Anaç Uzunluğunun Açık Köklü Asma Fidanı Üretiminde Fidan Randımanı ve Kalitesine Etkisi

Year 2018, Volume: 47 Issue: (Özel Sayı 1) Türkiye 9. Bağcılık ve Teknolojileri Sempozyumu, 467 - 475, 28.06.2018

Rüstem Cangi , Muhammet Yasin Güler

Abstract

Aşılı asma fidanının iki tipi (açık köklü ve kaplı) vardır. Aşılı asma fidanı üretiminde kullanılan çeliklerin standart uzunluğu 30-35 cm’dir. Asma fidanlarının bu standart tipi dünyada en fazla kullanılan ölçüdür. Son yıllarda bağlarda eksik yerlerin tamamlanması ve farklı avantajları nedeniyle yüksek gövdeli aşılı asma fidanları kullanılmaktadır. Bu araştırmada, açık köklü aşılı asma fidanı üretiminde çelik uzunluğunun etkilerini ortaya koymak amaçlanmıştır. 5BB, 110R, 41B ve Ramsey anaçlarına ait çelikler üç farklı uzunlukta (35 cm, 55 cm ve 75 cm) boylandıktan sonra, Narince üzüm çeşidine ait kalemler ile omega kesiti açan aşı makinesi ile masa başında aşılandı. Açık köklü fidanlarda fidan randımanı ve birinci boy fidan randıman değerleri saptandı. Uygulamalarda fidan randımanı %4 (Ramsey, 75 cm) ile %45.2 (Ramsey, 35 cm); Birinci boy fidan randımanı ise %3 (Ramsey, 75 cm) ile %34 (41B, 55 cm) arasında değişmiştir. Toplam fidan randımanı 41B kombinasyonu hariç, diğer kombinasyonlarda çelik uzunluğunun artması ile azalmıştır. Fidanlarda en iyi sürgün ve kök gelişimi sırasıyla 35 cm ve 55 cm çelik uzunluklarından elde edilmiştir. 75 cm çelik uzunluğunda en iyi performans 5BB ve 41B anaçlarına ait kombinasyonlardan elde edilmiştir.

Keywords

Vitis vinifera L. , aşılama , asma anacı , çelik uzunluğu , fidan randımanı

The Effect of Rootstock Cutting Length on Final Take and Quality in The Production of Grafted Grapevines Sapling with Bare Root

Abstract

There are two types of grapevine plant (bare roots and potted). The standard cutting length (30-35 cm) is used in the production of grafted plants. This standard type of grapevine plants is the most used in the world today. Grafted grape plants with high stem have been used because of different advantages and replacement plants in existing vineyards in recent years. In this study, the effects of cutting length on grafted grapevine plants with bare roots were investigated. The dormant cuttings of 5BB, 110R, 41B and Ramsey rootstocks were grouped by their length (35 cm, 55 cm and 75 cm), then scions of Narince cultivars were grafted at bench by omega grafting machine on 5BB, 110R, 41B and Ramsey rootstocks. The final take and first grade final take of bare root grafted saplings were evaluated. Final take ratios were ranged from 4% to (Ramsey, 75 cm) 45.2% (Ramsey, 35 cm). The ratios of first grade sapling were varied from 3% (Ramsey, 75 cm) to 34% (41B, 55 cm). The ratios of total were decreased with increasing in cutting length except for 41B. The best shoot and root growing of grafted plants were obtained from 35 cm and 55 cm cutting length, respectively. However, the best performance in 75 cm cutting application was obtained 5BB and 41B rootstock cuttings.

