TÜRK SAVUNMA SANAYİSİ SEKTÖRÜNDEKİ FİRMALARIN KURUMSAL SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK PERFORMANSININ ÖLÇÜMÜ: ASELSAN ÖRNEĞİ
Year 2024,
Volume: 8 Issue: 2, 299 - 318, 31.12.2024
Hakki Ayyildiz
,
Ahmet Öztel
Abstract
Bu çalışma, Türk savunma sanayisinin önde gelen firmalarından ASELSAN'ın 2020-2022 yılları arasındaki kurumsal sürdürülebilirlik performansını ekonomik, sosyal ve çevresel boyutlarda incelemektedir. Entropi ve MAIRCA gibi çok kriterli karar verme yöntemleri kullanılarak gerçekleştirilen analizlerde, her bir sürdürülebilirlik boyutunun yıllık performans sıralamaları belirlenmiştir. Bulgular, özellikle COVID-19 pandemisinin ekonomik faaliyetler üzerindeki etkisini göz önüne sermektedir. 2020 yılında ekonomik sürdürülebilirlik göstergeleri pandeminin kısıtlayıcı etkisiyle düşük bir seviyede seyrederken, 2021 ve 2022 yıllarında toparlanma eğilimi göstermiştir. Sosyal sürdürülebilirlik göstergelerinde iş gücü yapısındaki değişiklikler öne çıkmakta; çevresel göstergelerde ise enerji tüketimi ve karbon emisyon yönetimi gibi konularda çeşitli sorunlar gözlemlenmektedir. Bu bağlamda, çalışmanın ASELSAN’ın sürdürülebilirlik stratejilerini değerlendirmek ve geleceğe yönelik iyileştirmeler önerme açısından önemli katkılar sağladığı görülmektedir.
References
- Akçacı, T., & Güleç, O. (2024). Türkiye’De Geleneksel Olmayan Para Politikalarina Geçiş Sonrasi Bankalarin Bilanço Değişimleri Üzerine Bir Uygulama: 2010 Ve 2024 Dönemlerinin Entropi Ve Critic Yöntemleri Ile Analizi Ve Karşilaştirilmasi. İşletme Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi,, 7(2), 139-158.
- Aksoylu, S., & Taşdemir, B. (2020). Kurumsal Sürdürülebilirlik Performans Değerlendirmesi: Bist Sürdürülebilirlik Endeksinde Bir Araştırma. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi,, 13(1), 95-106.
- Alp, İ., Öztel, A., & Köse, M. S. (2015). Entropi tabanlı MAUT yöntemi ile kurumsal sürdürülebilirlik performansı ölçümü: bir vaka çalışması. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi,, 11(2), 65-81.
- Aselsan. (2024, 11 29). Aselsan Web Sitesi: https://www.aselsan.com/en/news/detail/221/aselsan-ranked-42nd-in-defense-news-top-100 adresinden alındı
- Aselsan. (2024, 11 29). Aselsan Web Sitesi: https://www.aselsan.com/tr/hakkimizda adresinden alındı
- Ayyıldız, H., & Öztel, A. (2024). Bütünleşik Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ve Güncel Uygulamaları (s. 54). içinde Özgür Yayınları.
- Binboğa, G., & Özdil, T. (2021). Sürdürülebilirliğin Işletme Performansina Etkisinin Çok Kriterli Karar Verme Teknikleriyle Incelenmesi. International Review of Economics and Management,, 9(2), 182-199.
- Chakraborty, S., Chatterjee, P., & Das, P. P. (2024). Multi-Attributive Ideal-Real Comparative Analysis (MAIRCA) Method. In Multi-Criteria Decision-Making Methods in Manufacturing Environments, (pp. 289-296).
- Clausius, R. (1879). The mechanical theory of heat. Macmillan.
- Ecer, F. (2019). Özel sermayeli bankaların kurumsal sürdürülebilirlik performanslarının değerlendirilmesine yönelik çok kriterli bir yaklaşım: Entropi-ARAS bütünleşik modeli. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi,, 14(2), 365-390.
- Ersoy, N. (2018). Entropy tabanlı bütünleşik çkkv yaklaşımı ile kurumsal sürdürülebilirlik performans ölçümü. Ege Academic Review,, 18 (3), 367-385.
