Ebeveynlerin Dijital Oyun İçeriklerine Dair Farkındalık Düzeyleri ve Bilgi Birikimlerinin Mevcut Ölçme Araçları İle Ölçümü

Yıl 2022, Cilt: 23 Sayı: 4, 530 - 535, 27.12.2022

Sefa Şahan Birol , Elif Birol

Öz

Bu çalışmanın amacı mevcut oyun oynama bozukluğu veya oyun bağımlılığı ölçme araçları ile ebeveynlerin dijital oyun içerikleri ile ilgili farkındalıklarının veya oyunlar ile ilgili bilgi birikimlerinin tespit edilebilme durumlarını ortaya koymaktır. Çalışmada derleme yöntemi kullanılarak internet ve oyun bağımlılığı ile ilgili geliştirilen ölçme araçları incelenmiştir. Alan yazında yapılan incelemede “Oyun Bağımlılığı”, “İnternet Oyun Oynama Bozukluğu”, “Bilgisayar Bağımlılığı”, “Dijital Oyun”, “Çevrimiçi Oyun”, “Video Oyun” anahtar sözcükleri kullanılarak doktora ve yüksek lisans tezlerinin tarama işlemleri için YÖK Ulusal Tez Merkezinden, makaleler ise Google Scholar ve Ulakbim veri tabanlarından yararlanılmıştır. Türkçe uyarlaması yapılan çalışmalara da orijinal ölçekler ile birlikte yer verilmiştir. Yapılan araştırma neticesinde alan yazında İnternet Oyun Oynama Bozukluğu, Ergenler İçin Oyun Bağımlılığı, Ergenler İçin Bilgisayar Bağımlılığı, Dijital Oyun Bağımlılık Eğilimi, Dijital Oyun Ebeveyn Rehberlik Stratejileri, Çocuklar İçin Dijital Oyun Bağımlılığı, Üniversite Öğrencileri İçin Dijital Oyun Bağımlılığı, Çocuklar İçin Bilgisayar Oyun Bağımlılığı, Çevrimiçi Oyun Bağımlılığı, Oyun Bağımlılığı Tanımlama Testi ve Çocuklar İçin Video Oyun Bağımlılığı ölçme araçlarına ulaşılmış ve ölçeklerin alt boyutları ile ölçmek istediği tutum ve davranışlar değerlendirmeye alınmıştır. Alan yazına bakıldığında oyun oynama bozukluğu veya oyun bağımlılığı ile ilgili ölçme araçlarının neredeyse tamamının oyunu oynayan bireylerin duygu durumlarını belirleme üzerine yoğunlaştığı ve bu konuda ebeveynlerin oyunlar ile ilgili farkındalıklarını veya oyunlar ile ilgili bilgi birikimlerini göz ardı ettiği gözlemlenmektedir. Bu sebeple, çocuklarının oynadığı dijital oyunlar ile ilgili ebeveynlerin farkındalığını ve bilgi birikimini farklı alt başlıklarda ölçebilecek bir ölçüm aracının geliştirilmesi önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Dijital oyun, ebeveyn, çocuk, ölçek, ölçme aracı

Measurement of Parents' Awareness Levels and Knowledge Accumulation on Digital Game Content with Existing Measurement Tools

Öz

The aim of this study is to determine the detection availability of parents’ digital game content awareness or their knowledge about digital games with current gaming disorder or game addiction measurement tools. In the study, the scales developed related to internet and game addiction were examined using the compilation method. In the literature review, Council of Higher Education Thesis Center have been utilized for searching of doctoral and master's thesis and Google Scholar and Ulakbim databases have been utilized for searching articles. The Turkish adaptation studies are also included with the original scales.As a result of the research; Internet Gaming Disorder Scale, Game Addiction Scale For Adolescents, Adolescent’s Computer Addiction Scale, Digital Game Addiction Tendency Scale, Digital Game Parental Mediation Scale, Digital Game Addiction Scale For Children, Digital Game Addiction Scale For University Students, Children’s Computer Game Addiction Scale, Onlıne Game Addıctıon Scale, The Gaming Addiction Identification Test And Videogame Addiction Scale For Children have been reached in the literature. Looking at the literature, it is observed that almost all of the measurement tools related to gaming disorder or game addiction are focused on determining the emotional states of individuals playing the game and the awareness of the parents about the games or their knowledge about the games are ignored. For this reason, it is important to develop a measurement tool that can measure the awareness and knowledge of parents about the digital games played by their children in different subheadings.

