AR-GE HARCAMALARININ FİRMALARIN NET KÂR DEĞİŞİMİ VE HİSSE BAŞINA KÂRLILIĞINA İNOVATİF ETKİSİ: BİST TEKNOLOJİ YAZILIM VE BİLİŞİM SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA
Yıl 2015,
Cilt: 15 Sayı: 4, 87 - 104, 30.12.2015
Rahmi Yücel
,
Kayhan Ahmetoğulları
Öz
Bu çalışmanın amacı, BIST’e
kayıtlı teknoloji, yazılım ve bilişim sektöründeki firmaların Ar-Ge
giderlerinin net kâr değişimi ve hisse başına kâr değerlerine olan etkisini incelemektir. Bu amaçla çalışma
kapsamında BIST’da işlem gören teknoloji, yazılım ve bilişim sektöründeki 135
adet firmanın 2000-2014 yıllarını kapsayan mali tablolarından elde edilen
veriler kademeli regresyonan analizleri kullanarak SPSS programında
incelenmiştir. Çalışma sonucunda; firmaların 14 yıllık dönemde Ar-Ge
harcamalarında önemli şekilde artış olduğu, Ar-Ge harcamalarındaki değişimle
aynı döneme ait net kâr değişimi arasında eş dönemli pozitif bir ilişkinin
varlığı ve Ar-Ge giderlerinin hisse başına kâra olan etkisinin üç dönem
gecikmeli olduğu tespit edilmiştir.
Kaynakça
- Altın, O., Ayşe, K. A., (2009). ‘‘Türkiye’de Ar-Ge Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensel İlişkinin Analizi’’, Ege Akademik Bakış Dergisi, 9 (1), 251-259.
Altıntaş, H., Mercan M., (2015). ‘‘Ar-Ge Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: OECD Ülkeleri Üzerine Yatay Kesit Bağımlılığı Altında Panel Eşbütünleşme Analizi’’, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 70 (2), 345-376.
Christensen, C., Kagermann, J., (2008). ‘‘İş Modelini Yeniden Düzenlemek’’, Harvard Business Review, Çev. Gülfidan İ., İstanbul : MESS, 2010.
Çalıpınar, H., Baç, U., (2007). ‘‘KOBİ’lerde İnovasyon Yapmayı Etkileyen Faktörler ve Bir Alan Araştırması’’, Ege Akademik Bakış, 7 (2), 445-458.
Govindarajan, V., Trimble, C., (2005). ‘‘Yerleşik kuruluşlar içinde atılımcı işler kurmak’’, Harvard Business Review, Çev. Gülfidan İ., İstanbul : MESS, 2010.
Govindarajan, V., Bagla, G., (2012 Ağustos). ‘‘How Big Companies Beat Local Competition in Emerging Markets’’, Harvard Business Review, Erişim Tarihi :04.05.2015 http://blogs.hbr.org/2012/08/leapfrog-local-competition-in/
Govindarajan, V., Desai, J., (2013, Eylül). ‘‘Innovation Isn't Just About New Products’’, Harvard Business Review, Erişim Tarihi
:04.05.2015,http://blogs.hbr.org/2013/09/innovation-isnt-just-about- new-products/
Govindarajan, V., Trimble, C., (2013). ‘‘Ters İnovasyon’’, (H. Utku, Çev.) İstanbul: Modus
Göçer, İ., Kutbay, H., Gerede, C., Aslan, R., (2014). ‘‘Vergi teşviklerinin Ar-Ge ve İnovasyona Etkisi: Panel Eşbütünleşme ve Nedensellik Analizi’’, Maliye Dergisi, 167, 163-183.
Grossman, G. M., Helpman, E., (1990). ‘‘The New Growth Theory: Trade, Innovation, and Growth’’, 80(2), 86-91. ‘‘Yeni Büyüme Teorisi: Ticaret, İnovasyon ve Büyüme’’, (Çev. Seyhan B. 2015) Journal of Ekonomics Library, 2 (1), 32-38.
Gülçubuk, A., (2014). ‘‘Küreselleşme Sürecinde Yeni Ürün Geliştirme, İnovasyon Ve Stratejik İşbirliklerinin Artan Önemi Ve Uygulanabilirliği Üzerine Bir Araştırma’’, AİBÜ Journal of Social Sciences, 14 (2), 19-35.