- Gücenme Gençoğlu, Ü., & Aytaç, A. (2016). Kurumsal sürdürülebilirlik açısından entegre raporlamanın önemi ve BIST uygulamaları. Muhasebe ve Finansman Dergisi,, (72), 51-66.
- Gülsoy, A. F. (2020). Türk Milli Savunma Sanayii Tarihi: Aselsan Örneği. (Master's thesis, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
- Kılınç Gebiç, G., & Ömürbek, N. (2023). Euro Ncap Organizasyonunundaki En Güvenli Aile Arabalari Kategorisinde Yer Alan Arabalarin Hibrit Çok Kriterli Karar Verme Yöntemiyle Analizi. Uluslararası İşletme, Ekonomi ve Yönetim Perspektifleri Dergisi,, 7(2), 183-206.
- Ok, Ş., & Göktaş, F. (2024). Kurumsal Sürdürülebilirlik Analizi için Bütüncül Bir Bakış Açısı: BIST Katılım Sürdürülebilirlik Endeksi Hizmet Sektörü Şirketleri Üzerine Bir Uygulama. İşletme Araştırmaları Dergisi,, 16(2), 1067-1080.
- Oral, C., & Geçdoğan, S. (2020). Kurumsal Sürdürülebilirlik Ölçümü İçin AHP ve TOPSIS Yöntemlerinin Kullanılması: Bankacılık Sektörü Üzerine Bir Uygulama. İşletme Araştırmaları Dergisi,, 12(4), 4166-4183.
- Özçil, A. (2020). Çok kriterli karar verme yöntemlerine alternatif bir yöntem önerisi: bütünleştirici referans noktası yaklaşımı. Doktora Tezi.
- Özdağoğlu, A., Keleş, M. K., & Işıldak, B. (2020). Isparta Süleyman Demirel Havalimanini Kullanan Havayolu Firmalari Performanslarinin Bwm, Mairca Ve Mabac Ile Değerlendirilmesi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi,, (29), 175-194.
- Özevin, O. (2022). Kurumsal sürdürülebilirlik performansının entropi ve TOPSİS yöntemleriyle ölçülmesi: BIST şirketleri üzerine bir uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi,, (95), 75-98.
- Öztel, A., Aydın, B., & Köse, M. S. (2018). Entropi tabanlı TOPSIS yöntemi İle enerji sektöründe kurumsal sürdürülebilirlik performansının ölçümü: Akenerji örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,, 9(24), 1-24.
- Öztel, A., Köse, M. S., & Aytekin , İ. (2012). Kurumsal sürdürülebilirlik performansının ölçümü için çok kriterli bir çerçeve: Henkel örneği. Journal of History Culture and Art Research,, 1(4), 32-44.
- Rençber, İ. (2024). Türk Hava Yollarının Kurumsal Sürdürülebilirlik Performansının Entropi ve TOPSIS Yöntemleriyle İncelenmesi. Yönetim Bilimleri Dergisi,, 22(52), 597-628.
- Salman, S., & Peker, İ. (2021). Savunma Sanayi Ar-Ge Merkezlerinin Performanslarının Entropive Aras Yöntemleri İle Değerlendirilmesi. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi,, 7(1), 51-73.
- Sezgin, Ş., & Sezgin, S. (2018). Dünya’da Ve Türkiye’de Savunma Sanayi: Genel Bir Bakiş. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi., 5(12), 1-19.
- Shannon, C. E. (1948). A mathematical theory of communication. . The Bell system technical journal, 27(3), 379-423.
- Şeker, M., & İslamoğlu, M. (2020). Kurumsal sürdürülebilirliğin ekonomik boyutunun promethee yöntemiyle ölçülmesi: Tüpraş örneği. Econder International Academic Journal,, 4(1), 276-296.
- Temiz, D. (2012). Ekonominin Önemli Bir Parçasi: Savunma Sanayii. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,, (33).
- Tešić vd. (2023). DIBR–DOMBI–FUZZY MAIRCA model for strategy selection in the system of defense. Discrete Dynamics in Nature and Society,, 2023(1), 4961972.
- Tutkavul, K. (2020). Kurumsal Sürdürülebilirlik Bağlaminda Sürdürülebilirlik Raporlari Ve Sürdürülebilirlik Performansinin Ölçümü: Arçelik Aş'De Bir Uygulama. Financial Analysis/Mali Cozum Dergisi,, 30(158).
