Flora of Arıcak District (Elazığ – Türkiye)

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 2, 109 - 142, 30.08.2024

Yakup Yapar , Lütfi Behçet

Öz

As a result of the evaluation of 3200 vascular plant samples collected from Arıcak (Elazığ) district between 2017 and 2021, a total of 1122 taxa (962 species, 127 subspecies and 33 varieties) belonging to 87 families and 454 genera were determined. The distribution of the detected taxa to phytogeographic regions is as follows; Irano-Turanian 373 (33.2%), Mediterranean 97 (8.6%), European-Siberian 63 (5.6%) and 589 (52.5%) with multiregional or unknown phytogeographic region. The first 5 families containing the most taxa are; Asteraceae 146 (13%), Fabaceae 103 (9.1%), Poaceae 95 (8.4%), Brassicaceae 83 (7.4%) and Lamiaceae 67 (5.9%). The first 5 genera containing the most taxa are respectively; Trifolium 25 (2.2%), Astragalus 22 (1.9%), Silene 18 (1.6%), Galium 18 (1.6%), and Alyssum 14 (1.2%). 102 of the taxa identified as a result of the research are endemic. A new species (Prangos aricakensis Behçet & Yapar), a new subspecies (Ornithogalum malatyanum Mutlu subsp. aricakense Behçet & Yapar) were published as new taxa to science and also a species (Pentanema divaricatum Cass.) was published as a new record for the flora of Türkiye in the research area.

Anahtar Kelimeler

Arıcak, Elazığ, endemic, flora

Arıcak İlçesi (Elazığ – Türkiye) Florası

Öz

Arıcak (Elazığ) İlçesi’nden 2017-2021 yılları arasında toplanan 3200 vasküler bitki örneğinin değerlendirilmesi sonucu 87 familya ve 454 cinse ait toplam 1122 takson (962 tür, 127 alttür ve 33 varyete) belirlendi. Tespit edilen taksonların fitocoğrafik bölgelere dağılımı şu şekildedir; İran-Turan 373 (%33,2), Akdeniz 97 (%8,6), Avrupa-Sibirya 63 (%5,6) ve çok bölgeli veya fitocoğrafik bölgesi bilinmeyen 589 (%52,5). En fazla takson içeren ilk 5 familya sırasıyla; Asteraceae 146 (%13), Fabaceae 103 (%9,2), Poaceae 95 (%8,5), Brassicaceae 83 (%7,4) ve Lamiaceae 67 (%5,9). En fazla takson içeren ilk 5 cins ise sırasıyla; Trifolium 25 (%2,2), Astragalus 22 (%2), Silene 18 (%1,6) Galium 18 (%1,6), ve Alyssum 14 (%1,2) dür. Araştırma sonucunde belirlenen taksonlardan 102 tanesi endemiktir. Araştırma sahasında bilim dünyası için biri tür (Prangos aricakensis Behçet & Yapar), diğeri alttür (Ornithogalum malatyanum Mutlu subsp. aricakense Behçet & Yapar) kategorisinde iki yeni takson ve ayrıca bir tür (Pentanema divaricatum Cass.) ise Türkiye florası için yeni kayıt olarak yayınlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Flora, endemik, Arıcak, Elazığ.

