ابن صياد الشخصية المثيرة للجدل في زمن النبيﷺ ما دار بين النبيﷺ وابن صياد من حوارات دراسة حديثية

Year 2024, Volume: 4 Issue: 2, 149 - 177, 25.12.2024

Mahıeddın Rachıd , Fuat Karabulut

Abstract

كان النبي صلى الله عليه وسلم حريص كل الحرص على تحذير أمته من الوقوع في شباك الدجال الذي تقع على يديه خوارق العادات. ونستطيع أن نستشف حرص النبي على أمته من فتنة الدجال من حادثة ابن صياد، فما أن سمع النبي صلى الله عليه وسلم وهو في المدينة المنورة عن غلام يهودي قد قارب الحلم يتكلم في الغيب وله أطوار غريبة تشبه صنيع الدجال حتى أسرع إليه ليتقصى أخباره أهو الدجال المنتظر أو أنه عرَّاف آخى الجن فهو يأتيه بالأخبار أو يتنبأُ بالمستقبل كما عليه الكهنة؟ وقد ساقت لنا الأحاديث عدة لقاءات حصلت بين النبي محمد صلى الله عليه وسلم وبين ابن صياد الذي قارب الحلم. وقد وقفنا على أبحاث تتعلق بهذا الموضوع قبلوا الأحاديث على حالها كما وردت وبنوا أبحاثهم على أحاديث ضعيفة وتوصلوا إلى نتائج جانبت الحقيقة في بعض الأحيان، لذا قمت بجمع اللقاءات الواردة في الكتب التسعة ودرست أسانيدها ووقفت على صحيحها من ضعيفها. وقد أجبنا في البحث على عدة تساؤلات وردت في هذه اللقاءات منها ما موقف النبي صلى الله عليه وسلم من ابن صياد؟ وما سبب امتحان النبي له؟ وما أقوال العلماء فيه على ضوء هذا اللقاءات؟ ولماذا لم يأذن النبي صلى الله عليه وسلم في قتله مع أنه ادعى بحضرته النبوة؟

Keywords

ابن صياد, السند, الرواية, الزيادة, ثقة

Thanks

أشكر القائمين على المجلة وأتمنى لهم دوام النجاح

Hz. Peygamber Döneminde Tartışmalı Bir Kişilik İbn Sayyad ve Hz. Peygamber İle Aralarında Geçen Diyaloglar Hadis İlmi Açısından Bir İnceleme

Abstract

Hz. Peygamber (sas) Medîne-i Münevvere’de bulunuyorken rüyaları gerçek çıkan, gayb ile ilgili konuşmaları, tuhaf tavırları olan ve yaptıklarıyla Deccâl’a benzeyen Yahûdi bir çocuğun varlığını duyunca onun verdiği bilgileri öğrenmek için ivedilikle onun bulunduğu yere gitti. Şu bilgileri öğrenmek istiyordu: Acaba o, beklenen Deccâl mı?, Cinlerin kendisine birtakım haberleri getirdikleri cinlerin kardeşi olan bir arrâf mı? Yoksa gelecekle ilgili haberler veren bir kâhin mi?
Hadisler, Hz. Peygamber (sas) ile gördüğü rüyaları çıkan İbn Sayyâd arasında birkaç karşılaşmanın meydana geldiğini bildirmektedirler. Buhârî, Müslim, Tirmizî, Ebû Dâvûd ve Ahmed b. Hanbel bu karşılaşmalardan ilkini rivayet etmektedirler.
Bu hadisin bir çok rivayeti olup, bu rivayetlerin bazısında bir takım ziyadeler mevcuttur. Bundan dolayı bu ziyadeleri de doğru bir şekilde ortaya koyabilmek için senedlerini inceledik ve bu rivayetlerden bazılarının sıhhatinin sabit olmasından dolayı makbûl, bazısının da zayıf olduğunu ortaya koyduk.
Bu araştırma, benimsediği yaklaşımla, araştırmacılara herhangi bir konuda karar vermeden önce, özellikle de konu gayb veya inançlarla ilgiliyse, sahih ve zayıf rivayetleri incelemeye çağrıda bulunmaktadır. Bu konuyla ilgili hadisleri rivayet edildiği gibi kabul eden, araştırmalarını zayıf hadislere dayandıran ve zaman zaman da hakikatten sapan sonuçlara ulaşan araştırmalara rastladık.

Keywords

İbn Sayyâd, Sened, Rivayet, Artış, Sika

A Controversial Personality in the Prophet's Period Ibn Sayyad and the Dialogues between him and the Prophet A Study in terms of the Science of Hadith

Abstract

The Prophet, peace be upon him, was extremely vigilant in cautioning his community against the allure of the Antichrist, a figure capable of performing supernatural feats. This concern is evident in the episode involving Ibn Sayyad. Upon learning about a Jewish boy in Medina who exhibited dreamlike behaviors, spoke of the unseen, and displayed peculiar phases resembling the actions of the Antichrist, the Prophet, peace be upon him, hastened to investigate. Was this boy the anticipated Antichrist or a fortune-teller connected to the jinn, relaying information or predicting the future like soothsayers? Hadiths recount multiple encounters between Prophet Muhammad, peace be upon him, and Ibn Sayyad. Unfortunately, some studies on this topic relied on weak hadiths, leading to conclusions that occasionally deviated from the truth. To address this, I gathered the narratives mentioned in the nine books, scrutinized their chains of transmission, and distinguished between authentic and weak hadiths. The research provides insights into various questions arising from these encounters, including the Prophet's stance toward Ibn Sayyad, the reasons behind the Prophet's examination, scholars' perspectives based on these encounters, and why the Prophet, peace be upon him, did not authorize his killing despite Ibn Sayyad's claim of prophethood

