CITY PROFILE: BOLU

Yıl 2016, Cilt: 16 Sayı: 1, 159 - 197, 03.04.2016

İsmail Taner

https://doi.org/10.11616/basbed.vi.455798

Cited By: 1

Öz

In the face
of unplanned urbanization emerging throughout Turkey, historical- cultural
physical structure has also been demolished in Bolu and complicated residential
areas predominated the city. The change in the physical structure of the city
started in the 1940s. Old buildings and buildings damaged as a result of the
earthquake that happened in the 1940 were demolished without protecting the
history and culture. Especially the city center could be more attractive if the
buildings had been repaired and rearranged for use with aesthetic concerns.
Physical form of the city falls behind the natural structure surrounding it and
the city center suffers from problems in the zoning order and from
insufficiencies especially in terms of social reinforcement areas. The area
where the city of Bolu is located is on the seismic belt and not settled yet.
This area, which is tectonically active, influences the urban areas. The
geological structure shaped with the existence of "Northern Anatolia Fault
Line" turned the city of Bolu into a first degree seismic zone. The fact
that the city is in the earthquake zone affects the housing in the city. It is
stated that housing paused for a time after the earthquake of 1999, and resumed
after a while and the residential area built after the earthquake had a
positive effect on the city by setting an example. Some old residential areas
especially the ones close to the city center (excluding the new settlements
emerged after the earthquake of 1999) are not in a livable situation with
buildings that were abandoned and slummed and with insufficient infrastructure.
Especially in these neighborhoods, which are among the founding and old
neighborhoods of the city housing, housing did not develop in the right way at
the beginning in line with inadequate economic condition, the plots of the
residence area were kept small and an inaccurate housing occurred. The
neighborhoods, which are settled by peasants from villages affiliated to the
province, are underdeveloped because their residents have low socio-economic and
cultural levels. It seems inevitable to implement urban transformation within a
new master plan for these settlements

Anahtar Kelimeler

Northern Anatolia Fault, seismicity of Bolu, city profile, spatial development, tourism

KENT PROFİLİ: BOLU

Öz

Türkiye genelinde ortaya
çıkan düzensiz kentleşme olgusu, benzer biçimde Bolu’da da tarihsel- kültürel
fiziksel yapı süreç içinde yok edilerek karışık yaşam alanları kente egemen
olmuştur. Kentin fiziksel yapısındaki değişim 1940’lı yıllarda başlamıştır. O
yıllarda meydana gelen deprem sonucu hasara uğrayan yapılarla birlikte eski
yapılar tarihe ve kültüre sahip çıkılmayarak yıkılmıştır. Yapılar onarılarak
yeniden kullanıma ve görsel duruma yönelik düzenlenmiş olsaydı kentin özellikle
merkezi daha çekici olabilirdi. Kentin fiziksel formu, çevreleyen doğal yapının
gerisinde kalmakta; kent içi imar düzeninde olumsuzluklar özellikle sosyal
donanım alanlarında yetersizlikleri bulunmaktadır. Bolu kentinin yer aldığı
alan; aktif deprem kuşağı üzerinde olup oturmamış ve yerleşmemiştir. Tektonik
bakımdan hareketli olan bu bölge, kentsel alanları da etkisi altına almıştır.
“Kuzey Anadolu Fayı” nın varlığı ile şekillenen jeolojik yapı, Bolu kentini
birinci derecede riskli bir deprem bölgesi durumuna getirmiştir. Deprem
bölgesinde olması kentteki yapılaşmayı etkilemektedir. 1999 Depremi sonrası
yapılaşmanın bir süre duraksama geçirdiği, daha sonra canlanmaya başladığı ve
deprem sonrası inşa edilen konutlar bölgesinin model oluşturması yönünden
kentte olumlu etkisi olduğu belirtilmektedir.1999 Depremi sonrası ortaya çıkan
yeni yerleşmeler dışındaki konut alanlarında, özellikle merkeze yakın bazı
mahalleler, kendi haline bırakılmış köhneleşmiş yapılar ve yetersiz altyapıyla
yaşanılabilir durumda değildir. Özellikle Kentin kurucu ve eski mahalleleri
olan bu yerleşmelerde, yapılaşma ekonomik durumla ilişkili olarak, başlangıçta
gelişmenin doğru şekilde olmadığı, konut alanlarının arsaları küçük tutulmuş ve
düzgün bir yapılaşma ortaya çıkmamıştır. Özellikle ilin köylerinden gelenlerin
yerleştiği bu alanlarda oturanların, sosyo-ekonomik ve kültürel düzeyleri düşük
olması nedeniyle gelişmemiş mahallelerdir. Bu yerleşmelerde, yeni bir imar
planı düzeni içinde kentsel dönüşümün yapılması kaçınılmaz olarak
görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kuzey Anadolu Fay Hattı, Bolu depremselliği, kent profili, mekansal gelişim, turizm.