Keywords

Vitis vinifera L. , grafting , grapevine rootstock , cutting length , final take

References

• Oraman, M.N., 1972. Bağcılık Tekniği 2. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No: 470, Ankara.
• Çelik, H., Ağaoğlu, Y.S., Fidan, Y., Marasalı, B., Söylemezoğlu, G., 1998. Genel Bağcılık. Sunfidan A.Ş., Mesleki Kitap Serisi: 1, Ankara, 253s.
• Anonim, 1995. TS 3981 Asma Fidanı. TSE, Ankara.
• Anonim, 2016-b. http://www.richter.fr/en/vine-nursery-richter-france/32-categoryanglais/category-produits/category-plants-vigne (Erişim: 2016).
• Anonim, 2016-c. HI-STEM™ Tall Vines-Ormond Nurseries
• Anonim, 2015. http://ormondnurseries.co.nz/cms/uploads/pdf/hi-stem-info.pdf
• Kısmalı, İ., 1978. Yuvarlak Çekirdeksiz Üzüm Çeşidi ve Farklı Amerikan Asma Anaçları ile Yapılan Aşılı-Köklü Asma Fidanı Üretimi Üzerinde Araştırmalar (Doçentlik Tezi). 102s.
• Etker, M., 2015. Anaç Çapının Tüplü Asma Fidan Randımanı, Kalitesi ve Bağda Fidan Gelişimi Üzerine Etkisi (Yüksek Lisans Tezi). GOÜ Fen Bilimleri Enstitüsü 51s.
• Öncel Deveci, G., 2015. Aşılama Öncesi Çeliklere Yapılan Bazı Uygulamaların Aşı Başarısı, Asma Fidanı Randıman ve Kalitesine Etkisi (Yüksek Lisans Tezi). GOÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, 46s.
• Yangözgül, Y., 1994. Kısaltılmış Standart Çelikler Kullanarak Aşılı Köklü Asma Fidan Üretimi (Yüksek Lisans Tezi). Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 38s.
• Çelik, M., Çelik, M., Kadıoğlu, S., Çelik, E., Kocamaz, R., Yalçın ve M.T., Özkaya, 1995. Türkiye’de Meyve ve Asma Fidanı Kullanımı ve Üretimi. TMMOB Ziraat Müh. Odası 4. Teknik Kongresi, 9-13 Ocak, 2: 941-965.
• Banta, E., Baractura, M., 1985. Some Prelimary Results in Producing and Establishing Grapevine Grafts of Different Length. Hort. Abs. 55: 10.
• Ophel, K.M., Jones, D.A., Kerr, A., 1990.Molecular Cloning of Cell Wall Degrading Enzymes from A. tumefaciens biovar-3. (Abstr.) Phytopathology, 80(1990): 98.
• Sağlam, H., Yağcı, A., Sağlam, Ö.Ç., 2005. Bazı Amerikan Asma Anaçlarında IBA Kullanımının Fidan Kalite ve Randımanına Etkileri Üzerine Araştırmalar. Türkiye 6. Bağcılık Sempozyumu, Tekirdağ, 1: 554-560.
• Küçükyumuk, C., 2009. Aşılı Asma Fidanı Üretiminde Farklı Sulama Aralıkları ve Malç Uygulamalarının Fidan Randımanı ve Kalitesi Üzerine Etkileri (Doktora Tezi). SDÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Isparta, 188s.
• Sucu, S., Yağcı, A., 2015. Aşılama Öncesi Amerikan Asma Anaçlarına Ön Bekletme Uygulamalarının Fidan Randımanı Üzerine Etkileri. Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi A27: 450-456, Konya.
• Kurt, O., 2015. Aşılama Öncesi ve Kaynaştırma Sonrası Çelikleri Suya Daldırma Sürelerinin Fidan Randıman ve Kalitesine Etkisi (Yüksek Lisans Tezi). GOÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, 29s. Tokat.
• Kılıç, D., 2014. Kokteyl Mikoriza Uygulamalarının Aşılı Asma Fidanı Üretiminde Fidan Randıman ve Kalitesi Üzerine Etkileri (Doktora Tezi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 144s.
• Yağcı, A., S. Aydın, 2012. Açık Köklü Asma Fidanı Üretiminde Farklı Gölgeleme Oranlarının Fidan Randıman ve Kalitesine Etkileri. Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi A27: 146-153, Konya.
• Çelik, H., Ağaoğlu, Y.S., 1979. Aşılı Köklü Asma Fidanı Üretiminde Farklı Çeşit/Anaç Kombinasyonlarının Aşıda Başarı Üzerine Etkileri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yıllığı, Cilt: 29, Fasikül 1’den Ayrı Basım.
• Cangi, R., 1998. Asma Fidanı Gelişimine Anaçların Etkileri Üzerine Bir Araştırma. 4. Bağcılık Sempozyumu, 20-23 Ekim, Yalova, 377-382.
• Sivritepe, N., Türkben, C., 2001. Müşküle Üzüm Çeşidinde Farklı Anaçların Aşıda Müşküle Üzüm Çeşidinde Farklı Anaçların Aşıda Başarı ve Fidan Randımanı Üzerine Etkileri. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 15: 47-58.
• Baydar, N.G., Ece, M., 2005. Isparta Koşullarında Aşılı Asma Fidanı Üretiminde Farklı Çeşit/Anaç Kombinasyonlarının Karşılaştırılması. SDÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 9-3.
• Dardeniz, A., Şahin, A.O., 2005. Aşılı Asma Fidanı Üretiminde Farklı Çeşit ve Anaç Kombinasyonlarının Vejetatif Gelişme ve Fidan Randımanı Üzerine Etkileri. Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Bahçe 43(2): 1-9.