Etik Beyan

Bu çalışmada etik kurul belgesine ihtiyaç yoktur

Kaynakça

• Akman, Y. (2010). İklim ve Biyoiklim (s. 1-352). Palme Yayınları, Ankara.
• Akman, Y., Ketenoğlu, O. ve Kurt, F. (2011). Vejetasyon Ekolojisi ve Araştırma Metodları (s. 1-345). Palme Yayınları, Ankara.
• APGIV, (2016). An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants. Botanical Journal of the Linnean Society 181: 1-20.
• Avcı, M. (2014). Türkiye’nin Bitki Çeşitliliği ve Coğrafi Açıdan Değerlendirmesi. Şu eserde; Akkemik, Ü. (ed.) Türkiye’nin Doğal-Egzotik Ağaç ve Çalıları I. Orman Genel Müdürlüğü Yayınları (s: 28-53). ISBN: 978-605-4610-48-8, MRK Baskı ve Tanıtım, Ankara.
• Behçet, L. ve Almanar, S. (2004). Anacyclus anatolicus (Asteraceae) a new species from Turkey. Ann. Bot. Fennici 41(4): 299-303.
• Behçet, L. ve Yapar, Y. (2020). Türkiye’den bazı kareler için yeni floristik kayıtlar. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi 9(4): 1482-1495.
• Behçet, L. ve Yapar, Y. (2021a). Asteraceae, Fabaceae ve Lamiaceae familyalarına ait B8 karesi için yeni floristik kayıtlar. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 11(3): 1792-1802.
• Behçet, L., ve Yapar, Y. (2021b). Çapakçur Vadisi (Bingöl) Buğdaygil (Poaceae) florası. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi 24(3): 539-553.
• Behçet, L., Yapar, Y. ve Sinan, A. (2014). Contribution to the flora of Turkey from B8 square (Bingöl, Elazığ/ Turkey). Biological Diversity and Conservation 7(3): 87-97.
• Behçet, L., Yapar, Y. ve Olgun, Ş. (2019). Prangos aricakensis (Apiaceae), a new species from eastern Turkey. Phytotaxa 401(1): 55-63.
• Boissieri, E. (1867-1888). Flora Orientalis 1-5. Genova.
• Cengiz, H., ve Behçet, L. (2023). Göynük Nahiyesi ve çevresinin (Karlıova/Bingöl) florası. Commagene Journal of Biology 7(1): 79-85.
• Cengiz, H., ve Behçet, L. (2022). Perisuyu Vadisi’nden (Yedisu-Karlıova/Bingöl) B8 karesi için yeni floristik kayıtlar. Commagene Journal of Biology 6(1) 11-19.
• Cheek, M., Lughadha, E. N., Kirk, P., Lindon, H., Carretero, J., Looney, B., Douglas, B., Haelewaters, D., Gaya, E., Llewellyn, T., Ainsworth, A.M., Gafforov, Y., Hyde, K., Crous, P., Hughes, M., Walker, B.E., Forzza, R.C., Wong, K.M. ve Niskanen, T. (2020). New scientific discoveries: Plants and fungi. Plants, People, Planet 2 (5): 371-388.
• Çakılcıoğlu, U. ve Civelek, Ş. (2011). Bakır Madeni -Tekevler Köyü arasında kalan bölgenin florası (Maden-Elazığ/Türkiye). Biological Diversity and Conservation 4(1): 54-66.
• Çetin, A., Behçet, L. (2022a). Koz Dağları’ndan (Genç-Bingöl) B8 Karesi için yeni floristik kayıtlar ve Lythrum volgense ile ilgili değerlendirmeler. Journal of the Institute of Science and Technology 12(2): 633-644.
• Çetin, A., Behçet, L. (2022b). Koz Dağı (Genç/Bingöl) ve çevresinin florası. Commagene Journal of Biology 6(1): 39-61.
• Davis, P. H. (1965-1985). Flora of Turkey and the East Aegean Islands. 1-9. Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Davis, P. H., Mill, R. R. ve Tan, K. (1988). Flora of Turkey and the East Aegean Islands. 10. University Press, Edinburgh.
• Demirpolat, A., Yıldırımlı, Ş. ve Kılıç, Ö. (2021). Sancak (Bingöl-Merkez) Beldesi ve çevresinin fulorası. Ot Sist. Bot. Dergisi 28(1-2): 157-192.