Gülmez, A., Akpolat, A. G., (2014). ‘‘Ar-Ge &İnovasyon ve Ekonomik Büyüme: Türkiye ve AB Örneği için Dinamik Panel Veri Analizi’’, AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14 (2), 1-17.
Hammer, M., (2004). ‘‘Deep change; how operational innovation can transform your company’’, Harvard Business Riview, 85-93.
Karakaş, M., Adak, M., (2015), "Türkiye’de Ar-Ge, Patent ve Ekonomik Büyüme İlişkisi (1970-2012)." Yalova Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9, 127-145.
Kocamış, U. T., Güngör, A., (2014). ‘‘Türkiye’de Ar-Ge Harcamaları ve Teknoloji Sektöründe Ar-Ge Giderlerinin Kârlılık Üzerine Etkisi: Borsa İstanbul Uygulaması’’, Maliye Dergisi, 166, 127-138.
Korkmaz, S., (2010), ‘‘Türkiye’de Ar-Ge Yatırımları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Var Modeli İle Analizi’’, Journal of Yaşar University, 20 (5), 3320-3330.
Chieh-Yu, L., (2007). ‘‘Factors Affecting İnnovation in Logistics Technologies For Logistics Service Providers in China’’, Journal of Technology Management in China, 2 (1), 22-37.
Mercan, B., Göktaş, D., Gömleksiz, M., (2011). ‘‘Ar-Ge Faaliyetleri ve Girişimcilerin İnovasyon Üzerindeki Etkileri: Patent Verileri Üzerinde Bir Uygulama’’, Paradoks Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 7 (2), 27-44.
Örücü, E., Kılıç, R., Savaş, A., (2011), ‘‘KOBİ’lerde İnovasyon Stratejileri ve İnovasyon Yapmayı etkileyen Faktörler: Bir Uygulama’’, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 12 (1), 58-73.
Ulku, H. (2004). “R&D, Innovation, and Economic Growth: An Empirical Analysis”, IMF WorkingPaper, WP/04/185.
Ünal, T., Seçilmiş, N., (2013). ‘‘Ar-Ge Göstergeleri Açısından Türkiye ve Gelişmiş Ülkelerle Kıyaslaması’’, İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 1 (1), 12-25.
Ünal, T., Seçilmiş, N., (2014). ‘‘Satış Hasılatı Atışında Ar-Ge’nin Rolü ve Kârlılığın Ar-Ge harcamalarına Etkisi: Gaziantep Örneği’’, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, (22), 202-210.
Zerenler, M., Necdet, T., Esen, Ş., (2007), ‘‘Küresel Teknoloji, Araştırma- Geliştirme (AR-GE) ve Yenilik İlişkisi’’, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17, 653-667.
Zeschky, M., Widenmayer, B., Gassmann, O., (2011). ‘‘Frugal İnnovation İn Emerging Markets’’,Industrial Research Institute,Inc., 38-45.
Yıl 2015,
Cilt: 15 Sayı: 4, 87 - 104, 30.12.2015
Rahmi Yücel
,
Kayhan Ahmetoğulları
Kaynakça
- Altın, O., Ayşe, K. A., (2009). ‘‘Türkiye’de Ar-Ge Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensel İlişkinin Analizi’’, Ege Akademik Bakış Dergisi, 9 (1), 251-259.
Altıntaş, H., Mercan M., (2015). ‘‘Ar-Ge Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: OECD Ülkeleri Üzerine Yatay Kesit Bağımlılığı Altında Panel Eşbütünleşme Analizi’’, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 70 (2), 345-376.
Christensen, C., Kagermann, J., (2008). ‘‘İş Modelini Yeniden Düzenlemek’’, Harvard Business Review, Çev. Gülfidan İ., İstanbul : MESS, 2010.
Çalıpınar, H., Baç, U., (2007). ‘‘KOBİ’lerde İnovasyon Yapmayı Etkileyen Faktörler ve Bir Alan Araştırması’’, Ege Akademik Bakış, 7 (2), 445-458.
Govindarajan, V., Trimble, C., (2005). ‘‘Yerleşik kuruluşlar içinde atılımcı işler kurmak’’, Harvard Business Review, Çev. Gülfidan İ., İstanbul : MESS, 2010.
