ÇOKKÜLTÜRLÜLÜK DENEYİMLERİ VE ALTERNATİF BİR MODEL OLARAK “HALAT KÜLTÜR”

Yıl 2022, Sayı: 17, 123 - 140, 28.12.2022

Suat Alan

https://doi.org/10.53440/bad.1212941

Cited By: 1

Öz

Modern ulus devletlerin kuruluşu ile birlikte devletler arasında örülen kalın duvarlar, post-modern dönem ile birlikte yıkılmış ve sınırlar geçişken bir hal almaya başlamıştır. Buna bağlı olarak da farklı kültürler birbirleri ile temas kurmaya başlamıştır. Farklı kültürlerden insanların aynı devletler bünyesinde yaşamaya başlamaları beraberinde çokkültürlülük tartışmalarını getirmiş ve pek çok devlet de çok kültürlü politikalar geliştirmeye başlamıştır. Dünyada çok kültürlü politikaları başarı ile uygulayan devletlerin başında ise Kanada ve Avustralya gelmektedir. Türkiye de bünyesinde farklı ırk, din ve mezhepten unsurları barındırırken, son yıllarda yaşanan dış göçler ile birlikte özellikle Suriyeli mülteci sorunları ile karşılaşmıştır. Çokkültürlülük tartışmalarında "Mermer kültür", "Mozaik kültür", "Salata kasesi" gibi farklı metaforlar kullanılmaktadır. Bu metaforlara son yıllarda “Halat kültür” metaforu da dâhil edilmiştir. Bir Türk profesör olan Ertan Özensel’in önerdiği halat kültür metaforunun Türkiye’deki çokkültürlülük tartışmaları için teorik zemin sunacağı düşünülmektedir. Bu çalışmada halat kültür kavramının Türkiye’nin kültürel çeşitliliği açısından uygulanabilirliği ele alınmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Çokkültürlülük, Halat kültür, Kültürel çeşitlilik

Kaynakça

• AKTAY, Y. (2015). Küreselleşme Çokkültürlülük Sahicilik. İstanbul: Tezkire Yayıncılık.
• AKYİĞİT, H. (2017). Türkiye’de Ulus Devletin Dönüşüm Sürecinde Etnik Kimlikler: Sakarya İli Örneği. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• ALKIN, R. C. (2017). “In Search of New Paradigms in Multiculturalism Debates: Introduction to Özensel’s Rope Culture Model”. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi. 7 (12) , 177-192 .
• ALKIN, R. C. ve Birekul, M. (2017). Halat Kültür Modeli Ekseninde Türkiye’nin Uluslararası Öğrenci Politikası. O. Akgül (Editör), 3. Uluslararası Öğrenci Sempozyumu Bildiri Kitabı. İstanbul: Uluslararası Öğrenci Dernekleri Federasyonu (UDEF), 513-531.
• ARSLAN, F. (2016). Devlet Aklı Kürt Sorunu ve AK Parti. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• AYDIN, M. (2003). “Birlikte Yaşama Bağlamında Çokkültürlülük Sorunu”. Tezkire Dergisi, 35, 39-53.
• BAĞLI, M. ve Özensel, E. (2005). Çokkültürlü Vatandaşlık. Konya: Çizgi Kitabevi.
• BAŞARAN, E. (2017). “Çokkültürlülük Olgusunun Kanada Örneği Ekseninde İncelenmesi”. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi. 7 (12) , 237-253.
• CEYLAN, Y. (2021). “Türkiye’de Çokkültürlülük Örneği Olarak Suriyeliler”. Turkish Studies - Social, 16 (1), 113-130.
• ÇETİN, İ. (2016). “Türkiye’de Suriyeli Sığınmacıların Sosyal ve Kültürel Entegrasyonu”. Sosyoloji Dergisi, 34, 197-222.
• DOYTCHEVA, M. (2013). Çokkültürlülük. (İkinci Baskı). (Çev. T. Akıncılar Onmuş). İstanbul: İletişim Yayınları.
• DULKADİR, D. (2017) “Türkiye’deki Suriyeli Sığınmacı Krizi ve Suriyelilerin İç Hukuktaki Statüleri”. Doğu Anadolu Sosyal Bilimlerde Eğilimler Dergisi, 1 (2), 21-36.
• DUMAN, B. (2011) “Çokkültürlülükten Ricat Mı?”. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 3 (23), 207-239.
• DUMAN, M. Z. (2009). “Küreselleşme, Kimlik ve Çokkültürlülük”. YDÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 2 (1), 93-112.
• ERCİNS, G. ve Görüşük, L. (2016). “Türkiye’de ve Batı’da Çokkültürlülük Gerçeği”. Turkish Studies, 11 (2), 383-401.
• ERİNCİK, S. (2011). “Kimlik ve Çokkültürcülük Sorunu”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 52, 219-241.
• KYMLİCKA, W. (2015). Çokkültürlü Yurttaşlık. (İkinci Baskı). (Çev. Abdullah Yılmaz). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• MÜLTECİLER DERNEĞİ, (2022). Türkiye’deki Suriyeli Sayısı Ekim 2022, https:// multeciler.org.tr/turkiyedeki-suriyeli-sayisi/ (Erişim Tarihi: 25.10.2022).
• ÖZENSEL, E. (2013). “Doğu Toplumlarında ve Türkiye’de Birlikte Yaşama Arayışı: Çokkültürlülük Mü? Yoksa Yeni Bir Model Mi?”. Akademik İncelemeler Dergisi, 8, (3), 1-17.
• ÖZENSEL, E. (2014). “Homojenleştirme ve Ötekileştirme Sürecinden Ötekini Kabul Etmeye: Türkiye’de Farklılıklar ve Birlikte Yaşama Sorunu”. Sosyoloji Divanı, 4, 149-166.
• SAY, Ö. (2013). 21. Yüzyılda Ulus, Çokkültürlülük ve Etnisite. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• VATANDAŞ, C. (2002). Çok Kültürlülük. İstanbul: Değişim Yayınları.
• YILDIRIMALP, S., İslamoğlu, E. ve İyem, C. (2017). “Suriyeli Sığınmacıların Toplumsal Kabul ve Uyum Sürecine İlişkin Bir Araştırma”. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, 35, 107-126.