Yabancı Dil Öğretiminde Konuşma Becerisinin Geliştirilmesi ve Ölçme Değerlendirme Süreçlerine Yönelik Düşünceler: Öğretici Yeterlikleri

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 2, 189 - 204, 01.09.2020

Ezgi İnal

Öz

Yabancı dil öğretimi, öğrenicinin dört temel dil becerisine sahip olması ile birlikte hedef dilde iletişim becerileri kazanabilmesi süreçlerini içerir. Bu bağlamda yabancı dil öğrenenlerin, konuşma becerisinde başarılı sayılabilmeleri için temel gereksinimlerinden biri Avrupa ortak dil çerçeve metninde de yer aldığı üzere sözlü üretim becerisi kazanabilmeleri; bir diğeri ise rahat ve akıcı bir biçimde diyalog kurabilmeleri, bir başka ifade ile öğrendiği dilin toplumuna ait iletişim ortamlarında sosyal aktör olarak aktif bir biçimde yer alabilmeleridir. Yabancı dil öğrenen bireylerin konuşma becerilerini geliştirebilmeleri için kişisel çabalarının yanında öğreticinin tutumu, tercihleri ve yönlendirmesi, öğrenmenin hedef düzeyde gerçekleşebilmesini sağlayan önemli etkenlerdendir. Ayrıca yabancı dil sınavlarında konuşma becerilerinin ölçme ve değerlendirilmesi sürecinde sınav sorumlusu öğreticilerin tutumu, uyguladıkları sınav stratejileri ve kişisel tercihleri de hedef dil sınavındaki başarı ve motivasyonun sağlanabilmesi için oldukça kritiktir. Bu çalışmada yabancı dil olarak Türkçenin öğretiminden hareketle sınıf içi konuşma uygulamalarının öğretici tercihleri ve yeterlikleri çerçevesinde şekillenmesi, konuşma sınavlarında standart ölçütler ve genel sınav kurallarının olmaması gibi nicel tespiti zor meselelere değinilmiştir. Çalışmada literatür taraması yapılarak yabancı dil öğretiminde konuşma becerisinin geliştirilmesi için verimli çalışmaların gerçekleştirilebilmesi, öğrenicilerin görev odaklı çalışmalarla sınıf dışında da desteklenebilmesi ve bunun kontrolünün sağlanabilmesi, tarafsız ve sağlıklı konuşma sınavlarının uygulanabilmesi için hangi unsurlara dikkat edilmesi gerektiği konuları vurgulanmıştır. Ayrıca öğretici yeterliklerinin konuşma becerisine yönelik hemen her süreçte ve sonuçtaki yeri tartışılmış, alan uzmanlarına bu çerçevede işlevsel tavsiyelerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Öğretici yeterlikleri, konuşma, dil becerileri, yabancı dil öğretimi, yabancı dil olarak Türkçenin öğretimi

Improvement of Speaking Skills in Foreign Language Teaching and Thoughts on Assessment and Evaluation Process: Instructors Competencies

Öz

Foreign language teaching involves the process of gaining of communication skills in the target language along with the instructor having four basic language skills. In this context, foreign language learners can gain oral production skills, as one of the basic requirements in the European common language framework text, in order to be considered successful in oral production. The other success in oral production is establishing easy and fluent dialog, in other words, foreign language learners should actively participate as actor in the communication environments in the society of the language they learn. To improve their oral production skills, not only the personal effort, but also Instructors’ attitude, preferences and guidance of instructor is the factor learning in become reality in target level. Additionally, not only the attitude of instructors, but also instructors’ strategies and personal preferences in the process of assessment and evaluation in foreign language exams is extremely important for achieving succeed and motivation in target language exam. In this study, based on the teaching of Turkish as a foreign language, the quantitatively difficult issues such as shaping in-class speech practices with the framework of instructor’s preferences and competencies, lack of standard criteria in speaking exams and general rules were mentioned. In this study, it was emphasized that efficient studies should be carry out to improve speaking skills in foreign language teaching by conducting literature review, that learners should be supported and controlled outside the classroom by task-oriented studies, which kind of elements should be considered in order to apply objective and correct speaking exams. In addition, the place of instructors’ competence is almost every result for speaking skill has been discussed and some advices were shared to the experts.

Anahtar Kelimeler

Instructors competence, speaking, language ability, foreign language teaching, Turkish as a foreign language teaching

Kaynakça

• Biçer, N. (2019). Öğrenen İhtiyaçlarının Belirlenmesi ve Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Program Geliştirme. E. Boylu, & L. İltar (Dü) içinde, Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi (s. 63-85). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Common European Framework of Reference For Languages: Learning, Teaching, Assessment Companion Volume with New Descriptors. (2018). Council of Europe.
• Çerçi, A. (2018). Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Konuşma Becerisini Ölçme Değerlendirmede Karşılaşılan Sorunlar Üzerine Yabancılara Türkçe Öğretenlerin Görüşleri. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(Özel Sayı), 3-16.
• Demircan, Ö. (2013). Yabancı Dil Öğretim Yöntemleri. İstanbul: DER Yayınları.
• Durmuş, M. (2013). Yabancılara Türkçe Öğretimi. Ankara: Grafiker Yayınları.
• Durmuş, M. (2019). Dil Öğretiminde Öğretici Yeterlilikleri ve Pedagojik Muhakeme Becerisi. Ankara: Grafiker Yayınları.
• Göçer, A. (2015). Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Konuşma Becerisinin Kazandırılması. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(2), 21-36.
• Günay, V. D. (2004). Dil ve İletişim. İstanbul: Multilingual Yayınları.
• Güneş, F. (2014). Konuşma Öğretimi Yaklaşım ve Modelleri. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 1-27.
• İnal, E. (2020). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğreticilerinin Eğitim Teknolojisi Standartları ile İlgili Öz Yeterliklerinin İncelenmesi. Turkophone, 7(1), 37-54.
• İşçan, A., & Karagöz, B. (2016). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Konuşma Becerisi Kazandırmada Filmlerin Kullanımı. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(4), 1265-1278.
• İşisağ, K. U., & Demirel, Ö. (2010). Diller İçin Avrupa Ortak Başvuru Metni’nin Konuşma Becerisinin Gelişiminde Kullanılması. Eğitim ve Bilim, 35(156), 190-204.
• Kılıç, Ş., & Tunçel, M. (2009). Yaratıcı Dramanın İngilizce Konuşmaya ve Tutuma Etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi, 9(2), 55-81.
• Kurudayıoğlu, M., & Sapmaz, S. (2016). Yabancı Dil Olarak Türkçe Konuşma Öğretimine Dair Öğretmen Bilişleri. ZfWT, 8(3), 85-102. Sarıçoban, A., Mete, F., Nurlu, M., Vargelen, H., Altunbay, M., & Özdemir, O. (2015). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Metodolojisi. (A. Sarıçoban, Dü.) Ankara: Anı Yayınları.
• Şenyiğit, Y., & Okur, A. (2019). Yabancılara Türkçe Öğretiminde Konuşma Becerisi ve Telaffuz Eğitimi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 52, 519-549.
• Temizyürek, F., Erdem, İ., & Temizkan, M. (2017). Konuşma Eğitimi. Ankara: Pegem Akademi.