Govindarajan, V., Bagla, G., (2012 Ağustos). ‘‘How Big Companies Beat Local Competition in Emerging Markets’’, Harvard Business Review, Erişim Tarihi :04.05.2015 http://blogs.hbr.org/2012/08/leapfrog-local-competition-in/
Govindarajan, V., Desai, J., (2013, Eylül). ‘‘Innovation Isn't Just About New Products’’, Harvard Business Review, Erişim Tarihi
:04.05.2015,http://blogs.hbr.org/2013/09/innovation-isnt-just-about- new-products/
Govindarajan, V., Trimble, C., (2013). ‘‘Ters İnovasyon’’, (H. Utku, Çev.) İstanbul: Modus
Göçer, İ., Kutbay, H., Gerede, C., Aslan, R., (2014). ‘‘Vergi teşviklerinin Ar-Ge ve İnovasyona Etkisi: Panel Eşbütünleşme ve Nedensellik Analizi’’, Maliye Dergisi, 167, 163-183.
Grossman, G. M., Helpman, E., (1990). ‘‘The New Growth Theory: Trade, Innovation, and Growth’’, 80(2), 86-91. ‘‘Yeni Büyüme Teorisi: Ticaret, İnovasyon ve Büyüme’’, (Çev. Seyhan B. 2015) Journal of Ekonomics Library, 2 (1), 32-38.
Gülçubuk, A., (2014). ‘‘Küreselleşme Sürecinde Yeni Ürün Geliştirme, İnovasyon Ve Stratejik İşbirliklerinin Artan Önemi Ve Uygulanabilirliği Üzerine Bir Araştırma’’, AİBÜ Journal of Social Sciences, 14 (2), 19-35.
Gülmez, A., Akpolat, A. G., (2014). ‘‘Ar-Ge &İnovasyon ve Ekonomik Büyüme: Türkiye ve AB Örneği için Dinamik Panel Veri Analizi’’, AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14 (2), 1-17.
Hammer, M., (2004). ‘‘Deep change; how operational innovation can transform your company’’, Harvard Business Riview, 85-93.
Karakaş, M., Adak, M., (2015), "Türkiye’de Ar-Ge, Patent ve Ekonomik Büyüme İlişkisi (1970-2012)." Yalova Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9, 127-145.
Kocamış, U. T., Güngör, A., (2014). ‘‘Türkiye’de Ar-Ge Harcamaları ve Teknoloji Sektöründe Ar-Ge Giderlerinin Kârlılık Üzerine Etkisi: Borsa İstanbul Uygulaması’’, Maliye Dergisi, 166, 127-138.
Korkmaz, S., (2010), ‘‘Türkiye’de Ar-Ge Yatırımları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Var Modeli İle Analizi’’, Journal of Yaşar University, 20 (5), 3320-3330.
Chieh-Yu, L., (2007). ‘‘Factors Affecting İnnovation in Logistics Technologies For Logistics Service Providers in China’’, Journal of Technology Management in China, 2 (1), 22-37.
Mercan, B., Göktaş, D., Gömleksiz, M., (2011). ‘‘Ar-Ge Faaliyetleri ve Girişimcilerin İnovasyon Üzerindeki Etkileri: Patent Verileri Üzerinde Bir Uygulama’’, Paradoks Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 7 (2), 27-44.
Örücü, E., Kılıç, R., Savaş, A., (2011), ‘‘KOBİ’lerde İnovasyon Stratejileri ve İnovasyon Yapmayı etkileyen Faktörler: Bir Uygulama’’, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 12 (1), 58-73.
Ulku, H. (2004). “R&D, Innovation, and Economic Growth: An Empirical Analysis”, IMF WorkingPaper, WP/04/185.
Ünal, T., Seçilmiş, N., (2013). ‘‘Ar-Ge Göstergeleri Açısından Türkiye ve Gelişmiş Ülkelerle Kıyaslaması’’, İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 1 (1), 12-25.
Ünal, T., Seçilmiş, N., (2014). ‘‘Satış Hasılatı Atışında Ar-Ge’nin Rolü ve Kârlılığın Ar-Ge harcamalarına Etkisi: Gaziantep Örneği’’, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, (22), 202-210.
Zerenler, M., Necdet, T., Esen, Ş., (2007), ‘‘Küresel Teknoloji, Araştırma- Geliştirme (AR-GE) ve Yenilik İlişkisi’’, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17, 653-667.
Zeschky, M., Widenmayer, B., Gassmann, O., (2011). ‘‘Frugal İnnovation İn Emerging Markets’’,Industrial Research Institute,Inc., 38-45.