Anahtar Kelimeler

Digital game, parent, child, scale, measuring tool

Kaynakça

• 1. Yalçın IA, Erdoğan S. Ergen ve Genç Erişkinlerde Dijital Oyun Bağımlılığı: Güncel Bir Bakış, Türk Psikiyatri Dergisi 2016; 27(2):128-37.
• 2. Şimşek E, Yılmaz TK. Türkiye'de Yürütülen Dijital Oyun Bağımlılığı Çalışmalarındaki Yöntem ve Sonuçların Sistematik İncelemesi, Kastamonu Education Journal 2020; Vol. 28, No:4, 1851-1866.
• 3. Yılmaz B. E-Spor Oyuncularının Algıladıkları Sosyal Destek, Aile İklimi Ve Yetişkin Bağlanma Stillerinin Oyun Bağımlılığı Üzerine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı, Ankara, 2020.
• 4. Gentile DA. Pathological video game use among youth 8 to 18: A national study, Psychol Sci, 2009; 20:594-602.
• 5. Green BS, Sherry J, Lachlan K. Orientationsto video games among genderandage groups, Simul Gaming, 2010; 41:238- 259.
• 6. Kostak MA, Kocaaslan EN. Hastanede Yatarak Tedavi Gören 6-12 Yaş Çocuklarda Bilgisayar Oyunları Bağımlılık Düzeyleri, Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2020; 17(3), 231-7.
• 7. Griffiths MD, Davies MNO. Videogame Addiction: Does It Exist? Handbook Of Computer Game Studies, J. Goldstein, J. Raessens (Eds),Boston, MIT Pres, 2005; 359–368.
• 8. Lemmens JS, Valkenburg PM, Peter J. Development and validation of a Game Addiction Scale for adolescents, Media Psychology 2009;12, 77-95.
• 9. Sallayıcı Z, Yöndem ZD. Çocuklarda Bilgisayar Oyun Bağımlılığı Düzeyi İle Davranış Problemleri Arasındaki İlişki, Bağımlılık Dergisi 2020; 21(1):13-23.
• 10. Bhagat S, Jeong EJ, Kim DJ. The Role of Individuals’ Need for Online Social Interactions and Interpersonal Incompetence in Digital Game Addiction, International Journal of Human–Computer Interaction 2020; 36(5), 449-463.
• 11. Koç AK. Lise ve Üniversite Öğrencilerinde İnternet Oyun Bağımlılığı Sıklığı ve Etkili Faktörler, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Ankara, 2020.
• 12. Çakıroğlu S. İnternet Oyun Oynama Bozukluğu Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, İstanbul, 2018.
• 13. Ayas T, Çakır Ö, Horzum MB. Ergenler İçin Bilgisayar Bağımlılığı Ölçeği, Kastamonu Eğitim Dergisi 2011; Cilt:19 No:2, s. 439-448.
• 14. Budak KS. Okul Öncesi Dönem Çocukları İçin Dijital Oyun Bağımlılık Eğilimi Ölçeğinin Ve Dijital Oyun Ebeveyn Rehberlik Stratejileri Ölçeğinin Geliştirilmesi, Problem Davranışlarla İlişkisinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Temel Eğitim Anabilim Dalı Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı, Denizli, 2020.
• 15. Hazar Z, Hazar M. Çocuklar İçin Dijital Oyun Bağımlılığı Ölçeği, Journal of Human Sciences, 2017; 14(1), 203-216.
• 16. Hazar E, Hazar Z. Üniversite Öğrencileri İçin Dijital Oyun Bağımlılığı Ölçeği (Uyarlama Çalışması), Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi 2019; 4(2).
• 17. Horzum MB, Ayas T, Balta ÖÇ. Çocuklar İçin Bilgisayar Oyun Bağımlılığı Ölçeği, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 2008; Cilt 3, Sayı 30, s.76 – 88.
• 18. Kaya AB. Çevrimiçi Oyun Bağımlılığı Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı Ölçme ve Değerlendirme Bilim Dalı, Tokat, 2013.
• 19. Vadlin S, Aslund C, Nilsson KW. Development and content validity of a screening instrument for gaming addiction in adolescents: The Gaming Addiction Identification Test (GAIT), Scandinavian Journal of Psychology 2015; 56, 458–466.
• 20. Yılmaz E, Griffiths MD, Kan A. Development and Validation of Videogame Addiction Scale for Children (VASC), Int J Ment Health Addiction 2017; (15), s.869–882.
• 21. Ögel K. İnternet Bağımlılığı, İnternetin Psikolojisini Anlamak ve Bağımlılıkla Başa Çıkmak, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları 2012; s.47-60.
• 22. Jeong EJ, Kim DH. Social activities, self-efficacy, game attitudes, and game addiction, Cyberpsychol Behav Soc Netw 2011;14:213–221.
• 23. Özel M. Ergenlerin Denetim Odaklarına ve Algıladıkları Ebeveyn Çocuk Yetiştirme Tutumuna Göre Karar Verme Biçimlerinin İncelenmesi: Darıca İlçesi Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Ana Bilim Dalı, İstanbul, 2009.
• 24. Özhan S. Dijital Oyunlarda Değerlendirme ve Sınıflandırma Sistemleri ve Türkiye Açısından Öneriler, Aile ve Toplum, Eğitim, Kültür ve Araştırma Dergisi 2011; Cilt: 7, Sayı: 25.