Söylem Türlerinin Yabancı Dil Öğretiminde Materyal Olarak Kullanımı

Year 2025, Volume: 16 Issue: 1, 261 - 279

Özge Özbek

https://doi.org/10.51460/baebd.1574131

Abstract

Söylem, bir dilin günlük hayatta bir konuşucu tarafından, bir amaç ve ihtiyaç doğrultusunda belli bir kişiye veya topluluğa yönelik söylenen sözcükler veya cümleler bütünüdür. Fransızcanın yabancı dil olarak öğretiminde/öğreniminde Fransızların günlük yaşamından alınan söylemlerden veya söylem kesitlerinden yararlanılması öğrenenlerin doğal yolla dile maruz kalmasını sağlayacak; aynı zamanda belirtilen söylemler öğretmenlerin Fransızca özgün ders materyallerine ulaşmasını kolaylaştıracaktır. Fransızca gibi yabancı dil olarak öğrenilen bir dilin konuşulduğu ülkeden uzakta yaşayan öğrenenlerin o dile maruz kalması her zaman mümkün olmamaktadır. Ayrıca Fransızcayı yabancı dil olarak öğretenler de özgün ders materyaline erişebilme sıkıntıları yaşamaktadır. Fransızcanın yabancı dil olarak öğrenimi/öğretiminde söylemlere başvurmak her iki kesim için de avantaj sağlamaktadır. Söz konusu çalışma söylem çözümlemesinin bir çalışma alanı olarak Fransa’da ortaya çıkışıyla başlayıp sonrasında siyasi, medya, edebi ve öğretici söylem türleri üzerine odaklanmıştır. İlgili söylem türlerine ve alt kategorilerine örnekler verilerek sınıfta belirtilen söylem türlerinin nasıl kullanılabileceği ortaya koyulmuştur. Bazı yazarlara göre, "türlere özgü yeti" (Fr: la compétence générique) terimiyle anılan öğrenenin yabancı dilde söylem türlerini ayırt edebilme ve bu türlere başvurabilme yetisi, öğrenenin sosyokültürel bilgisini arttırmakta ve dolayısıyla iletişim becerisini geliştirmesini sağlamaktadır. Fransızcayı yabancı dil olarak öğrenenlerin söylem türlerini öğrenmesi şüphesiz bu türlere özgü yetilerini geliştirecek ve sonuç olarak iletişim becerilerini olumlu olarak etkileyecektir.

Keywords

Söylem türleri, Fransızcanın Yabancı Dil Olarak Öğretimi/Öğrenimi, Fransızca Ders Materyalleri

Using Discourse Types As Teaching Materials In Foreign Language Teaching

Abstract

Discourses are the utterances or sentences spoken by a speaker of a particular language in daily life, directed towards a specific individual or community, and expressed with a certain purpose and need. In the teaching and learning of French as a foreign language, utilizing discourse segments or excerpts derived from the daily lives of native French speakers will enable learners to be exposed to the language in a natural context. The specified discourses will also facilitate teachers’ access to authentic French instructional materials. Regular exposure to the language is not always feasible for learners residing far from countries where languages like French are spoken. Additionally, those teaching French as a foreign language often encounter challenges in accessing authentic instructional materials. In this context, incorporating discourse segments into the teaching and learning of French as a foreign language offers distinct advantages for both groups. The present study begins by tracing the emergence of discourse analysis as an academic field in France, subsequently focusing on political, media, literary, and pedagogical discourse types. Through the provision of examples for each discourse type and its subcategories, the study demonstrates how these specific forms of discourse can be effectively incorporated into classroom. According to some authors, the ability of learners to distinguish and utilize discourse types in a foreign language, referred to as "genre-specific competence" (Fr: la compétence générique), enhances their sociocultural knowledge and thus improves their communication skills. Undoubtedly, learning discourse types will develop the genre-specific competence of French learners as a foreign language, positively influencing their overall communicative abilities.

Keywords

Discourse types, Teaching/Learning French as a Foreign Language, French course materials