• Demirol, G. N., Kılıç, Ö. ve Yıldırımlı, Ş. (2020). Kuruca Köyü ile Bingöl arasındaki alanın fulorsı. Ot Sist. Bot. Dergisi 27(1-2): 191-233.
• DMİ, (2020). Meteroloji Bülteni. Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü. Ankara.
• Doğan, M., ve Akaydın, G. (2007). Synopsis of Turkish Acantholimon Boiss. (Plumbaginaceae). Botanical Journal of the Linnean Society 154: 397-419.
• Donner, J. (1990). Distribution maps to P.H. Davis. flora of Turkey 1-10. Linzer Biol. Beitr 22(2): 381-515.
• Ekim, T., Koyuncu, M., Vural, M., Duman, H., Aytaç, Z. ve Adıgüzel, N. (2000). Türkiye Bitkileri Kırmızı Kitabı. Türkiye Tabiatını Koruma Derneği ve Yüzüncü Yıl Üniv., Ankara.
• Ekim, T., (2014). Damarlı Bitkiler: Şu eserde: Güner, A. ve Ekim, T., (edlr.). Resimli Türkiye Florası 1: 159-162. Ali Nihat Gökyiğit Vakfı, Flora Araştırmaları Derneği ve Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
• Emberger, L. (1955). Une classification biogeographique des climats. Rec. Trav. Lab. Bot. Fac. Sc. 7: 3-43.
• Engin, A. (1990). Bingöl Dağı ve Çevresindeki Ilçelerin (Hınıs, Tekman, Çat, Varto, Karlıova) Bitkilerinin Floristik Araştırılması, (Doçentlik Tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Biyoloji Anabilim Dalı, Samsun.
• Erik, S. ve Tarıkahya, B. (2004). Türkiye Florası üzerine. Kebikeç 17: 139-163.
• Evren, H. (1985). Mastar, Kulp, Yaylım Dağlarının (Elazığ) Florası (Doktora Tezi). Fırat Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
• GBIF Secretariat (2021). Anacyclus nigellifolius Boiss. in GBIF Backbone Taxonomy. Checklist dataset “<https://doi.org/10.15468/39omei>, er. tar.:04 iv 2022”.
• Göktürk, R. S. ve Sümbül, H. (2014). A taxonomic revision of the genus Cephalaria (Caprifoliaceae) in Turkey. Turk. J. Bot. 38(5): 927-968.
• Güner, A., Özhatay, N., Ekim, T. ve Başer, K. H. C. (2000). Flora of Turkey and the East Aegean Islands 11. Edinburgh Univ. Press, Edinburgh.
• Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. ve Babaç, M. T. (2012). Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını, İstanbul.
• Güner, A., Kandemir, A., Menemen, Y., Yıldırım, H., Aslan, S., Ekşi, G. ve Çimen A. Ö. (edlr.) (2018). Resimli Türkiye Florası 2. ANG Vakfı Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Yayınları. İstanbul.
• IPNI, (2022). International Plant Names Index. Published on the Internet “<http://www.ipni.org>, er. tar: 31 iii 2022”.
• IUCN Standards and Petitions Subcommittee (2019). Guidelines for using the IUCN Red List Categories and Criteria. Ver. 14. -Prepared by the Standards and Petitions Subcommittee, “www.iucnredlist.org/documents/RedListGuidelines.pdf., er. tar: 31 iii 2022”.
• Karabacak, O., Yıldırım, H. ve Martin, E. (2014). Bellevalia pseudolongipes sp. nov. (Asparagaceae): a new species from Southeastern Anatolia, Turkey. Phytotaxa, 188(4): 209-217.
• Kılıç, Ö. ve Yıldırımlı, Ş. (2014a) Dikme (Kür) (Bingöl merkez) ve çevresinin florası. Ot Sist. Bot. Dergisi 21(1): 69-125.
• Kılıç, Ö. ve Yıldırımlı, Ş. (2014b). New native and cultivated species records for the squares in the flora of Turkey. Ot Sist. Bot. Dergisi 21(1): 47-68.
• Kılıç, Ö., Yıldırımlı, Ş. ve Kıranşan, K. (2017). Yüzenadalar (Bingöl-Solhan) Çevresinin Fulorası. Ot Sist. Bot. Dergisi 24(2): 131-172.
• Komarov, V. L. (1933-1964). Flora of the USSR. (English translation) 1-30. Akademiya Nauk SSSR, Moscow and Leningrad.
