Gazlar konusu anlaşılması
zor bir kavramdır. Bundan dolayı gazlar konusunda çok sayıda kavram yanılgısı
bulunmaktadır. Bu çalışmada Türkiye’de yapılan araştırmalar referans alınarak
gazlar konusunda tespit edilen kavram yanılgılarını gruplandırarak incelemek
amaçlanmıştır. Çalışma bir doküman inceleme çalışmasıdır. Veriler içerik
analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. 2007 – 2017 yılları arasındaki gazlar
konusu ile ilgili alanyazın incelenmiştir. Araştırma bu yıllar arasındaki
EBSCO, Tübitak Dergipark, Yök Tez Tarama veri tabanları ve elektronik ortamda
ulaşılabilen kongrelerin bildirilerinde yer alan çalışmalar ile sınırlı
tutulmuştur. Yapılan tarama ile gazlar konusundaki kavram yanılgıları ve kavram
yanılgılarını tespit etme yöntemlerine odaklanılmıştır. 2007-2017 yılları
arasında taranan literatürde gazlar konusu ile ilgili çok sayıda kavram
yanılgısı tespit edilmiştir ve tespit edilen kavram yanılgıları on üç farklı
kategori altında gruplandırılmıştır.
Altınyüzük, C. (2008). İlköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin fen bilgisi dersi kimya konularındaki kavram yanılgıları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
Alpaydın, S. ve Şimşek, A. (2010). Genel Kimya (5. Baskı). Ankara:Nobel Yayın Dağıtım, 143-148.
Azizoğlu, N. & Geban, Ö. (2004). Students’ preconceptions and misconceptions about gases. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(1), 73-78.
Bozan, M. & Küçüközer, H. (2007). İlköğretim öğrencilerinin basınç konusu ile ilgili problemlerin çözümünde yaptıkları hatalar. İlköğretim Online Dergisi, 6(1), 24-34.
Bozdağ, H. C. ve Ok, G. (2018). Dört aşamalı kavramsal ölçme aracı ile sekizinci sınıf öğrencilerinin hücre bölünmeleri konusundaki bilgi farkındalıkları ile kavram yanılgılarının belirlenmesi. Sakarya University Journal of Education, 8(2), 202-223.
Burgoon, J. N., Heddle, M. L. & Duran, E. (2011). Re-Examining the similarities between teacher and student conceptions about physical science. Journal of Science Teacher Education, 22, 101–114.
Canpolat, N. & Pınarbaşı, T. (2011). Bazı kimya kavramlarına yönelik iki kademeli çoktan seçmeli bir testin geliştirilmesi ve uygulanması. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 55-80.
Canpolat, N., Pınarbaşı, T., Bayrakçeken, S. & Geban, Ö. (2004). Kimyadaki bazı yaygın yanlış kavramalar. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(1), 135-146.
Coştu, B., Ayas, A. & Ünal, S. (2007). Kavram yanılgıları ve olası nedenleri: Kaynama kavramı. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1), 123-136.
Çermik, Y. (2008). Van Merkez Lise 10. sınıfta okuyan öğrencilerin gazlar konusunu kavrama düzeylerini belirlemek. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
Daldal, D. (2010). Genel kimya dersindeki gazlar konusunun bilgisayar destekli eğitime dayalı olarak öğretiminin öğrenci başarısına etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Demircioğlu, H. (2003). Sınıf öğretmen adaylarının kimya kavramlarını anlama düzeyleri ve karşılaşılan yanılgılar. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
Erceg, N., Aviani, I., Mešić, V., Glunčić, M. & Žauhar, G. (2016). Development of the kinetic molecular theory of gases concept inventory: Preliminary results on university students’ misconceptions. Physical Review Physics Education Research, 12(020139), 1-23.
Erdem, E., Yılmaz, A., Atay, E. & Gücüm, B. (2004). Öğrencilerin “Madde” konusunu anlama düzeyleri, kavram yanılgıları, fen bilgisine karşı tutumları ve mantıksal düşünme düzeylerinin araştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 74-82.
Gönen, S. & Akgün, A. (2005). Bilgi eksiklikleri ve kavram yanılgılarının tespiti ve giderilmesinde, çalışma yaprakları ve sınıf içi tartışma yönteminin uygulanabilirliği üzerine bir araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 4(13), 99-111.
