Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Akran Değerlendirmenin Konuşma Becerisine Etkisi

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 1, 1 - 23, 01.03.2021

Emre Bayrakdar , Sadet Maltepe

Öz

Bu araştırmanın amacı, yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin konuşma becerilerinin geliştirilmesinde akran değerlendirmenin etkisini belirlemektir. Araştırma, ön test-son test deney gruplu desen kullanılarak yarı deneysel modelde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu Ankara Üniversitesi Türkçe ve Yabancı Dil Uygulama ve Araştırma Merkezinde (TÖMER) 2017-2018 eğitim-öğretim yılında C1 düzeyinde Türkçe öğrenimi gören 25 öğrenci oluşturmaktadır. Bu öğrencilerden seçkisiz yöntemle belirlenen 6 öğrenci hazırlıklı konuşma etkinlikleri yapmış; geriye kalan 19 öğrenci ise akran değerlendirme formlarını doldurmuşlardır. Çalışmada veri toplamak amacıyla Temizkan (2009) tarafından oluşturulmuş “Konuşma Becerisine Yönelik Akran Değerlendirme Formu” kullanılmıştır. Bu form; “içerik, dil ve anlatım, sunum” olmak üzere üç ana başlıktan, toplam otuz iki maddeden oluşmaktadır ve üçlü likert biçiminde derecelendirilmiştir. Araştırmada elde edilen verilerin çözümlenmesinde öncelikle değerlendiriciler arası uyumu gözlemlemek için sınıf içi korelasyon hesaplanmıştır. Sürekli verilerin normallik kontrolü Shapiro Wilk testi ile yapılmış ve ön test-son test karşılaştırmaları için Eşleştirilmiş T Testi kullanılmıştır. Araştırma sonunda yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde akran değerlendirmenin, konuşma becerisinin “dil ve anlatım, içerik, sunum” boyutlarını olumlu yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yabancı Dil Olarak Türkçe, Konuşma Becerisi, Akran Değerlendirmesi

Kaynakça

• Arı, B. & Top, M. B. (2018). Akran Değerlendirmenin Türkçeyi Yabancı Dil Olarak Öğrenen Öğrencilerin Yazılı Anlatımlarındaki Anlatım Bozukluklarını Gidermeye Etkisi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31 (Özel Sayı), 95-109.
• Bayat, Ö. (2010). İngilizce Yazılı Anlatım Derslerinde Uygulanan Akran ve Öz Değerlendirme Etkinliklerine Yönelik Öğrenci Görüşleri. Dil Dergisi (150): 70-81.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2018). Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri (25. Baskı). Ankara: Pegem Akademi yay.
• Durmuş, E. (2015). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (4. Baskı). Ankara: Anı yay.
• Dündar, M.S. (2016). Akran Değerlendirmesinin Uzaktan Eğitimde Kullanımı ve Akademik Başarıya Etkileri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Göçer, A. (2015). Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Konuşma Becerisinin Gelişim Durumunun Belirlenmesi. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, ÖS- II, 47-56.
• Güneş, F. (2017). Türkçe Öğretimi Yaklaşımlar ve Modeller (5. Baskı). Ankara: Pegem Akademi yay.
• Hamzadayı, E. (2015). Yabancılara Türkçe Öğretiminde C1 Düzeyinde Yazılı Akran Geribildirimlerine İlişkin Görünümler. Journal of World of Turks, 7(2), 287-298.
• Hamzadayı, E. & Çetinkaya, G. (2011). Yazılı Anlatımı Düzenlemede Akran Dönütleri: Dönüt Türleri, Öğrenci Algıları. AİBÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 11 (1), 147-165.
• Karateke Bayat, B. (2018). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Akran Değerlendirmesinin Öğrencilerin Yazma Kaygısına Etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nevşehir.
• Kaya, S. (2013). İşbirlikli Öğrenme ve Akran Değerlendirmenin Akademik Başarı, Bilişüstü Yeti ve Yardım Davranışlarına Etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sivas.
• Koban Koç, D. (2015). Türkçenin Yabancı/İkinci Dil Olarak Öğretiminde Beceri Öğretimi . A. Sarıçoban (Ed.). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Metodolojisi. Ankara: Anı yay.
• Koç, C. (2011). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Uygulamasında Akran Değerlendirmeye İlişkin Görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 11 (4), 965-1989.
• MEB. (2006). İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı (6, 7, 8. Sınıflar). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Taşkaya, S. M. (2018). Türkçe Öğretiminde Ölçme ve Değerlendirme. M. Yılmaz (Ed.) Yeni Gelişmeler Işığında Türkçe Öğretimi (2. Baskı). Ankara: Pegem Akademi yay.
• Taşköprü, G. (2017). Yabancı Dil Olarak Türkçe Sınıflarında Konuşma Becerisini Geliştirmeye Yönelik Materyal Hazırlama (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Temizkan, M. (2009). Arkan Değerlendirmenin Konuşma Becerisinin Geliştirilmesi Üzerindeki Etkisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (12), 90-112.
• Topçuoğlu Ünal, F. & Özer, D. (2016). Konuşma Becerisi ile İlgili Kaynakça Çalışması. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9 (47), 671-686.
• Ünalan, Ş. (2007). Sözlü Anlatım. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Yılmaz, İ. (2014). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Tamamlayıcı Ölçme ve Değerlendirme Yöntemlerinin Deyim Öğretiminde Kullanılmasına Yönelik Bir İnceleme (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Yiğit, F. & Kırımlı, B. (2015). Türkçe Öğretmenlerinin Alternatif Ölçme Değerlendirme Yöntemlerinin İşlevleri ve Kullanılma Sıklığı Hakkındaki Görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, 205, 64-86.