References

• Aydın, B. (2019). Enseignement du FLE: Les documents visuels utilisés dans l’étape d’anticipation et leurs représentations, SEFAD, 41, 227-244. https://doi.org/10.21497/sefad.586616. Erişim tarihi: 06.07.2024.
• Baylon, C. & Mignot, X. (2000). Initiation à la sémantique du langage. Éditions Nathan.
• Charaudeau, P. (2005). Le discours politique, Les masques du pouvoir. Éditions Vuibert.
• Charaudeau, P. (2011). Les médias et l’information. L’impossible transparence du discours. De Boeck.
• Charaudeau, P. & Maingueneau, D. (2002). Dictionnaire d’analyse du discours. Éditions du Seuil.
• Cicurel, F. (1994). Marques et traces de la position de l’autre dans les discours d’enseignement des langues, Les Carnets du Cediscor, 2, 93-104. http://journals.openedition.org/cediscor/582 Erişim tarihi: 25.06.2024.
• Cocton, M.-N., Cros, I., Mraz, C., Dupleix, D. & Ripaud, D. (2015). Saison 3 B1 Méthode de Français. Les Éditions Didier.
• Cocton, M.-N., Kohlmann, J., Rabin, M. & Ripaud, D. (2020). L’atelier B1. Agir, Coopérer, Apprendre. Méthode de Français. Les Éditions Didier.
• Combe, D. (1992). Les genres littéraires. Hachette Supérieur.
• Conseil de l’Europe (2001). Cadre européen commun de référence pour les langues: apprendre, enseigner évaluer. Didier. https://rm.coe.int/CoERMPublicCommonSearchServices/DisplayDCTMContent?documentId=09000016802fc3a8. Erişim tarihi: 22.06.2024.
• Denyer, M., Ollivier, C. & Perrichon, É. (2011). Version Originale 3, B1. Méthode de français. Éditions Maison des Langues.
• Dufour, S. & Parpette, C. (2017). Le cours magistral : interrogations didactiques et analyse de discours, Les carnets du Cediscor, 13, 61-72. https://journals.openedition.org/cediscor/1023 Erişim tarihi: 30.09.2024.
• Ercan, G. S. & Danış, P. (2019). Söylem, Söylem Çözümlemesi ve Eleştirel Söylem Çözümlemesi: Tanımları ve Kapsamları, DEÜ Edebiyat Fakültesi Dergisi, 527-552.
• Espinassy, L. (2008). Jouer avec les mots, tordre les outils: la production plastique au collège, Le Français dans le monde. Recherches et Applications. Du discours de l’enseignant aux pratiques de l’apprenant en classe de français langue étrangère, seconde et maternelle, 44, 169-177. http://fipf.org/sites/fipf.org/files/ra_44_juillet_2008.pdf Erişim tarihi: 2.08.2024.
• Fairclough, N. (2010). Critical Discourse Analysis: The Critical Study of Language. Longman.
• Gazizova, L. & Dunyasheva, L. (2016). The importance of the use of media discourse in foreign language teaching. 9th annual International Conference of Education, 5775-5783. https://library.iated.org/view/GAZIZOVA2016IMP. Erişim tarihi: 11.09.2024.
• Gee, J. P. (1999). An introduction to discourse analysis. Theory and method. Routledge.
• Gérard, C. (2019). Linguistique des genres : objet et méthode. Statut culturel des genres et variétés génériques. Linx, Revue des linguistes de l’université Paris X Nanterre, 78, s. 1-59.
• Germain, C. (1993). Évolution de l’enseignement des langues : 5 000 ans d’histoire. CLÉ International.
• Gezgin, S., Aygün, J. I., Yapar, A., Yücedoğan, G. & Ilgaz, C. (1998). Basın Sözlüğü. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları.
• Korkut, E. (2017). Söz ve Kimlik. Söylemler Bize Ne Söyler? Seçkin Yayıncılık.
• Le Bart, C. (1998). Le discours politique. PUF.
• Maingueneau, D. (2002). Analyse du discours. Dans P. Charaudeau ve D. Maingueneau (ed) içinde. Dictionnaire d’analyse du discours (s. 41-45). Éditions du Seuil.
• Maingueneau, D. (2002). École française d’analyse du discours. P. Charaudeau ve D. Maingueneau (ed) içinde, Dictionnaire d’analyse du discours (s. 201-202). Éditions du Seuil.
• Maingueneau, D. (2016). Analyser les textes de communication. Armand Colin.
• Mazière, F. (2018). L’Analyse du discours. 4e édition. Que sais-je ?
• Miles, M. B., Huberman, A. M. & Saldaña, J. (2014). Qualitative data analysis. A methods sourcebook. 3rd Edition. Sage.
• Öztin, D. (2022). Söz ve Eylem. Söylem Çözümlemesi Kavram-Kuram-Uygulama. Seçkin Yayınları.
• Queneau, R. (1998). Zazie dans le métro. Gallimard.
• Sönmez, V. & Alacapınar, F. G. (2019). Örneklendirilmiş Bilimsel Araştırma Yöntemleri (7. Baskı). Anı Yayıncılık.
• Sözen, E. (2017). Söylem: Belirsizlik, Mübadele, Bilgi / Güç ve Refleksivite. Profil Kitap Yayıncılık.
• Stalloni, Y. (2007). Les genres littéraires. Armand Colin.
• Todorov, T. (1978). Les genres du discours. Éditions du Seuil.
• Traverso, V. (2004). L’analyse des conversations. Nathan.
• TV5Monde, Enseigner le français.
• https://enseigner.tv5monde.com/fiches-pedagogiques-fle/dans-les-coulisses-du-marche-des-influenceurs
• https://enseigner.tv5monde.com/fiches-pedagogiques-fle/les-malheurs-de-sophie-de-la-comtesse-desegur
• https://leszexpertsfle.com/produit/pack-de-conversation-politique-et-institutions-b2/