Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Ders Kitaplarında 21. Yüzyıl Becerileri

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 2, 187 - 217, 30.09.2024

Dilek Cingöz , Ömer Kemiksiz

Öz

Bu araştırmanın amacı yabancı dil olarak Türkçe öğretimi ders kitaplarındaki okuma metinlerini 21. yüzyıl becerileri açısından incelemektir. Nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesiyle gerçekleştirilen çalışmanın veri setini Yeni İstanbul ve Yedi İklim Türkçe öğretim setlerinin B1, B2 ve C1 seviyesi ders kitapları oluşturmaktadır. Yeni İstanbul kitap setlerindeki toplam 53 ve Yedi İklim kitap setlerindeki toplam 180 okuma metni araştırma kapsamında ele alınmıştır. Elde edilen verilerin çözümlenmesinde betimsel analiz tekniği kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre Yeni İstanbul kitap setindeki okuma metinlerinde yer verilen 21. yüzyıl becerisi sayısının B1 ders kitabında 162, B2 ders kitabında 126 ve C1 ders kitabında 80 olmak üzere toplam 368 olduğu tespit edilmiştir. Yedi İklim kitap setindeki okuma metinlerinde yer verilen 21. yüzyıl becerisi sayısının ise B1 ders kitabında 197, B2 ders kitabında 146 ve C1 ders kitabında 131 olmak üzere toplam 474 olduğu belirlenmiştir. Yeni İstanbul ve Yedi İklim ders kitaplarında tüm seviyelerde en fazla yer alan temel becerinin “öğrenme ve yenilik becerileri” olduğu, bunu “yaşam ve kariyer becerileri”nin takip ettiği, “bilgi, medya ve teknolojileri becerileri”nin ise okuma metinlerinde en az yer alan temel beceri olduğu ortaya çıkmıştır. 21. yüzyıl alt becerilerinde ise “eleştirel düşünme” ve “problem çözme” becerisinin metinlerde en fazla yer verilen beceriler olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

