Çocuk Gelişimi Ön Lisans Öğrencilerine Göre “Çocuk” Kavramı

Yıl 2022, , 581 - 599, 28.06.2022

Hande Güngör , Hülya Gülay Ogelman

https://doi.org/10.51460/baebd.901081

Öz

Çocuk gelişimi öğrencilerinin çocuğa yönelik algıları, bakış açıları, onların sonraki yıllardaki tutumlarını etkileyebilir. Mesleği çocuklarla ilgili olan alanlardaki öğrencilerin çocuk kavramlarının ortaya konulması, gerek öğretmen eğitiminin standartlarının yükseltilmesi gerekse çocuk eğitimindeki kalitenin arttırılması adına önem taşımaktadır. Metaforlar, bir kavrama ilişkin bireylerin anlama sürecini ortaya konmasında bir araç olarak kullanılabilirler ve bu şekilde bireylerin kavram ile ilgili derin düşüncelerini ortaya çıkartılmasını sağlayabilirler. Bu çalışma, Denizli örneklemindeki Çocuk gelişimi ön lisans öğrencilerinin “çocuk” kavramına yönelik algılarının metaforlar aracılığı ile ortaya konulması amacı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu Çocuk Gelişim Programında öğrenim gören 270 (%52.6) birinci sınıf ve 243 (%47.4) ikinci sınıf olmak üzere toplam 513 öğrenci oluşturmaktadır. Nitel araştırma deseninde gerçekleştirilen araştırmanın verilerini katılımcıların çocuk kavramına yönelik metaforları içeren dokumanlar oluşturmaktadır. Araştırmanın sonuçlarında, öğrencilerin “çocuk” kavramına ilişkin 161 metafor geliştirdikleri belirlenmiştir. Bu metaforlardan 100’ü bir kez söylenmişken, 61 metafor birden fazla kez söylenmiştir. En sık belirtilen ilk üç metafor ise “çiçek”, “fidan” ve “ağaç” olmak üzere birbirleriyle oldukça ilişkili doğadaki kavramlar olduğu görülmektedir. Katılımcıların “çocuk” kavramına ilişkin algılarının 18 adet farklı kavramsal kategori oluşturduğu görülmüştür. Katılımcıların oluşturdukları metaforlar, kavramsal kategorilere göre sınıflandırıldığında en fazla metafor bulunan kategorinin “Yansıtıcı bir varlık olarak çocuk” olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Çocuk gelişimi,, Çocuk,, Metafor,

Kaynakça

• Akgün E. (2016). Okul öncesi öğretmen adaylarının “çocuk” ve “okul öncesi öğretmeni” kavramına ilişkin metaforik algıları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(4), 1652-1672.
• Akıncı Demirbaş, E. (2015). Çocuk gelişimi bölümü üniversite öğrencilerinin “çocuk” kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 295-303.
• Alpaslan, S., ve Kutanis, R. Ö. (2007). Bilimsel bilgi üretiminde metaforların rolü: Destek mi, Engel mi? Bilgi, 15 (2), 1-16.
• Eraslan, L. (2011). Sosyolojik metaforlar. Akademik Bakış Dergisi, 27, 1-22.
• Ercan, R. (2014). Anne babaların günümüzde sahip olduğu çocuk imgeleri. The Journal of Academic Social Science Studies, 30, 377-396.
• Fass, P. S. (2003). Children and Globalization. Journal of History. 36 (4), 963-977. Çocuklar ve Küreselleşme. Çeviren: Nihal Ahioğlu, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2004, cilt: 37, sayı: 1, ss. 141-155.
• Geary, J. (2012). I Is an other: The secret life of metaphor and how ıt shapes the way we see the World. New York: Harper Collins.
• Gülen, S., ve Dönmez, İ. (2020). Çocuk gelişimi programında okuyan öğrencilerin “çocuk” ve “çocuk gelişimi” kavramlarına yönelik metaforlarının belirlenmesi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15, 25, 3654-3683.
• Güncel Türkçe Sözlük (2020). https://sozluk.gov.tr/ Erişim tarihi: 06.07.2020.
• Jensen, D. F. N. (2006). Metaphors as a bridge to understanding educational and social contexts. International Journal of Qualitative Methods, 5(1), Article 4. Retrieved [date] from http://www.ualberta.ca/~iiqm/backissues/5_1/pdf/jensen.pdf. Erişim tarihi: 06.07.2020.
• Koçer, H., Ünal, F., ve Eskidemir Meral, S. (2015). Okul öncesi öğretmen adaylarının “çocuk” kavramına ve “öğretmen” kavramına ilişkin metaforlarının öğretmenlik uygulama planlamalarına yansıması. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4, 1, 171-185.
• Kuyucu, Y., Şahin, M., ve Kapıcıoğlu, O. (2013). Okul öncesi öğretmenlerinin “çocuk” kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2, 2, 43-53.
• Parın, K. (2017). Metaforlar: Hayat, anlam ve dil. Söylem Filoloji Dergisi, 2, 3, 149-151.
• Pesen, A. (2015). Ebeveynlerin “çocuk” kavramına yükledikleri metaforlar. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(15), 731-748.