- Yalçın, N., & Karakaş, E. (2019). Kurumsal sürdürülebilirlik performans analizinde CRITIC-EDAS yaklaşımı. Çukurova Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi,, 34(4), 147-162.
- Yardımcı, E. (2023). Savunma Harcamaları ile Ar-Ge Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: Türkiye Örneği (1990-2020). 51-52. Yüksek Lisans Tezi.
- Yıldız Kaya, P., & Öztel, A. (2018). Kurumsal Sürdürülebilirlik Performansinin Gri Ilişkisel Analiz Yöntemi Ile Değerlendirilmesi: Otokar Örneği. Uluslararası Batı Karadeniz Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi,, 2(2), 98-130.
Ziylan, A. (2001). Savunma Nereden Nereye. Ulusal Strateji Dergisi,, 1, 1-7.
Year 2024,
Volume: 8 Issue: 2, 299 - 318, 31.12.2024
Hakki Ayyildiz
,
Ahmet Öztel
References
- Akçacı, T., & Güleç, O. (2024). Türkiye’De Geleneksel Olmayan Para Politikalarina Geçiş Sonrasi Bankalarin Bilanço Değişimleri Üzerine Bir Uygulama: 2010 Ve 2024 Dönemlerinin Entropi Ve Critic Yöntemleri Ile Analizi Ve Karşilaştirilmasi. İşletme Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi,, 7(2), 139-158.
- Aksoylu, S., & Taşdemir, B. (2020). Kurumsal Sürdürülebilirlik Performans Değerlendirmesi: Bist Sürdürülebilirlik Endeksinde Bir Araştırma. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi,, 13(1), 95-106.
- Alp, İ., Öztel, A., & Köse, M. S. (2015). Entropi tabanlı MAUT yöntemi ile kurumsal sürdürülebilirlik performansı ölçümü: bir vaka çalışması. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi,, 11(2), 65-81.
- Aselsan. (2024, 11 29). Aselsan Web Sitesi: https://www.aselsan.com/en/news/detail/221/aselsan-ranked-42nd-in-defense-news-top-100 adresinden alındı
- Aselsan. (2024, 11 29). Aselsan Web Sitesi: https://www.aselsan.com/tr/hakkimizda adresinden alındı
- Ayyıldız, H., & Öztel, A. (2024). Bütünleşik Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ve Güncel Uygulamaları (s. 54). içinde Özgür Yayınları.
- Binboğa, G., & Özdil, T. (2021). Sürdürülebilirliğin Işletme Performansina Etkisinin Çok Kriterli Karar Verme Teknikleriyle Incelenmesi. International Review of Economics and Management,, 9(2), 182-199.
- Chakraborty, S., Chatterjee, P., & Das, P. P. (2024). Multi-Attributive Ideal-Real Comparative Analysis (MAIRCA) Method. In Multi-Criteria Decision-Making Methods in Manufacturing Environments, (pp. 289-296).
- Clausius, R. (1879). The mechanical theory of heat. Macmillan.
- Ecer, F. (2019). Özel sermayeli bankaların kurumsal sürdürülebilirlik performanslarının değerlendirilmesine yönelik çok kriterli bir yaklaşım: Entropi-ARAS bütünleşik modeli. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi,, 14(2), 365-390.
- Ersoy, N. (2018). Entropy tabanlı bütünleşik çkkv yaklaşımı ile kurumsal sürdürülebilirlik performans ölçümü. Ege Academic Review,, 18 (3), 367-385.
- Gücenme Gençoğlu, Ü., & Aytaç, A. (2016). Kurumsal sürdürülebilirlik açısından entegre raporlamanın önemi ve BIST uygulamaları. Muhasebe ve Finansman Dergisi,, (72), 51-66.
- Gülsoy, A. F. (2020). Türk Milli Savunma Sanayii Tarihi: Aselsan Örneği. (Master's thesis, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
- Kılınç Gebiç, G., & Ömürbek, N. (2023). Euro Ncap Organizasyonunundaki En Güvenli Aile Arabalari Kategorisinde Yer Alan Arabalarin Hibrit Çok Kriterli Karar Verme Yöntemiyle Analizi. Uluslararası İşletme, Ekonomi ve Yönetim Perspektifleri Dergisi,, 7(2), 183-206.