• Mutlu, B. ve Karakuş, Ş. (2012). A new species of Ornithogalum (Hyacinthaceae) from East Anatolia, Turkey. Turk. J. Bot. 36: 125-133.
• Özhatay, N., Kültür, Ş. ve Gürdal, B. (2013). Check-list of additional taxa to the Supplement Flora of Turkey VI. Journal of Faculty of Pharmacy of Istanbul University 43(1) : 33-83.
• Özhatay, N., Kültür, Ş. ve Gürdal, B. (2015). Check-list of additional taxa to the Supplement Flora of Turkey VII. Journal of Faculty of Pharmacy of Istanbul University 45(1): 61-86.
• Özhatay, N., Kültür, Ş. ve Gürdal, B. (2017). Check-list of additional taxa to the supplement flora of Turkey VIII. Istanbul Journal of Pharmacy 47(1): 31-46.
• Özhatay, N., Kültür, Ş. ve Gürdal, B. (2019). Check-list of additional taxa to the supplement flora of Turkey IX. Istanbul Journal of Pharmacy 49(2): 105-120.
• Perinçek, D. (1978) Palu- Karabegan-Elazığ-Sivrice-Malatya Alanının Jeolojisi ve Petrol İmkanları. TPAO, Rapor No:1361.
• Pimenov, M. G. ve Kljuykov, E. V. (2011). Two new species and a new combination in Turkish Dichoropetalum (Apiaceae). Ann. Bot. Fennici 48: 337-342.
• Podlech, D. and Zarre, S. H. (2013). A Taxonomic Revision of the Genus Astragalus L. (Leguminosae) in the Old World (with collaboration of M. Ekici, AA. Maassoumi & A. Sytin). Koenigstein, Germany.
• Raunkiaer, C. (1934). The Life Forms of plants and Statistical Plant Geography (s. 632).: Clarendon Press, Oxford.
• Rechinger, K. H. (1965-1977). Flora of Iranica. Graz. Academisch Druck u Cerlangsanstalt, Graz-Austria.
• Sinan, A., Behçet, L. (2014). Altıkardeş Dağı (Genç-Bingöl) ve çevresinin florası. Biological Diversity and Conservation 7(3): 98-116.
• Sonay, V. (2021). Sarıcan Beldesi (Karakoçan/Elazığ) Florası. (Yüksek Lisans Tezi). Ulusal Tez Merkezi (<https://tez.yok.gov.tr/>).
• Taşkın, T. (1991). Ergani’deki Ziyaret Dağı´nın florası. (Yüksek Lisans Tezi). Ulusal Tez Merkezi (<https://tez.yok.gov.tr/>).
• The Plant List (2013). Version 1.1. Published on the Internet; “http://www.theplantlist.org/, er. tar: 08 iii 2021”.
• Towsend, C. C. ve Guest, E. (1960-1985). Flora of Iraq 1,2,4-6,8,9. Ministry of Agriculture Repplic of Iraq, Baghdad.
• Tutin, T. G., Heywood, V. H., Burges, N. A., Moore, D. M., Valentine, D. H., Walters S. M. ve Webb, D. B. (1964-1981). Flora Europaea 1-5. Cambridge Unv. Press, Cambridge.
• URL, 1. http://www.aricak.gov.tr/ilemiz-hakkinda, er. tar.: 27 xi 2018”.
• Uslu, E. ve Babaç, M. T. (2019). A descriptive study of some Trifolium L.(Clover) taxa grown in Bolu Province. Tur. J. Bot. 43(5): 673-686.
• Uysal, T., Ertugrul, K. ve Tugay, O. (2007). Centaurea ochrocephala Wagenitz (Asteraceae): A new record flora of Turkey. Ot Sist. Bot. Dergisi 14(1): 11-16.
• Uzun, M. E. (2021). Akdağ’da (Elazığ-Bingöl) Doğal Ortam İnsan İlişkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
• Vural, M. (2006). Türkiye’nin Kırmızı Liste Taslağı, “<http://portal.milliparklar.gov.tr> er. tar.: 2006”.
• Yapar. Y. ve Behçet, L. (2017). Re-evaluation of some determıned endemic taxa spreadıng in Hiro Plateau (Adaklı-Bingöl) in terms of risk categories. Ekoloji 2017 Uluslararası Sempozyumu (s. 292-300), Kayseri.
