MASLOW’UN İHTİYAÇLAR HİYERARŞİSİ BAĞLAMINDA BATTAL GAZİ

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 30, 412 - 425, 17.03.2022

Mustafa Metin

Öz

Battal Gazi, ilk dönem Anadolu gazileri arasında tanınmış şahsiyetlerden birisidir. Anadolu coğrafyasında teşekkül etmiş ilk Türk destanı da Battal Gazi destanıdır. Bu destanda Battal Gazi belirli bir süreçten sonra gazilik mertebesine ulaşmıştır. Bu süreçte, Battal Gazi’nin gaziliğe ulaşması aşama aşama gerçekleşmiştir. Destan boyunca Battal Gazi her bir aşamada belirli ihtiyaçlarını karşılamış ve bir sonraki aşamaya geçmiştir. Battal Gazi’nin destan boyunca geçirdiği bu aşamalar Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi kuramındaki aşamalarla örtüşmektedir. Maslow'a göre insanların ihtiyaçlarının kaynağı güdülenmedir ve Maslow, bireylerin güdülenmelerinin altında yatan nedenleri ihtiyaçlara odaklanarak açıklamıştır. Bireyin ihtiyaçları ve bu ihtiyaçların giderilmesine yönelik istekler motivasyon üzerinde etkilidir ve bireyin davranışlarına yön verir. Bireylerin hedeflerini gerçekleştirmeye çalışırken ortaya çıkan bu ihtiyaçlarını karşılaması bir düzen içerisinde olur. Maslow; İhtiyaçlar Hiyerarşisi’ni fizyolojik, güvenlik, ait olma ve sevgi, takdir edilme ve saygı, kendini gerçekleştirme olmak üzere beş basamakta sınıflandırmıştır. Bu çalışmanın amacı; Battal Gazi destanında Battal Gazi’nin fizyolojik, güvenlik, ait olma ve sevgi, takdir edilme ve saygı ihtiyaçlarını karşıladıktan sonra kendini gerçekleştirme basamağında ortaya çıkan gazi tipini ortaya koymaktır. Çalışmada Battal Gazi’nin ihtiyaçları ile ilgili veriler Manisa İl Halk Kütüphanesinde bulunan el yazması Battalname’den alınmıştır. Battalname’nin içerik çözümlemesi yapılmış, konu ile ilgili olabilecek veriler elde edilmiştir. Elde edilen veriler Malow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi kuramına göre değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Battalname, Battal Gazi, destan, Maslow, gazilik

Kaynakça

• Aktaş, Ezgi. 2018. “Abraham Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi Kuramına Göre Günümüzde Kadına Yönelik Tüketim Analizi”. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Atkinson, C. Richard. Diğerleri. 2019. Psikolojiye Giriş (çev. K. Atakay, M. Atakay, A. Yavuz). İstanbul: Arkadaş Yayınları.