21. yüzyıl becerileri, ders kitapları, yabancı dil olarak Türkçe öğretimi

Kaynakça

• Akçay, A. (2019). İngilizce dil öğretimi ders kitaplarının 21. yüzyıl becerileri açısından analizi: İletişim, iş birliği, eleştirel düşünme, yaratıcılık (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
• Alismail, H.A. ve McGuire, P. (2015). 21st century standards and curriculum: Current research and practice. Journal of Education and Practice, 6(6), 150-154.
• Atalay, N. (2015). Fen bilimleri dersinde öğrencilerin öğrenme ve yenilenme becerilerinin gelişiminde yavaş geçişli animasyon (slowmation) uygulaması (Yayımlanmamış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Aydın, E. ve Tunagür, M. (2021). Yabancı dil olarak Türkçe öğretim programının 21. yüzyıl becerileri açısından incelenmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(32), 349-374.
• Aydın, S. (2021). Yabancı dil hazırlık sınıfı öğrencilerinin 21. yüzyıl becerileri, başarı odaklı motivasyonları ve İngilizce öğrenmeye yönelik motivasyonları arasındaki ilişkiler (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bartın Üniversitesi, Bartın.
• Bal, M. (2018). Türkçe dersinin 21. yüzyıl becerileri açısından incelenmesi. Turkish Studies. 13(4), 49-64.
• Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: Nitel bir araştırma nasıl yapılır?. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388.
• Barası, M. (2020). 2018 Ortaokul Türkçe dersi öğretim programının 21. yüzyıl becerileri açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Baş, T. ve Akturan, U. (2017). Sosyal bilimlerde bilgisayar destekli nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Bektaş, M., Sellüm, F. S. ve Polat, D. (2019). 2018 hayat bilgisi dersi öğretim programının 21. yüzyıl öğrenme ve yenilikçilik becerileri açısından incelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 9(1), 129-147.
• Cerrah Özsevgeç, L. (2020). 21. yüzyılda eğitimle ilgili yönelimler. D. Ekiz ve H. Özmen (Eds.), Eğitime giriş içinde (ss. 300-319). Pegem Yayınları.
• Çelebi, M. ve Altuncu, N. (2019). 21. yüzyıl becerilerinin İngilizce öğretim programındaki yeri. 6. Uluslararası Multidisipliner Çalışmaları Kongresi, Eğitim Bilimleri Tam Metin Bildiri Kitabı, ss. 231-244.
• Demir, A. Y. ve Özyurt, M. (2021). Sosyal bilgiler dersi öğretim programı ve ders kitaplarının 21. yüzyıl becerileri bağlamında incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(2), 1254-1290.
• Deniz, S. ve Büyükalan Filiz, S. (2022). 21. yüzyıl becerileri ve tarihî gelişimi. S. Büyükalan Filiz (Ed.), 21. yüzyıl becerilerinin eğitime yansımaları içinde (ss. 1-42). Pegem Yayınları.
• Dilekçi, A. ve Karatay, H. (2021). Türkçe dersi öğretim programlarında 21. yüzyıl becerileri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 10(4), 1430-1444.
• Ekin, B. (2022). Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi programındaki B1 seviyesi kazanımlarının 21. yüzyıl becerileri açısından incelenmesi. Uluslararası Türkçe Öğretimi Araştırmaları Dergisi, 2(1), 1-19.
• Gelen, İ. (2017). P21-program ve öğretimde 21. yüzyıl beceri çerçeveleri (ABD uygulamaları). Disiplinlerarası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 15-29.
• Genç, S. Z. ve Eryaman, M. Y. (2008). Değişen değerler ve yeni eğitim paradigması. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 89-112.
• Güçlü, M. (2022). 21. yüzyıl becerileri için öğrenme ortaklığı. S. Büyükalan Filiz (Ed.), 21. yüzyıl becerilerinin eğitime yansımaları içinde (ss. 43-60). Pegem Yayınları.
• Gültekin, H. (2019). Türkçe dersi öğrenci çalışma kitaplarının 21. yüzyıl becerileri açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
• Güngör, B. (2022). Sosyal bilgiler öğretim programı ve ders kitaplarının 21. yüzyıl becerileri açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
• Güngör, H. (2021). 21. yüzyıl becerileri bağlamında yabancı dil olarak Türkçe öğretimi. H. E. Çocuk ve T. Soysal (Eds.), 21. yüzyıl becerileri ve Türkçe eğitimi içinde (ss. 187-196). Nobel Yayıncılık.
• Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Güven, Z. Z. ve Bülbül, A. (2023). Uluslararası öğrenciler için hazırlanmış ders kitaplarının 21. yüzyıl becerileri açısından incelenmesi: İstanbul kitap seti. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 13(1), 105-115.
• Güzelel, G. (2022). Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı ilköğretim öğretim programlarında 21. yüzyıl becerilerinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Karaca, S. (2021). Bilimsel araştırma yöntemleri. Gazi Kitabevi.