Keywords

Ibn Sayyad, chain of transmission, narration, addition, trustworthy

References

• Bağdâdî, Ahmed b. Ali b. Sâbit el-Hatîb. el-Kifâye fî ‘İlmi’r-Rivâye. Thk Ebû Abdillâh es-Sûrkî; İbrahîm Hamdî el-Medenî. Medine: el-Mektebetu’l-‘İlmiyye, ts.
• Begavî, el-Hüseyn b. Mes‘ûd b. Muhammed b. Ferrâ. Şerhu’s-Sunne. Thk. Şuayb eş-Aranût. Beyrut/Şam: el-Mektebu’l-İslâmî, 1983.
• Buhârî, Muhammed b. İsmâ‘il. es-Sahih. Thk. Muhammed Zuheyr b. Nâsır el-Nâsır. Beyrut: Dâru Tûgi’n-Necât, h. 1422.
• Ebû Dâvûd, Süleyman b. Eş’as. Sünenu Ebî Dâvûd. Thk. Muhammed Muhyi’d-dîn ‘Abdu’l-Hamîd. Beyrut: el-Mektebetu’l-‘Asriyye,ts.
• et-Tirmizî, Muhammed b. ‘Îsâ b. Sevre. Sunenu’t-Tirmizî. Thk. Beşşâr ‘Avvâd M‘arûf. Beyrut: Dâru’l-Garbi’l-İslâmî, 1998.
• ez-Zehebî, Ebû Abdillâh Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed. Mîzânü’l-iʿtidâl fî Naḳdi’r-Ricâl. Thk. Ali Muhammed eş-Becâvî. Beyrut: Dâru’l-M‘arife li’t-Tıb‘âa ve en-Neşr, 1963.
• , Ebû Abdillâh Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed. Siyeru Aʿlâmi’n-Nübelâʾ. Kahire: Dâru’l-Hadîs, 2006.
• , Ebû Abdillâh Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed. Teẕkiretü’l-Huffâẓ. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-‘İlmiyye, 1998.
• İbn ‘Adî, Ebû Ahmed el-Cürcânî, el-Kâmil fî Du‘afâi’r-Ricâl. Thk. Âdil Ahmet Abdu’l-Mevcûd; Ali Muhammed Mu‘avvız; Abdulfettâh Ebû Sünne. Beyrut: el-Kutubu’l-‘İlmiyye, 1997.
• İbn Hacer, Ebu’l-Fazl b. Ali el-‘Askalânî. Fethu’l-Bârî Şerhu Sahîhi’l-Buhârî. Beyrut: Dâru’l-M‘arife, h.1379.
• , Ebu’l-Fazl b. Ali el-‘Askalânî. Lisânu’l-Mîzân. Thk. Komisyon. Beyrut: Müessestu’l-‘Âlemî li’l-Matbu‘ât 1971.
• İbn Hanbel, Ahmed b. Muhammed. Musnedu Ahmed. Thk. Şuayb eş-Aranût;’Âdil Mürşid vd. Beyrut: Müessestu’r-Risâle, 2001.
• İbn Manzûr, Muhammed b. Mukrim. Lisânu’l-‘Arab. Beyrut: Dâru’s-Sadr, h.1414.
• İbn Mencûye, Ahmed b. Ali b. Muhammed b. İbrahim. Ricâlu Sahihi’l-Müslim. Thk. Abdullah el-Leysî. Beyrut: Dâru’l-M‘arife, h.1407.
• Kelâbâzî, Ahmed b. Muhammed b. el-Hüseyn. el-Hidâye ve’l-irşâd fî maʿrifeti ehli’s̱-s̱iḳa ve’s-sedâd. Thk. Andullah el-Leysî. Beyrut: Dâru’l-M‘arife, h.1407.
• Mizzî, Yûsuf b. Abdurrahman. Tehẕîbü’l-Kemâl Fî Esmâʾi-r-Ricâl. Thk. Beşşâr ‘Avvâd M‘arûf. Beyrut: Müessestu’r-Risâle, 1980.
• Müslim, Ebü’l-Hüseyn Müslim b. el-Haccâc b. Müslim el-Kuşeyrî. Sahîhu Müslim. Thk. Muhammed Fuâd ‘Abdulbâki. Beyrut: Dâru İhyâ’i’t-Turâsi’l-‘Arabî, 1956.
• Nevevî, Muhyiddin Yahyâ b. Şeref. el-Minhâc fî şerḥi Ṣaḥîḥi Müslim b. el-Ḥaccâc. Beyrut: Dâru İhyâ’i’t-Turâsi’l-‘Arabî, h.1392.
• Sehâvî, Muhammed b. Abdirrahmân b. Muhammed b. Ebî Bekr. Fetḥu’l-muġīs̱ bi-şerḥi Elfiyyeti’l-ḥadîs̱ li’l-ʿIrâḳī. Thk. Ali Hüseyn Ali. Mısır: Mektebetu’s-Sunne, 2003.