Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenenlerin İletişim Stratejilerini Kullanma Düzeylerinin Konuşma Kaygısına Etkisi

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 1, 71 - 105, 27.03.2024

Ezgi Nursemin Sönmez , Mehtap Özden

Öz

Bu araştırmanın amacı, yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin iletişim stratejilerini kullanma düzeylerinin konuşma kaygılarını etkisini incelemektir. Bu bağlamda araştırmada verilerin toplanıp ve değerlendirmesi sürecinde nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu çeşitli üniversitelerin Türkçe Uygulama ve Araştırma Merkezlerinde (TÖMER) öğrenim gören B1, B2 ve C1 düzeylerindeki toplam 245 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada Türkçe öğrenenlerin iletişim stratejilerini belirlemek amacıyla Yazıcı’nın (2018) Oral Communication Strategy Inventory (OCSI) (Sözlü İletişim Strateji Envanteri) Strategies for Coping With Speaking Problems- Konuşma Problemleriyle Başa Çıkma Stratejileri adlı ölçeği ile Türkçe öğrenenlerin konuşma kaygılarını belirlemek amacıyla Melanlıoğlu ve Demir (2013) ‘’Türkçe Öğrenen Yabancılar İçin Konuşma Kaygısı Ölçeği’’ kullanılmıştır. Veri setinde normal dağılım görüldüğünden verilerin analizi parametrik testler aracılığıyla gerçekleştirilmiştir. Bu bağlamda Türkçe öğrenenlerin konuşma problemleriyle başa çıkma stratejilerini kullanma düzeyleri ve konuşma kaygısı düzeylerini çeşitli değişkenler açısından incelenirken t-test ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Türkçe öğrenenlerin konuşma problemleriyle başa çıkma stratejilerini kullanma düzeyleri ve konuşma kaygısı düzeyleri arasındaki ilişkiyi ortaya koymak için Pearson korelasyon analizi, yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin konuşma problemleriyle başa çıkma stratejilerini kullanma düzeylerinin ve konuşma kaygısı düzeylerini yordama durumunu belirlemek için de çoklu doğrusal regresyon analizi yapılmıştır. Elde edilen veriler ışığında yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin iletişim stratejilerini kullanma düzeyleri ile konuşma kaygıları arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır.

Anahtar Kelimeler

Yabancı dil olarak Türkçe, Sözlü İletişim Stratejileri, Konuşma Kaygısı.

Kaynakça

• Aktaş, B. (2018). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen öğrencilerin sınıf içi kaygı durumlarının değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı- istatistik, araştırma deseni, spss uygulamaları ve yorum. Pegem Akademi.
• Boylu, E. ve Şen, Ü. (2015). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen İranlı öğrencilerin konuşma kaygılarının değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (12), 13-25.
• Demircan, Ö. (2013). Yabancı dil öğretim yöntemleri. Der Yayınları.
• Demirdaş, Ö., & Bozdoğan, D. (2013). Foreign language anxiety and performance of language learners in preparatory class. Turkısh Journal of Educatıon, 3(2), 4-13.
• Doğan, C. (2012). Sistematik yabancı dil öğretim yaklaşımı ve yöntemleri . İstanbul: Ensar.
• Erenoğlu, D. (2008). Mehmet Kaplan'ın dil üzerine görüşleri. A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, (36), 65- 80.
• Ergin, A. (2014). Eğitimde etkili iletişim. Anı Yayıncılık.
• Ergin, M. (2007). Türk dil bilgisi. Bayrak Yayım.
• Güngör, M. K. (2017). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin konuşma özyeterliliklerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 6(2), 1105-1121.
• Göçer, A., Tabak, G. ve Coşkun, A. (2012). Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi kaynakçası. TÜBAR, 73-126.
• Gömleksiz, M. N. (2000). Yabancı dil öğretiminde kullanılan yöntemler ve yöntem sorunu. Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 253-264.
• Güneş, F. (2011). '' Dil öğretim yaklaşımları ve Türkçe öğretimindeki uygulamalar ''. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 8(15), 123-148.
• Güngör, M. K. (2017). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin konuşma özyeterliliklerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 6(2), 1105-1121.
• Güzelderen, M. Ş. (2018). The relationship between university preparatory school students’ foreign anxiety levels and their use of oral communication strategies. (Unpublished master's thesis) Gazı University.
• Hengirmen, M. (2006). Yabancı dil öğretim yöntemleri ve tömer yöntemi. Engin Yayınları.
• Kalaman, M. Batu (2018). ''İletişimde kavramsal çerçeve: 2000 yılı sonrasında Türkiye'deki yayınlar üzerine bir inceleme''. II. Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kongresi. 11(1), s. 19-39. Selçuk İletişim.
• Kavasoğlu, M. (2011). Oral communication strategies used by Turkish students learning English as a foreıgn language: the development of '' oral communication strategy ınventory (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Mersin Üniversitesi.
• Kurudayıoğlu, M. (2003). ''Konuşma eğitimini ve konuşma becerisini geliştirmeye yönelik etkinlikler''. TÜBAR-XIII, 13, 287- 309.
• Melanlıoğlu, D. ve Demir, T. (2013). 'Türkçe öğrenen yabancılar ı̇çin konuşma kaygısı ölçeğinin türkçe formunun geçerlilik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Academic Social Science Studies, 3(6), 389-404.
• Memiş, M. R. ve Erdem, M. D. (2013). Yabancı dil öğretiminde kullanılan yöntemler, kullanım özellikleri ve eleştiriler. International Periodical For the Languages, Litarature and History of Turkish or Turkic, 8(9), 297-318.
• Özbay, M. (2016). Türkçe Özel Öğretim Yöntemleri I. Öncü Yayınları.
• Paker, T. (2015). İletişimsel dil öğretim yöntemi N. B. (ed) Dil Öğretimi içinde (s. 188-208), Pegem Akademi.
• Teng, H.-i. C. (2012). Analysis of communication strategies in EFL context. Atıner Conference Paper Serıes, 2-16.