AVRUPA BİRLİĞİ YASAMA PROSEDÜRÜNDE KARAR ALMA MEKANİZMASI VE GEÇİŞ DÖNEMİ ANALİZİ

Yıl 2017, Cilt: 17 Sayı: 3, 199 - 228, 15.09.2017

Mehlika Özlem Ultan

Öz

1950’lerde kurulduğundan beri, Avrupa Birliği birçok karmaşık yasama süreci ile karşı karşıya kalmıştır. Karar alma mekanizması da aynı şekilde antlaşmalar ve geçici hükümler bağlamında sürekli değişim göstermiştir. Kararların teklifi ve oylanması aşamalarında Avrupa Konseyi ve Avrupa Parlamentosu’nda farklı yöntemler izlenmektedir. Günümüzde olağan yasama usulü ve nitelikli çoğunlukla oylama sistemi Avrupa Birliği’nin temel yasama süreçlerini oluşturmaktadır. Yasama sürecinin tarihsel gelişimini inceledikten sonra oluşumlarından itibaren uygulanan farklı prosedürler analiz edilecektir. Bu çalışmanın en önemli amacı, 2014-2019 yılları arasında faaliyet gösteren 8’inci Parlamento döneminin ilk yarısındaki Avrupa Birliği yasama sürecini incelemektir. Sonuç olarak ise, 2017’de kesin olarak işlerlik kazanacağı açıklanan usuller incelenecek ve geçiş dönemi kurallarının uygulanıp uygulanmadığı değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Karar Alma Mekanizması, Olağan Yasama Usulü, Nitelikli Çoğunluk, Geçiş Dönemi

