Gümüşhane İlinde Yetişen Vişne (Prunus cerasus L.) Tiplerinin Pomolojik Özellikleri

Year 2016, Volume: 45 Issue: (Özel Sayı 1) 7. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 511 - 516, 31.03.2016

Saim Zeki Bostan , Halit Tanış

Abstract

Bu çalışma 2008-2009 yıllarında, Gümüşhane ili Merkez, Torul ve Kürtün ilçelerinde yetiştirilen vişne (Prunus cerasus L.) tiplerinin pomolojik özelliklerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Çalışmada 31 vişne tipinden üstün özelliklere sahip olan 4 tip seçilmiştir. Tiplerin seçiminde "tartılı derecelendirme" metodu kullanılmıştır. Tartılı derecelendirmede meyve ağırlığı, meyve suyu miktarı, meyve eti oranı, tat, SÇKM/TEA, gibi kriterler kullanılmıştır. Yıllar arasında küçük farklılıklar olmasına rağmen genel olarak benzer sonuçlar elde edilmiştir. Yapılan değerlendirme sonucunda ‘29V02’, ‘29V08’, ‘29V22’ ve ‘29V29’ vişne tiplerinin diğerlerinden daha üstün olduğu belirlenmiştir. Ümitvar tiplerde hasat 10 Haziran ile 5 Ağustos tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Çalışmada ümitvar olarak belirlenen 4 tipin, her iki deneme yılında (2008-2009) elde edilen sonuçlarının ortalamasına göre meyve ağırlığının 4.5-5.3 g; meyve iriliğinin 18.0-19.7 mm; meyve eti oranının %92.0-93.5; meyve suyu miktarının 566.8-753.0 ml/kg; tohum ağırlığının 0.3-0.4 g; tohum iriliğinin 8.8-9.0 mm; suda çözünür kuru madde miktarının (SÇKM) %15.0-16.7; titre edilebilir asitliğin (TEA) %1.3-1.9 ve SÇKM/TEA oranının da %8.8-12.2 arasında değiştiği saptanmıştır.

Keywords

Prunus cerasus , vişne , pomoloji , tip , seleksiyon , Gümüşhane

Pomological Traits of Sour Cherry (Prunus cerasus L.) Types in Gümüşhane Province of Turkey)

Abstract

This study was carried out to determine the pomological traits of sour cherry (Prunus cerasus L.) genotypes grown in Center, Torul and Kürtün provinces in Gümüşhane province in the Eastern Black Sea Region of Turkey in 2008 and 2009 years. "Weight-Ranked Method" was used to evaluate the genotypes. 31 sour cherry genotypes were determined in the experiment. According to weighted ranked method was done based on fruit weight, fruit juice content, fruit flesh percent, fruit flavor and total soluble solids/titratable acidity ratio 4 sour cherry genotypes were determined as promising genotypes from 31 sour cherry genotypes. As a result of this study, '29V02', '29V08', '29V22' and '29V29' genotypes were had the highest score of the examined sour cherry genotypes, respectively. In the promising genotypes, the harvest date was on 10 June to 5 August, fruit weight varied from 4.5-5.3 g, fruit size varied from 18.0-19.7 mm, fruit flesh percent varied from 92.0-93.5%, fruit juice content varied from 566.8-753.0 ml/g, seed weight varied from 0.3-0.4 g, seed size varied from 8.8-9.0 mm, total soluble solids varied from 15.0-16.7%, titratable acidity varied from 1.3-1.9% and total soluble solids/titratable acidity ratio varied from 8.8-12.2.

Keywords

Prunus cerasus , sour cherry , pomology , type , selection , Gümüşhane

References

• Anonim, 2009. http://www.gumushane.gov.tr/cografi.asp
• Anonim, 2014-a. http://faostat.fao.org/site/567/default.aspx#ancor
• Anonim, 2014-b. http://www.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul
• Apostol, J., 2005. New sour cherry varieties and selections in Hungary. Acta Hort. 667:123-126.
• Burak, M., Erbil, Y., Kaynaş, K., 2005. Clonal selection of ‘Kütahya’ sour cherry. Acta Hort. 667:159-164.
• Karaca, R., Akkök, F., Atlı, H.S., 1995. Vişne çeşit adaptasyon denemesi. Türkiye 2. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 1:243-247, 3-6 Ekim, Adana.
• Koyuncu, M.A., Dilmaçünal, T., Savran, H.E., Çağatay, Ö., 2005. SDÜ Ziraat Fakültesi Dergisi 2(1):53-5.
• Iezzoni, A.F., Sebolt, A.M., Wang, D., 2005. Sour cherry breeding program at Michigan State University. Acta Hort. 667:131-134.
• Önal, K., 2002. Ege Bölgesi’nden toplanan vişne (Prunus cerasus L.) gen kaynakları materyalinin değerlendirilmesi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 15(2):39-44.
• Öz, F., 1988. Kiraz, Vişne. TAV Yayın No:16 Yalova.
• Özçağıran, R., 1977. Kiraz , Vişne. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No.328, İzmir.
• Özçağıran, R., Ünal, A., Özeker, E., İsfandiyaroğlu, M., 2005. Ilıman İklim Meyve Türleri Sert Çekirdekli Meyveler. Cilt.1, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No:553, 229s, İzmir.
• Schuster, M., Wolfram, B., 2005. Sour cherry breeding at Dresden-Pillnitz. Acta Hort. 667:127-130.
• Sergiu, B., Stoian, I., 1996. Genetic resources in the Romanian sour cherry breeding program. Acta Hort. 410:81-86.
• Tekintaş, F.E., Cangi, R., Koyuncu, M.A., 1991. Van ve çevresinde yetiştirilen mahalli vişne çeşitlerinin morfolojik ve pomolojik özellikleri üzerinde bir araştırma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 1(1):71-90. Van.
• Webster, A.D., Looney, N.E., 1996. World Distribution of Sweet and Sour Cherry Production: National Statistics. Cherries :Crop Physiology Production and Uses, 2:513, Cambridge.
• Yarılgaç, T., Kadan, H., 2002. Morphological and pomological traits of ‘Kütahya’ sour cherry (Prunus cerasus) grafted on rootstocks of Prunus avium and Prunus mahaleb in Van conditions. Indian J. Agric. Sci. 72(6):358-361.