Kaynakça

• Abraseys, N.N., Finkel CF (2006) Sysmic Facilities in Turkey and Neighbor Countries; A Historical Research (Türkiye’de ve Komşu Bölgelerde Sismik Etkinlikler; Bir Tarihsel İnceleme). TÜBİTAK Publication Bourne L.S., Sinclair R., Dziewonski K. (1983) Urbanization and Settlement Systems International Perspectives. Oxford University Press. Cooper, C., Hall CM (2008) Contemporary Tourism an International Approach. Elsevier Linacre House, Oxford, UK. Çalışkan, O. (2004) Urban Compactness: A study of Ankara Urban Form. Master Thesis, METU (Middle East Technical Univerity). Ankara. Çezik, A. (1982) Urbanization and Settling Sectoral Report (Kentleşme Yerleşme Sektör Raporu). State Planning Organisation (DPT) Ankara. Dinçer, B. (1996) Socio – economic Development Ranking For Counties (İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması). State Planning Organisation (DPT) Ankara. Erendi,l A. (1990) Growth Trends and Dynamic of Capital Accümlation. Master Thesis METU (Middle East Technical University) Ankara. Eyice, S. (1975). Bolu in History (Tarihte Bolu). İstanbul. Hal,l P. (1988). Cities of Tomorrow: An Intellectual History of Urban Planning and Design in the Twentieth Century. Oxford: Blackwell. Harvey, D. (1981) The Urban Process Under Capitalism. A Framework for Analysis, Newyork. İlkin, S., Tekeli, I. (1983) Searching Economic Policy of Turkey at 1929 World Crisis (1929 Dünya Buhranında Türkiye’nin İktisadi Politika Arayışları), Ankara, ODTÜ. Katznelson, I. (1992) Marxism and the City. Oxford University. Keleş, R. (1996) Urbanizion Policy (Kentleşme Politikası ) İmge Publication Ankara. Keskinok, H.Ç. (1997) State and (Re)production of Urban Space. METU (Middle East Technical Univerity) ODTÜ Ankara. Kıray, M.B. (1982) Sociological Writings (Toplum Bilim Yazıları), Gazi University (Gazi Üniversitesi) Publication No:7 Ankara. Kıray, M.B. (1998) Urbanization Writings (Kentleşme Yazıları). Bağlam Publication İstanbul Kırcalı, Ö.R. (1990) Tourism Master Plan of Bolu Province (Bolu İli Turizm Master Planı). Bolu Province. Konrapa, M.Z. (1964) Bolu History (Bolu Tarihi). Bolu Province Publication. Kurdaş, K. (1994) On Economic Policy (Ekonomi Politika Üzerine). Beta Publication İstanbul Şenyapılı, T.(2004) Changing of Urban Pattern in Ankara (Barakadan Gecekonduya: Ankara'da Kentsel Mekanın Dönüşümü ) 1923-1960. İletişim Publication İstanbul. Şenyapılı T (2006) Republic’s Ankara (Cumhuriyet’in Ankara’sı) ODTÜ Publication Ankara. Tekeli, I. (1996) Writings of Conference of Habitat (Habitat II Konferansı Yazıları). Taner, I. (2011) Factors Determining the Spatial Development of the City of Bolu (Bolu Kentinin Mekansal Gelişimini Etkileyen Etmenler). University of Abant İzzet Baysal, Scientific Study Projects (Bilimsel Araştırma Projesi). Bolu. Varol, B., Gökten, E., Başokur, T. (2000) Geotecnic and Geological Resourches of Bolu and Its Near Area After 17 Agust 1999 Earthquake (17Ağustos 1999 Depremi Sonrası Bolu ve Çevresininin Jeoloji-Jeoteknik ve Jeolojik Araştırmaları ), TÜBİTAK Project No.985. ---- (1971) West Black Sea Region; Regional Development, Urbanization and Settlement Order: Bolu (Batı