• Kılıç, Z. (2015). Hayat bilgisi dersinde öğrencilerin yaşam becerilerinin geliştirilmesinde etkin öğrenme uygulamaları (Yayımlanmamış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Kırgız, G. (2019). Türkçe dersiyle 21. yüzyıl becerilerinin ilişkilendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Kızılcakaya, S. (2022). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi için kullanılan kitapların 21. yüzyıl becerilerini yansıtma düzeyi. Edebiyat Bilimleri Dergisi, 3, 43-64.
• Koçin, B. ve Tuğluk, M. N. (2020). 2013 Okul öncesi öğretim programının 21. yüzyıl becerileri açısından incelenmesi. Ulakbilge 49, 621-649.
• Kotluk N. ve Kocakaya S. (2015). 21. yüzyıl becerilerinin gelişiminde dijital öykülemeler: Ortaöğretim öğrencilerinin görüşlerinin alınması. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(2), 354-363.
• Kozikoğlu, İ. ve Özcanlı, N. (2020). Öğretmenlerin 21. yüzyıl öğreten becerileri ile mesleğe adanmışlıkları arasındaki ilişki. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 9(1), 270-290.
• Kurudayıoğlu, M. ve Soysal, T. (2019). 2018 Türkçe dersi öğretim programı kazanımlarının 21. yüzyıl becerileri açısından incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 483-496.
• Mete, G. (2021). Ortaokul öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerinin incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 9(2), 492-509.
• Ocak, G. (2019). 21. yüzyılda eğitimde yeni yönelimler. K. Keskinkılıç (Ed.), Eğitime giriş içinde (ss. 327-350). Pegem Yayınları.
• Orhan Göksün, D. (2016). Öğretmen adaylarının 21. yy. öğrenen becerileri ve 21. yy. öğreten becerileri arasındaki ilişki (Yayımlanmamış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Ömeroğlu, E. (2016). Yabancılara Türkçe öğretimi için hazırlanmış ders kitaplarının incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Özcan, M. (2013). Okulda üniversite: Türkiye’de öğretmen eğitimini yeniden yapılandırmak için bir model önerisi, https://tusiad.org/tr/yayinlar/raporlar/item/7344-okulda-universite-turkiyede-ogretmen-egitimini-yeniden-yapilandirmak-icin-bir-model-onerisi (10.08.2023)
• Sarıtaş, B. (2019). Ortaöğretim Türk dili ve edebiyatı dersinin 21. yüzyıl becerileri açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
• Sarıtaş, B. ve Yılmaz, A. (2022). Ortaöğretim Türk dili ve edebiyatı dersinin 21. yüzyıl becerileri açısından incelenmesi. Milli Eğitim, 51(234), 1137-1160.
• Sayır, M. F. (2023). Türkçe ders kitaplarında 21. yüzyıl becerileri. E. Yağmur Şahin (Ed.), Türkçe öğretimi ders kitapları ve Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi üzerine araştırmalar içinde (s. 237-262). Paradigma Yayınları.
• Sığrı, Ü. (2022). Nitel araştırma yöntemleri. R. Altunışık vd. (Eds.), Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri yeni perspektifler içinde (ss. 471-511). Seçkin Yayıncılık.
• Silva, E. (2009). Measuring skills for 21st-century learning. Phi Delta Kappan, 90, 630-634.
• Şahin, S. (2023). Sosyal bilimlerde araştırma. Pegem Yayınları.
• Şimşek, P. (2023). Yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılan ders kitaplarındaki metinlerin 21. yüzyıl becerilerine uygunluğu. İnternational Journal of Eurasia Social Sciences, 14(52), 720-744.
• Tekerek, B., Karakaya, F. ve Tekerek, M. (2018). An investigation on undergraduate programs of teacher training regarding 21st century skills: Example of elementary mathematics and science. Education Conference Education 4.0 Studies, Ankara University, Faculty of Educational Sciences, 27-28 September 2018, Ankara.
• TMV. (2020). Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi programı. Türkiye Maarif Vakfı.
• Tok, M. (2013). Yabancılara Türkçe öğretimi ders kitaplarındaki yazma çalışmalarının değerlendirilmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 249-279.
• Ültay, E., Akyurt, H. ve Ültay, N. (2021). Sosyal bilimlerde betimsel içerik analizi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 10, 188- 201.
• Yalçın, S. (2018). 21. yüzyıl becerileri ve bu becerilerin ölçülmesinde kullanılan araçlar ve yaklaşımlar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 51(1), 183-201.
• Yalı, S. (2021). 21. Yüzyıl becerileri perspektifinden tarih eğitiminin yönü. İnsan ve İnsan, 8(27), 209-233.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, E. ve Alkış, M. (2019). 21. yüzyıl yeterlilikleri ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of International Lingual, Social and Educational Sciences, 5(1), 125-154.
• Zan, T. (2022). Hayat bilgisi dersi öğretim programının 21. yüzyıl becerileri açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.