• İşçi, B., Altındişli, A., Kacar, E., Dilli, Y., Soltekin, O., Önder, S., Ünal., A., Savaş, Y., 2015. Farklı Asma Anaçları ile Aşılı Red Globe Üzüm Çeşidinin Fidan Randımanı Üzerine Bir Çalışma. Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi 27: 17-26.
• Köse, B., Çelik, H., Karabulut, B., 2015. Determination of Callusing Performance and Vine Sapling Characteristics on Different Rootstocks of Merzifon Karası Grape Variety (Vitis vinifera L.). Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi 30(2): 87.
• Çelik, H., Odabaş, F., 1995. Farklı Anaçlar Üzerine Aşılanan Bazı Üzüm Çeşitlerinde Aşı Tipi ve Aşılama Zamanlarının Fidanların Büyüme ve Gelişmesi Üzerine Etkileri. Türkiye 2. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 03-06.10.1995, Adana.
• Çelik, M. ve S. Gargın, 2009. Bazı Amerikan Anaçlarının Köklenme Yetenekleri Üzerine Indol-Bütirik Asit (IBA) Dozları ve Çelik Kalınlıklarının Etkileri. 7. Türkiye Bağcılık ve Teknolojileri Sempozyumu, 5-9 Ekim 2009, Manisa, 2: 13-18.
• Türkben, C. ve N. Sivritepe, 2000. Aşılı Köklü Asma Fidanı Üretiminde Bazı Dışsal Uygulamaların Aşı Yerinde Kallus Oluşumu ve Kökleşme Üzerine Etkileri. 2. Ulusal Fidancılık Sempozyumu, Ödemiş/İzmir. 29s.
• Dardeniz, A., Sarıyer, A.A.T., 2013. Fidanlık Parsellerindeki Aşı Noktası Dikim Yüksekliğinin Açık Köklü Aşılı Fidan Randıman ve Gelişimi Üzerine Etkileri. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi 1(1): 9-13.
• Cangi, R., Durak, H., Yağcı, A., Bekar, T., Topçu Altıncı, N., Sucu, S., Etker, M., Güler, M.Y., Bilget, K., 2015. Farklı Gelişme Gücüne Sahip Anaçlarla Açık Köklü Asma Fidanı Üretiminde Aşılı Çelik Dikim Zamanının Fidan Randıman ve Kalitesine Etkisi. Bahçe 45: 656-661.
• Çelik, H., 1982. Kalecik Karası/41B Aşı Kombinasyonu İçin Ser Koşullarında Yapılan Aşılı-Köklü Fidan Üretiminde Değişik Köklenme Ortamları ve NAA Uygulamalarının Etkileri (Doçentlik Tezi), 73s. Ankara.
• Akman, İ., Ilgın, C., 1987. Tüplü Fidan Üretiminde Başarıyı Etkileyen Faktörler. TÜBİTAK Türkiye 1. Fidancılık Sempozyumu, 52s.
• Şen, A., Yağcı, A., 2016. Tüplü Asma Fidanı Üretiminde Farklı Köklendirme Yerlerinin Fidan Randıman ve Kalitesi Üzerine Etkileri. Meyve Bilimi 3(1): 22-28.
• Günen, E., Altındişli, A., 2017. Cabernet Sauvignon Üzüm Çeşidinin Bazı Amerikan Asma Anaçları ile Aşı Kombinasyonlarının Örtü Altı ve Açıkta Yetiştiricilik Koşullarında Tüplü Fidan Performanslarının Değerlendirilmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi (2017): 91-99.
• Karauz, A., Çelik, S., 2007. Değişik Dönemlerde Alınan Asma Aşı Kalemlerinde Gözlerin Uyanması ve Kallus Oluşumu Üzerine Soğukta Muhafazanın Etkileri. Bağcılık Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Tekirdağ, 17s.
• Yılmaz, N., 1970. Çelikle Çoğaltma ve Bununla İlgili Sorunlar. Tarım Bakanlığı, Ziraat İşleri Genel Müdürlüğü, D150.
• Çelik, H., 1985. Aşılı-Köklü Asma Fidanı Üretiminde Başarıyı Etkileyen Etmenler. Türkiye 1. Bağcılık Sempozyumu, 1: 139-153, Ankara.
• Kelen, M., 1994. Bazı Uygulamaların Aşılı Köklü Asma Fidanı Üretiminde Fidan Kalite ve Randımanı Üzerine Etkileri ile Aşı Kaynaşmasının Anatomik ve Histolojik Olarak İncelenmesi Üzerine Araştırmalar (Doktora Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 131s.
• Rodoplu, N. ve A. Dardeniz, 2015. Bağcılıkta Farklı Düzeylerde Oransal Nem Kaybına Uğratılmış Üretim Materyallerinin Canlılık ve Gelişim Potansiyellerinin Belirlenmesi. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi 3(1): 53-61.
• Doğan, A., 1996. Aşılı Asma Fidanı Üretiminde IBA, NAA ve Plastik Malç Uygulamalarının Fidan Randıman ve Kalitesine Etkileri (Doktora Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 89s.
• Kılıç, D., Yağcı, A., Karabulut, M., Sucu, S., Topçu, N., 2015. Farklı IBA Dozlarının 110R ve Ramsey Anaçlarına Aşılı Bazı Üzüm Çeşitlerinde Fidan Randımanı ve Kalitesi Üzerine Etkileri. Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi 27(2016): 137-145.
• Samancı, H., Uslu, İ., 1992. Aşılı-Köklü Asma Fidanı Üretiminde Randıman ve Kalitenin Çeşit Anaç Kombinasyonlarına Göre Değişiminin Araştırılması. Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü, Mersin.
• Akman, I., Ilgın, C., 1990. Tüplü Asma Fidanı Üretiminde Kullanılan Kap Materyalinin Fidan Randımanı ve Kalitesine Etkisi. Manisa Bağcılık Araştırma Enstitüsü, Yayın No: 36/4: 21.