Karamustafaoğlu, S. & Ayas, A. (2002). Farklı öğrenim seviyelerindeki öğrencilerin ‘metal, ametal, yarımetal ve alaşım’ kavramlarını anlama düzeyleri ve kavram yanılgıları. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 15, 151-162.
Kirişçioğlu, S. (2007). İlköğretim 7. sınıf fen bilgisi dersi “Basınç” konusunun yapılandırmacı öğrenme yaklaşımına dayalı öğretiminin akademik başarıya etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
Lemma, A. (2013). A diagnostic assessment of eighth grade students’ and their teachers’ misconceptions about basic chemical concepts. African Journal of Chemical Education, 3(1), 39-59.
Önen, F. (2005). İlköğretimde basınç konusunda öğrencilerin sahip olduğu kavram yanılgılarının yapılandırıcı yaklaşım ile giderilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Saban, A. (2009). Çoklu zekâ kuramı ile ilgili Türkçe çalışmaların içerik analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(2), 833-876.
Şahin, Ç. & Çepni, S. (2012). 5E öğretim modeline dayalı öğretimin öğrencilerin gaz basıncı ile ilgili kavramsal anlamalarına etkisi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 6(1), 220-264.
Şen, Ş. & Yılmaz, A. (2013). Kimya öğretmen adaylarına göre kavram yanılgılarının nedenleri. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 59-95.
Tamkavas, Ç. H., Kıray, S. A., Koçak, A. & Koçak, N. (2016). 2005 – 2015 Yılları arasında Türkiye’de ısı ve sıcaklık hakkındaki kavram yanılgılarıyla ilgili yapılan çalışmalar: Bir içerik analizi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(2), 426-446.
Taşlıdere, E. (2016). Lise öğrencilerinin mekanik dalgalar konusu kavram yanılgıları: öğrenciler bildikleri ve bilmediklerinin farkındalar mı?. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(1), 63-86.
Yıldız, M. , Yıldırım, K. & Ateş, S. (2009). Sınıf öğretmenlerinin sınıf tahtasına yazdıkları yazıların okunaklılık bakımından öğrencilere model olmadaki uygunluğu. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2), 75-88.
Yılmaz, A. & Morgil, İ. (2001). Üniversite öğrencilerinin kimyasal bağlar konusundaki kavram yanılgılarının belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 20, 172 -178.
Year 2019,
Volume: 13 Issue: 2, 620 - 650, 31.12.2019
Altınyüzük, C. (2008). İlköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin fen bilgisi dersi kimya konularındaki kavram yanılgıları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
Alpaydın, S. ve Şimşek, A. (2010). Genel Kimya (5. Baskı). Ankara:Nobel Yayın Dağıtım, 143-148.
Azizoğlu, N. & Geban, Ö. (2004). Students’ preconceptions and misconceptions about gases. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(1), 73-78.
Bozan, M. & Küçüközer, H. (2007). İlköğretim öğrencilerinin basınç konusu ile ilgili problemlerin çözümünde yaptıkları hatalar. İlköğretim Online Dergisi, 6(1), 24-34.
Bozdağ, H. C. ve Ok, G. (2018). Dört aşamalı kavramsal ölçme aracı ile sekizinci sınıf öğrencilerinin hücre bölünmeleri konusundaki bilgi farkındalıkları ile kavram yanılgılarının belirlenmesi. Sakarya University Journal of Education, 8(2), 202-223.
Burgoon, J. N., Heddle, M. L. & Duran, E. (2011). Re-Examining the similarities between teacher and student conceptions about physical science. Journal of Science Teacher Education, 22, 101–114.
Canpolat, N. & Pınarbaşı, T. (2011). Bazı kimya kavramlarına yönelik iki kademeli çoktan seçmeli bir testin geliştirilmesi ve uygulanması. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 55-80.
Canpolat, N., Pınarbaşı, T., Bayrakçeken, S. & Geban, Ö. (2004). Kimyadaki bazı yaygın yanlış kavramalar. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(1), 135-146.