- Ok, Ş., & Göktaş, F. (2024). Kurumsal Sürdürülebilirlik Analizi için Bütüncül Bir Bakış Açısı: BIST Katılım Sürdürülebilirlik Endeksi Hizmet Sektörü Şirketleri Üzerine Bir Uygulama. İşletme Araştırmaları Dergisi,, 16(2), 1067-1080.
- Oral, C., & Geçdoğan, S. (2020). Kurumsal Sürdürülebilirlik Ölçümü İçin AHP ve TOPSIS Yöntemlerinin Kullanılması: Bankacılık Sektörü Üzerine Bir Uygulama. İşletme Araştırmaları Dergisi,, 12(4), 4166-4183.
- Özçil, A. (2020). Çok kriterli karar verme yöntemlerine alternatif bir yöntem önerisi: bütünleştirici referans noktası yaklaşımı. Doktora Tezi.
- Özdağoğlu, A., Keleş, M. K., & Işıldak, B. (2020). Isparta Süleyman Demirel Havalimanini Kullanan Havayolu Firmalari Performanslarinin Bwm, Mairca Ve Mabac Ile Değerlendirilmesi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi,, (29), 175-194.
- Özevin, O. (2022). Kurumsal sürdürülebilirlik performansının entropi ve TOPSİS yöntemleriyle ölçülmesi: BIST şirketleri üzerine bir uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi,, (95), 75-98.
- Öztel, A., Aydın, B., & Köse, M. S. (2018). Entropi tabanlı TOPSIS yöntemi İle enerji sektöründe kurumsal sürdürülebilirlik performansının ölçümü: Akenerji örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,, 9(24), 1-24.
- Öztel, A., Köse, M. S., & Aytekin , İ. (2012). Kurumsal sürdürülebilirlik performansının ölçümü için çok kriterli bir çerçeve: Henkel örneği. Journal of History Culture and Art Research,, 1(4), 32-44.
- Rençber, İ. (2024). Türk Hava Yollarının Kurumsal Sürdürülebilirlik Performansının Entropi ve TOPSIS Yöntemleriyle İncelenmesi. Yönetim Bilimleri Dergisi,, 22(52), 597-628.
- Salman, S., & Peker, İ. (2021). Savunma Sanayi Ar-Ge Merkezlerinin Performanslarının Entropive Aras Yöntemleri İle Değerlendirilmesi. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi,, 7(1), 51-73.
- Sezgin, Ş., & Sezgin, S. (2018). Dünya’da Ve Türkiye’de Savunma Sanayi: Genel Bir Bakiş. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi., 5(12), 1-19.
- Shannon, C. E. (1948). A mathematical theory of communication. . The Bell system technical journal, 27(3), 379-423.
- Şeker, M., & İslamoğlu, M. (2020). Kurumsal sürdürülebilirliğin ekonomik boyutunun promethee yöntemiyle ölçülmesi: Tüpraş örneği. Econder International Academic Journal,, 4(1), 276-296.
- Temiz, D. (2012). Ekonominin Önemli Bir Parçasi: Savunma Sanayii. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,, (33).
- Tešić vd. (2023). DIBR–DOMBI–FUZZY MAIRCA model for strategy selection in the system of defense. Discrete Dynamics in Nature and Society,, 2023(1), 4961972.
- Tutkavul, K. (2020). Kurumsal Sürdürülebilirlik Bağlaminda Sürdürülebilirlik Raporlari Ve Sürdürülebilirlik Performansinin Ölçümü: Arçelik Aş'De Bir Uygulama. Financial Analysis/Mali Cozum Dergisi,, 30(158).
- Yalçın, N., & Karakaş, E. (2019). Kurumsal sürdürülebilirlik performans analizinde CRITIC-EDAS yaklaşımı. Çukurova Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi,, 34(4), 147-162.
- Yardımcı, E. (2023). Savunma Harcamaları ile Ar-Ge Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: Türkiye Örneği (1990-2020). 51-52. Yüksek Lisans Tezi.
- Yıldız Kaya, P., & Öztel, A. (2018). Kurumsal Sürdürülebilirlik Performansinin Gri Ilişkisel Analiz Yöntemi Ile Değerlendirilmesi: Otokar Örneği. Uluslararası Batı Karadeniz Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi,, 2(2), 98-130.
Ziylan, A. (2001). Savunma Nereden Nereye. Ulusal Strateji Dergisi,, 1, 1-7.