124. doi:10.17261/Pressacademia.2017.500
• Sarıçoban, K. (2022). RCEP ülkelerinin dış ticareti ve standart ürün grupları bazında ihracattaki karşılaştırmalı üstünlükleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 21(84), 1991-2012. doi:10.17755/esosder.1140018
• Sharif, M., Niazi, M. A., Mahar, A. B. and Jabbar A. (2015). Study on competitiveness of cereals and their products exports from Pakistan, J. Agric. Res., 53(3). Erişim adresi: https://www.academia.edu/68469469/Study_on_Competitiveness_of_Cereals_and_Their_Products_Exports_from_Pakistan
• Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası. (2021). Piyasa katılımcıları anketi, https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/f747142688644850809f426de2266e03/PKAMetaveri.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACEf747142688644850809f426de2266e03-nIqgLKA, (E. T: 22.07.2023).
• Utkulu, U. (2005). Türkiye’nin dış ticareti ve değişen mukayeseli üstünlükler, T.C. Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları. Erişim adresi: https://silo.tips/download/trkye-nn-di-tcaret-ve-deen-mukayesel-stnlkler-utku-utkulu
• Utkulu, U. and Seymen, D. (2004). Revealed comparative advantage and competitiveness: Evidence for Türkiye vis-à-vis the EU/15. In European Trade Study Group 6th Annual Conference, ETSG, September 2004, 1-26. Erişim adresi: https://www.etsg.org/ETSG2004/Papers/seymen.pdf
• Veeramani, C. (2008). India and China: changing patterns of comparative advantage?. In R. Radhakrishna, Indira Gandhi Institute of Development Research, (s.145-156), India Development Report. Erişim adresi: https://repository.gatech.edu/server/api/core/bitstreams/4cfb92e3ced54d858019fbd696aec75content
• World Integrated Trade Solution (2023). Trade Data. https://wits.worldbank.org/