Coştu, B., Ayas, A. & Ünal, S. (2007). Kavram yanılgıları ve olası nedenleri: Kaynama kavramı. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1), 123-136.
Çermik, Y. (2008). Van Merkez Lise 10. sınıfta okuyan öğrencilerin gazlar konusunu kavrama düzeylerini belirlemek. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
Daldal, D. (2010). Genel kimya dersindeki gazlar konusunun bilgisayar destekli eğitime dayalı olarak öğretiminin öğrenci başarısına etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Demircioğlu, H. (2003). Sınıf öğretmen adaylarının kimya kavramlarını anlama düzeyleri ve karşılaşılan yanılgılar. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
Erceg, N., Aviani, I., Mešić, V., Glunčić, M. & Žauhar, G. (2016). Development of the kinetic molecular theory of gases concept inventory: Preliminary results on university students’ misconceptions. Physical Review Physics Education Research, 12(020139), 1-23.
Erdem, E., Yılmaz, A., Atay, E. & Gücüm, B. (2004). Öğrencilerin “Madde” konusunu anlama düzeyleri, kavram yanılgıları, fen bilgisine karşı tutumları ve mantıksal düşünme düzeylerinin araştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 74-82.
Gönen, S. & Akgün, A. (2005). Bilgi eksiklikleri ve kavram yanılgılarının tespiti ve giderilmesinde, çalışma yaprakları ve sınıf içi tartışma yönteminin uygulanabilirliği üzerine bir araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 4(13), 99-111.
Karamustafaoğlu, S. & Ayas, A. (2002). Farklı öğrenim seviyelerindeki öğrencilerin ‘metal, ametal, yarımetal ve alaşım’ kavramlarını anlama düzeyleri ve kavram yanılgıları. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 15, 151-162.
Kirişçioğlu, S. (2007). İlköğretim 7. sınıf fen bilgisi dersi “Basınç” konusunun yapılandırmacı öğrenme yaklaşımına dayalı öğretiminin akademik başarıya etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
Lemma, A. (2013). A diagnostic assessment of eighth grade students’ and their teachers’ misconceptions about basic chemical concepts. African Journal of Chemical Education, 3(1), 39-59.
Önen, F. (2005). İlköğretimde basınç konusunda öğrencilerin sahip olduğu kavram yanılgılarının yapılandırıcı yaklaşım ile giderilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Saban, A. (2009). Çoklu zekâ kuramı ile ilgili Türkçe çalışmaların içerik analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(2), 833-876.
Şahin, Ç. & Çepni, S. (2012). 5E öğretim modeline dayalı öğretimin öğrencilerin gaz basıncı ile ilgili kavramsal anlamalarına etkisi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 6(1), 220-264.
Şen, Ş. & Yılmaz, A. (2013). Kimya öğretmen adaylarına göre kavram yanılgılarının nedenleri. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 59-95.
Tamkavas, Ç. H., Kıray, S. A., Koçak, A. & Koçak, N. (2016). 2005 – 2015 Yılları arasında Türkiye’de ısı ve sıcaklık hakkındaki kavram yanılgılarıyla ilgili yapılan çalışmalar: Bir içerik analizi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(2), 426-446.
Taşlıdere, E. (2016). Lise öğrencilerinin mekanik dalgalar konusu kavram yanılgıları: öğrenciler bildikleri ve bilmediklerinin farkındalar mı?. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(1), 63-86.
Yıldız, M. , Yıldırım, K. & Ateş, S. (2009). Sınıf öğretmenlerinin sınıf tahtasına yazdıkları yazıların okunaklılık bakımından öğrencilere model olmadaki uygunluğu. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2), 75-88.
Yılmaz, A. & Morgil, İ. (2001). Üniversite öğrencilerinin kimyasal bağlar konusundaki kavram yanılgılarının belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 20, 172 -178.
Meşin, M. Z., Koçak, N., Koçak, A., Şahin, M. (2019). 2007 – 2017 Yılları Arasında Türkiye’de Gazlar Konusunda Kavram Yanılgıları İle İlgili Yapılan Çalışmalar: Bir İçerik Analizi. Necatibey Faculty of Education Electronic Journal of Science and Mathematics Education, 13(2), 620-650. https://doi.org/10.17522/balikesirnef.512765