• Yapar, Y. ve Behçet, L. (2018a). Hiro Yaylası (Adaklı-Bingöl/Türkiye) ve çevresinin florası. Biological Diversity and Conservation 11(3): 126-140.
• Yapar, Y. ve Behçet, L. (2018b). Re-evaluation of some endemic taxa in terms of risk categories. International symposium Ecology 2018 (s. 413.), Kastamonu.
• Yapar, Y. ve Behçet, L. (2020). A new subspecies of Ornithogalum malatyanum (Asparagaceae: Scilloideae) from eastern Anatolia, Turkey. Nord. J. Bot. 38(11): 1-5.
• Yapar, Y. ve Behçet, L. (2022). Pentanema divaricatum Cass. (Inuleae, Asteraceae), A new Plant Species Record for the Flora of Turkey. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi 25(6): 1401-1405.
• Yıldırımlı, Ş. (1995). Munzur Dağları (Erzincan-Tunceli) florası. Ot Sist. Bot. Dergisi 2(1): 1-78.
• Yıldırımlı, Ş. (1997). The chorology of the Turkish species of Apiaceae family. Ot Sist. Bot. Dergisi 4(2): 105-128.
• Yıldırımlı, Ş. (1999). The chorology of the Turkish species of Asteraceae family. Ot Sist. Bot. Dergisi 6(2): 75-123.
• Yıldırımlı, Ş. (2000). The chorology of the Turkish species of Boraginaceae family. Ot Sist. Bot. Dergisi 7(2): 257-272.
• Yıldırımlı, Ş. (2001a). The chorology of the Turkish species of Brassicaceae, Buddlejaceae and Buxaceae families. Ot Sist. Bot. Dergisi 8(1): 141-169.
• Yıldırımlı, Ş. (2001b). The chorology of the Turkish species of Cactaceae, Callitrichaceae, Calycanthaceae and Campanulaceae families. Ot Sist. Bot. Dergisi 8(2): 157-171.
• Yıldırımlı, Ş. (2002). The chorology of the Turkish species of Caryophyllaceae, Casuarinaceae, Celastraceae, Ceratophyllaceae and Cercidiphyllaceae families. Ot Sist. Bot. Dergisi 9(2): 175-199.
• Yıldırımlı, Ş. (2005). The chorology of the Turkish species of Fabaceae family. Ot Sist. Bot. Dergisi 12(1): 117-170.
• Yıldırımlı, Ş. (2007). The chorology of the Turkish species of Lamiaceae family. Ot Sist. Bot. Dergisi 14(1): 151-200.
• Yıldırımlı, Ş. (2008). The chorology of the Turkish species of Oleaceae, Onagraceae, Orobanchaceae and Oxalidaceae families. Ot Sist. Bot. Dergisi 15(2): 151-166.
• Yıldırımlı, Ş. (2009), The chorology of the Turkish species of Plumbaginaceae, Polemoniaceae, Polygalaceae, Polygonaceae, Portulacaceae, Primulaceae, Proteaceae and Punicaceae families. Ot Sist. Bot. Dergisi 16(2): 189-207.
• Yıldırımlı, Ş. (2010). The chorology of the Turkish species of Rafflesiaceae and Ranunculaeae families. Ot Sist. Bot. Dergisi 17(1): 199-224.
• Yıldırımlı, Ş. (2011a). The chorology of the Turkish species of Rosaceae family. Ot Sist. Bot. Dergisi 18(1): 191-235.
• Yıldırımlı, Ş. (2011b). The chorology of the Turkish species of Rubiaceae and Rutaceae families. Ot Sist. Bot. Dergisi 18(2): 173-198.
• Yıldırımlı, Ş. (2014). The chorology of the Turkish flowering Monocotyledones species of Dioscoreaceae, Hydrocharitaceae, Iridaceae, Juncaginaceae and Lemnaceae families. Ot Sist. Bot. Dergisi 21(2): 119-145.
• Yıldırımlı, Ş. (2015). The chorology of the Turkish tepaloid Monocotyledones species of Liliaceae Juss. s.l. family. Ot Sist. Bot. Dergisi 22(1-2): 67-119.
• Yıldırımlı, Ş. (2017). The chorology of the Turkish non tepaloid Monocotyledones species of Cyperaceae Juss., Juncaceae Juss. and Poaceae Bernhart (Gramineae) families. Ot Sist. Bot. Dergisi 24(2): 173-235.
• Zohary, M. (1966-1986). Flora Palaestina 1-4. Jerusalem Academic Press, Israel.