Karadeniz Bölgesi; Bölgesel Gelişme, Şehirleşme ve Yerleşme Düzeni: Bolu). Ministry of Planning and Settlement, Regional Planning Department, Ankara. ---- (1982) Yurt Encyclopae (Yurt Ansiklopedisi). Vol. 2,3, Bolu:1434- 1544. Anadolu Publication. ---- (1986) Policy and İnstitutional Framework for Housing in Turkey, Volume II, The Urban Institute International Activities, Ankara ---- (1988) Ankara-Eryaman and İstanbul-Halkalı Mass Housing Projects Feasibility Study. TÜMAŞ, Ankara. ---- (1990) The Research of Socio – Economic Perspective for Bolu Province (Bolu İli Sosyo – Ekonomik Gelişme Perspektifi Araştırması). ---- (1990) Socio- economic Qualities of Population for Bolu Province (Bolu İli Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri). General Population Census (Genel Nüfus Sayımı). TR Prime Ministry State statistic Instıtute Publication No 1609 (T.C. Başbakanlık DİE Yayını No: 1609). ---- (1990) The Research of Development Perspectives for Bolu Province (Bolu İli Gelişme Perspektifleri Araştırması). Biar Araştırma (Research), Bolu Prvince.. --- (1992) The Researh Report of Bolu Master Planning (Bolu Merkez İmar Planı Araştırma Raporu). Provinces Banks (İller Bankası). ---- (1996) Bolu with Economic and Social Side (Sosyal ve Ekonomik Yönüyle Bolu). Chamber of Industry and Commerce of Bolu (Bolu Sanayi ve Ticaret Odası). ---- (1996) National Report and Action Plan of Turkey, United Nations Human Settlements Conference Habitat II, (Türkiye Ulusal Rapor ve Eylem Planı Birleşmiş Milletler İnsan Yerleşimleri Konferansı Habitat II). ---- (1998) Economic and Social Indicators of Bolu (Bolu Ekonomik ve Sosyal Göstergeler). State Institute of Statistics (TC DİE) Publication no: 2141. ---- (1998) Annals of Bolu Province (Bolu İl Yıllığı). Bolu Province (Bolu Valiliği). ---- (1998) Development and Locational Planning for Bolu (Bolu Kenti İçin Gelişme-Yerleşme Planlaması). University of Mimar Sinan, Faculty of Architecture, Department of City Planning (Şeh. ve Böl.Pl. Bölümü). Workshop Study Report (Atölye Çalışma Raporu), Director Dr. Polat Sökmen. --- (1998) Local Economic Deveopment Program of Bolu (Bolu Yerel Ekonomik Gelişme Programı). YEGP-1998/4. Indusry Chamber of Bolu (Bolu Sanayi Odası), --- (1999) Turkish Tourism, Past Present and Future. Association of Turkish Travel Agencies (TÜRSAB). ---- (2002) The Report for Bolu Province (Bolu İl Raporu). State Planning Organization (DPT). ---- (2003) Bolu Agricultural Master Planning (Bolu Tarım Master Planı). Agricultural Director of Bolu (Tarım İl Müdürlüğü). ---- (2009) Inner City Transportation and Traffic Planning for Bolu (Bolu Kent İçi Ulaşım ve Trafik Planı). Ulaşım-Art Ltd. Şti., Bolu Munucipality. ---- (2011) Journal of CNBC- E BUSINESS (CNBC- E BUSINESS Dergisi). The Research of Life Quality of 81 Cities (81 Şehir Yaşam Kalitesi Araştırması). (59). ---- Archive of General Command of Map of Turkish, Air Fotographs of Bolu (Harita Genel Komutanlığı Arşivi, Bolu Hava Fotoğrafları). 1944 yılı (1:35 000), 1955 yılı (1:35 000), 1974 yılı (1:10 000), 1983 yılı ( 1:18 000), 1983 yılı (1:35 000), 1994 yılı (1:35 000) ve 1999 yılı (1:18 000), Ankara.