Kaynakça

• Arman, Şengül (2004). Nice Antlaşması (AB Kurumsal Hukukuna Etkisi). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Avrupa Birliği, “Maastricht Antlaşması”, (http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/HTML/?uri=CELEX:11992M/TXT&from=EN, 03 Mart 2016’da erişildi).
• Avrupa Birliği, “Nice Antlaşması’na ekli Birliğin genişlemesine ilişkin 20 numaralı Deklarasyon”, (http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=uriserv:xy0016, 04.02.2016’da erişildi).
• Avrupa Konseyi, “2014 Yılı Avrupa Konseyi Oylama Sonuçları”, (http://www.consilium.europa.eu/register/en/content/out/, 06 Mart 2016’da erişildi).
• Avrupa Konseyi, “2015 Yılı Avrupa Konseyi Oylama Sonuçları”, (http://www.consilium.europa.eu/register/en/content/out/, 06 Mart 2016’da erişildi).
• Avrupa Konseyi, “2016 Yılı Avrupa Konseyi Oylama Sonuçları”, (http://www.consilium.europa.eu/register/en/content/out/?, 08 Ağustos 2016’da erişildi).
• Avrupa Konseyi, “The Decision-Making Process in the Council”, (http://www.consilium.europa.eu/en/council-eu/decision-making/, 10 Mart 2016’da erişildi).
• Avrupa Parlamentosu, “Common Agricultural Policy (CAP): Adjustment Rate for Direct Payments in Respect of the Year 2014”, 2014/0097COD, COM(2014)175, (http://www.europarl.europa.eu/oeil/popups/ficheprocedure.do?lang=en&reference=2014/0097(OLP)#tab-0, 01 Mart 2016’da erişildi).
• Avrupa Parlamentosu, “Legislative Powers”, (http://www.europarl.europa.eu/aboutparliament/en/20150201PVL00004/Legislative-powers, 03 Mart 2016’da erişildi).
• Avrupa Parlamentosu, “Proposal for a Directive of the European Parliament and of the Council on the Dissemination of Earth Observation Satellite Data for Commercial Purposes”, 2014/0176(COD), COM(2014)344, (http://www.europarl.europa.eu/oeil/ 2014/0176(OLP)#tab-0, 01 Mart 2016’da erişildi).
• Avrupa Parlamentosu, “Proposal for a Directive of the European Parliament and of the Council amending Directives 2008/98/EC on waste, electrical and electronic equipment”, 2014/0201/COD, COM(2014)397, (http://www.europarl.europa.eu/oeil/ 2014/0201(OLP), 01 Mart 2016’da erişildi).
• Aytuğ, H. Kutay (2009). “AB Anayasasının Reddedilme Dinamikleri ve AB’nin İzlediği Yeni Strateji: Lizbon Antlaşması”. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 11 (3): 13-30.
• Bataklar, Sinan (2013). “Topluluklardan Günümüze Bakanlar Konseyi”. Başlangıçtan Günümüze Avrupa Birliği Kurumları. Ed. E. Tezcan. İstanbul: Hayat Yayıncılık. 253-318.
• Bayraktaroğlu Özçelik, Gülüm (2008). “Avrupa Birliği’nin Kurumsal Yapısı ve Lizbon Antlaşması”. Avrupa Birliği’nin Güncel Sorunları ve Gelişmeler. Eds. B. Akçay, S. Kahraman, ve S. Baykal. Ankara: Seçkin Yayınları. 203-234.
• Bayram, Mehmet Hanifi (2010). “Lizbon Antlaşması: Parlamentoların Avrupa Birliği Karar Alma Sürecindeki Yeni Rolü”. Uluslararası Hukuk ve Politika 6 (24): 77-89.
• Boyron, Sophie (1996). “Maasticht and the Co-décision Prosedure: A Success Theory”. The International and Comparative Law Quarterly 45 (2): 293-318.
• Bozkurt, Enver; Özcan, Mehmet ve Köktaş, Arif (2008). Avrupa Birliği Hukuku. Ankara: Asil Yayınları.
• CEPS, (2012). “Mid-Term Evaluation of the 2009-14 European Parliament: Legislative Activity and Decision-Making Dynamics”, CEPS Special Report 63: 1-14.
• Chalmers, Damian; Hadjiemmanuil, Christos; Monti, Giorgio ve Tomkins Adam (2006). European Union Law; Text and Materials. Cambridge: Cambridge University Press.
• Dinan, Desmond (2005). Avrupa Birliği Ansiklopedisi. II. Cilt, İstanbul: Kitap Yayınevi.
• Dinan, Desmond (2008). Avrupa Birliği Tarihi, İstanbul: Kitap Yayınevi.
• Egeberg, Morten (2003). “The European Commision”, European Union Politics. Ed. M. Cini. New York: Oxford University Press.
• Güneş, Ahmet M. (2008). “Lizbon Antlaşması Sonrasında Avrupa Birliği”. Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 12 (1-2): 739-772.
• Häge, Frank M. ve Kaeding, Michael (2007). “Reconsidering the European Parliament’s Legislative Power: Formal Vs. Informal Procedures”. Journal of European Integration 29 (3): 348-361.
• İktisadi Kalkınma Vakfı, “Avrupa Birliği Tarihçe”, İKV, (http://www.ikv.org.tr/icerik_print.asp?id=28, 04 Mart 2016’da erişildi).
• İktisadi Kalkınma Vakfı, “Yasal Çerçeve”, (http://www.ikv.org.tr/ikv.asp?id=30, 03 Mart 2016’da erişildi).
• Karluk, Rıdvan (2011). Avrupa Birliği Kuruluşu, Gelişmesi, Genişlemesi ve Kurumları. İstanbul: Beta Yayınları.
• Keukeleire, Stephan ve MacNaughtan, Jennifer (2008). The Foreign Policiy of the European Union. New York: Palgrave Macmillan.
• Kocamaz, Sinem (2010). “Lizbon Antlaşması Çerçevesinde Avrupa Birliği Ortak Güvenlik ve Savunma Politikasının Geleceği”. Ege Akademik Bakış 10 (3): 951-980.
• Mühlböck, Monika ve Rittberger, Berthold (2015). “The Council, the European Parliament, and the Paradox of Inter Institutional Cooperation”. in Dynamics of Institutional Cooperation in the European Union: Dimensions and Effects. European Integration Online Papers 19: 1-20.
• Nugent, Neill (2003). The Government and Politics of the European Union. Hampshire: Palgrave Macmillan.
• Özdemir, Sahir (2001). Avrupa Topluluğunda İkincil Mevzuat ve Karar Alma Usulleri. Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı AB İle İlişkiler Genel Müdürlüğü.
• Reçber, Kamuran (2012). Avrupa Birliği Hukuku ve Temel Metinleri. Bursa: Dora Yayıncılık.
• Saygın, Didem. (2013). “Avrupa Parlamentosu: Kısıtlı Yetkiden Demokrasiye”. Başlangıçtan Günümüze Avrupa Birliği Kurumları. Ed. E. Tezcan. İstanbul: Hayat Yayıncılık. 199-252.
• Sieberson, Stephen C. (2010). “Inching toward EU Supranationalism? Qualified Majority Voting and Unanimity under the Treaty of Lisbon”. Virginia Journal of International Law 50 (4): 919-995.
• Tezcan, Ercüment (2005). Avrupa Birliği Kurumlar Hukuku. Ankara: USAK Yayınları.
• Tezcan, Ercüment (2012). “Avrupa Birliği’nde Politika Yapımı Karar Alma”. Avrupa Birliği Tarihçe, Teoriler, Kurumlar ve Politika. Eds. B. Akçay ve İ. Göçmen. Ankara: Seçkin Yayınları. 289-326.
• Thomson, Robert ve Hosli, Madeleine (2006). “Who Has Power in the EU? The Commission, Council and Parliament in Legislative Decision-Making”. JCMS 44 (2): 391-417.
• Topal, Emre (2008). “Lizbon Antlaşması ile Avrupa Birliği’nde Yasama Niteliğindeki İşlemler ve Yasa Yapım Süreçlerine Getirilecek Değişikliklere Genel Bir Bakış”. Yasama Dergisi 9: 17-34.
• Turnovec, František, (2009). “Council, Commission and European Parliament Influence in European Union Decision Making”. Proceedings of the Ecomoc2009 Conference. Ottawa, Canada: 1-20.
• Varlı, Bahar (2009). “Lizbon Antlaşması Sonrasında Avrupa Birliği’nde Ulusal Parlamentoların Rolü ve TBMM Açısından Bir Değerlendirme”. Yasama Dergisi 13: 5-44.