BİR ŞAİR OLARAK CELÂL SILAY’IN ŞİİR ELEŞTİRİLERİ

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 22, 100 - 113, 15.06.2020

Erol Gökşen

https://doi.org/10.33692/avrasyad.684859

Öz

Tanzimat’tan itibaren Türk şiiri yörüngesini değiştirerek Batı etkisinde değişmeye başlamıştır. Bu dönemden itibaren şairler poetik yazılar yazmış, hem kendi şiirleriyle hem de diğer şairlerin şiirleriyle ilgili görüşler sunmuştur. Şinasi ile başlayan bu süreç Namık Kemal’le devam etmiş, Ziya Paşa, Recaizade Mahmut Ekrem gibi isimlerin ardından Edebiyat-ı Cedide döneminde Tevfik Fikret ve Cenap Şahabettin başta olmak üzere pek çok şair, şiir hakkında yazılar yayımlamış, Meşrutiyet devrinde ise Ahmet Haşim ve Yahya Kemal şiir üzerine en çok konuşan isimler olmuştur. Bu dönemde şiir hakkında yazılan konuların başında ölçü ve uyak meselesi, dilin kullanımı, ahenk, yoğunluk, müzikalite gibi konular gelmektedir. Cumhuriyet’in ilk kuşağıyla beraber şairlerin sanat anlayışları da farklılaşacaktır, bu durumu onların şiir hakkındaki yazılarında da görmek mümkündür. Bu dönemde şiir hakkında konuşan ve poetik yazılar yazan isimlerin başında Celâl Sılay gelmektedir. 1930’lu yılların ortalarına gelindiğinde şiirleriyle ön plana çıkan Celâl Sılay, 1940’lı yıllardan 1970’e kadar dergilerin “Şiir Köşesi”nde kendisine gelen şiirleri değerlendirdiği gibi pek çok gazete ve derginin sayfalarında da şiir hakkında yorumlarda bulunur. Ancak Celâl Sılay’ın şiirleri üzerine çalışmalar yapılmış olsa bile şiir üzerine görüşleri ile ilgili herhangi bir inceleme kaleme alınmamıştır. Dolayısıyla bu yazının temel konusunu Celâl Sılay’ın şiir eleştirileri oluşturacaktır. Bu çalışmada Celâl Sılay’ın Türk şiiriyle ilgili pek çok farklı konudaki görüşleri incelenecek, 1930’lardan 70’li yıllara kadar Türk şiir eleştirisine katkıları değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Celâl Sılay, şiir, Türk şiiri, şair, Türk şairi

Kaynakça

• Akbal, Oktay, (14 Aralık 1986), “Bir Celâl Sılay Vardı”, Cumhuriyet, s. 2.
• Aksal, Sabahattin Kudret, (Şubat 1975), “Celâl Sılay’ı Anmak”, Varlık, S. 809: s. 11-12.
• Ataç, Nurullah, (Temmuz 1949), “Toplumda Ozan”, Ülkü, s. 31: 3-4.
• Çalt, Baha, (Nisan 1955), “Bugünün Şairleri IV. Celâl Sılay”, Aydabir, S. 34: s. 31-32.
• Eroğlu, Ebubekir, (Kasım 1974), “Celâl Sılay’ın Şiiri”, Diriliş, S. 3: s. 96-98.
• Halıcı, Fevzi, (Haziran 1991), “Bir Şiirin Hikâyesi: Celâl Sılay”, Türk Dili, S. 474: s. 336-342.
• Kırımlı, Bilal, (2007), Celâl Sılay, Hayatı-Sanatı-Eserleri, Trabzon: Ra Kitap.
• Kurdakul, Şükran, (12 Eylül 1994), “Ölümünün 20. Yılında Celâl Sılay”, Cumhuriyet, s. 15.
• Ozansoy, Gavsi, (2016), “Celâl Sılay”, 40 Yıl Sonra Diyorlar Ki, (Haz: Ali İhsan Kolcu), Erzurum: Salkımsöğüt Yayınları.
• Sel, Ahmet Selami, [Celâl Sılay] (3 Aralık 1953), “Asırlık Şair”, Yeni Memleket, S. 34: s. 2.
• Sel, Ahmet Selami, [Celâl Sılay] (30 Mayıs 1953). “Türk San’atı ve Batı”, Siyaset, S. 118: s. 11.
• Sel, Ahmet Selami, [Celâl Sılay] (3 Haziran 1959), “Rübab-ı Şikeste”, Her Gün, S. 4086: s. 2.
• Sılay, Celâl, (1936), Peyami Safa ve Yusuf Ziya’ya Diyorum Ki, Bursa: Yeni Basımevi.
• Sılay, Celâl, (05 Haziran 1937), “Ahmet Haşim ve Bugün”, Açık Ses, s. 2.
• Sılay, Celâl, (13 Mart 1947), “Yeni Bir Şair Nesli Var Mıdır?”, Millet, s. 13.
• Sılay, Celâl, (22 Şubat 1950), “Yeni Her Hafta Şairleri”, Her Hafta, S. 134: s. 12.
• Sılay, Celâl, (4 Mart 1950), “Yeni Her Hafta Şairleri”, Her Hafta, S. 135: s. 19.
• Sılay, Celâl, (Nisan 1955), “Sanat Çekirdeği”, Doğu-Batı, S. 18: s. 2.
• Sılay, Celâl, (7 Aralık 1955), “Edebiyat Sönüyor mu?”. Yeni Memleket, S. 763: s. 2.
• Sılay, Celâl, (1 Mart 1956), “Ediplerimizle Konuşmalar: Celâl Sılay”, Konuşan: Selma Yazoğlu. Yirminci Asır, S. 185: s. 9.
• Sılay, Celâl, (11 Temmuz 1958), “Şiir Dilinin Kitabilikten Kurtuluşu”, Yeni Gazete, s. 2.
• Sılay, Celâl, (Aralık 1967), “Cumhuriyet Şiiri”, BP Hayat, S. 18: s. 14.
• Sılay, Celâl, (1969), Söz-Eylem, İstanbul: Yeni İnsan Yayını.
• Sudi, Nevzat, (2004), Küllük Anıları, İstanbul: Mephisto Yayınları.
• Taner, Haldun, (2019), Ölürse Ten Ölür Canlar Ölesi Değil, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Toprak, Ömer Faruk, (1977), “Yazınımızda Toplumcu 40 Kuşağı Olgusu”, Türkiye Yazıları, S. 9: s. 12.
• Vakit (4 Ağustos 1944), “Celâl Sılay’ın Cevabı: Bugünkü Edebiyatımız”, Vakit, s. 2.
• Yelken, (Eylül 1959), “Celâl Sılay Diyor ki”, Yelken, S. 32: s. 10-11.
• Ulutaş, Nurullah (2000). Celal Sılay’ın Hayatı Sanatı ve Eserleri. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.